W przedmiotowej sprawie NSA rozstrzygał zasadność nakazu inspektora pracy, który zobowiązał pracodawcę do zapewnienia pracownikom wykonującym czynności kurierskie odpowiednio wyposażonego pomieszczenia szatni, spełniającego wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy. Odnosząc się do tego nakazu, pracodawca stwierdził, że obowiązek zapewnienia szatni dotyczy jedynie pracodawcy, którego pracownicy wykonują obowiązki na terenie zakładu i którzy zobowiązani są do zmiany odzieży podczas wykonywania powierzonych im obowiązków. Tymczasem kurier, który do zakładu stawia się w godzinach rozpoczęcia pracy w celu pobrania przesyłek przebywa w nim ok. 10 minut, i tyle samo przy rozliczeniu się z doręczonych przesyłek po zakończeniu pracy. Co więcej, kurierzy nie mają też obowiązku zmiany odzieży.
Rozpatrując odwołanie od nakazu, Okręgowy Inspektor Pracy w Szczecinie powołał się m.in. na przepisy art. 233 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), § 3-5 i § 14 załącznika nr 3 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) – dalej r.b.h.p. oraz na fakt specyfiki pracy wykonywanej przez kurierów. Organ odwoławczy podkreślił, iż kurierzy wykonują pracę w terenie, w różnych warunkach atmosferycznych i nie mają możliwości przebrania się i przechowywania odzieży własnej, roboczej i ochronnej. Tym samym twierdzenia pracodawcy, że kurierzy nie mają obowiązku przebierania się w pracy i powinni się stawić w zakładzie pracy ubrani w sposób umożliwiający im natychmiastowe wykonywanie pracy nie zasługują na uwzględnienie. Z uwagi na zmienne warunki pogodowe (opady deszczu, śniegu, chłód, upał) pracownicy ci muszą mieć możliwość przebrania się przed rozpoczęciem pracy w odzież odpowiednią do panujących warunków atmosferycznych. Muszą mieć także możliwość przebrania się w odzież własną po zakończeniu pracy. Ponadto, zapewnienie takiego pomieszczenia jest niezbędne z uwagi na fakt, że w trakcie wykonywania pracy w warunkach opadów atmosferycznych odzież, którą kurierzy mają na sobie może ulec przemoczeniu. Po zakończeniu pracy pracownik musi mieć możliwość wysuszenia odzieży, w której wykonuje pracę.
Argumentację tę podzielił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 11 lutego 2011 r., II SA/Sz 956/10, stwierdzając, że przepisy prawa nie uzależniają obowiązku pracodawcy zapewnienia pracownikom szatni od nałożonego na pracowników obowiązku lub faktycznej potrzeby zmiany odzieży, którą ocenić miałby pracodawca. Zgodnie bowiem z § 3 ust. 2 załącznika nr 3 do r.b.h.p., pracodawca powinien zapewnić pracownikom pomieszczenie szatni do przechowywania odzieży własnej (domowej), roboczej i ochronnej. Powinności tej nie może wyłączać to, że pracownicy nie mają obowiązku ani potrzeby zmieniać odzieży bowiem przychodzą już do pracy w odzieży roboczej. To, czy pracownicy będą codziennie korzystać z szatni, czy też nie, zależy oczywiście w dużej części od ich indywidualnych potrzeb. Jednak w sytuacji, w której szatnia w miejscu pracy kurierów nie funkcjonowała, pracownicy nie mieli możliwości przebrania się w ubrania domowe i niejako zmuszeni byli przychodzić do pracy w odzieży roboczej. Nie zmienia to jednak faktu, że winni mieć zapewnioną możliwość zmiany odzieży roboczej w miejscu pracy. Sąd, wbrew stanowisku skarżącego pracodawcy, uznał, iż kurierzy świadczą pracę również w pomieszczeniach zakładu pracy. W tych pomieszczeniach mają bowiem obowiązek pobrać przesyłki, a następnie rozliczyć się po zakończonym dniu z wykonanych zadań. Wedle Sądu, czynności te niewątpliwie wchodzą w zakres obowiązków kurierów.
Stanowisko szczecińskiego WSA zaaprobował NSA, przypominając, że w myśl § 3 ust. 2 r.b.h.p. pracodawca zatrudniający do dwudziestu pracowników powinien zapewnić im, co najmniej, ustępy i umywalki, a także warunki do higienicznego przechowywania odzieży własnej (domowej), roboczej i ochronnej oraz do higienicznego spożywania posiłków. Jeżeli w zakładzie pracy takiego pracodawcy nie występują czynniki szkodliwe dla zdrowia i prace brudzące lub nie występują szczególne wymagania sanitarne, miejsce do spożywania posiłków, przechowywania odzieży oraz umywalki mogą znajdować się w jednym pomieszczeniu. Obowiązek zapewnienia warunków do higienicznego przechowywania odzieży własnej, roboczej i ochronnej może być także realizowany w formie tzw. szatni podstawowej zamiast osobnych szatni odzieży własnej pracowników oraz szatni odzieży roboczej i ochronnej. Możliwość ta wynika z § 14 ust. 1 załącznika nr 3 do r.b.h.p. W szatni podstawowej, jak stanowi § 15 załącznika nr 3 do r.b.h.p. mogą być zastosowane stojaki wieszakowe. Wymogu urządzenia szatni podstawowej nie spełnia, przy tym udostępnianie kurierom wieszaków, na których wszyscy pracownicy mogą wieszać swoją odzież.
NSA: wszystkim pracownikom należy umożliwość zmianę odzieży w miejscu pracy
Realizacja obowiązku pracodawcy zapewnienia pracownikom szatni nie zależy od faktycznej potrzeby lub obowiązku zmiany odzieży orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 31 stycznia 2012 r., I OSK 997/11.