Osoby pracujące na podstawie zleceń, umów o dzieło i samozatrudnione, współpracujące z przedsiębiorcami, mają prawo do pracy w bezpiecznych i higienicznych warunkach na podstawie art. 304 § 1 i 3 k.p. Firma ma obowiązek realizowania działań przewidzianych w art. 207 § 2 k.p., w tym m.in. chronić zdrowie kobiet w ciąży i karmiących. W katalogu tym brak jednak obowiązku przestrzegania zakazu powierzania kobietom prac szkodliwych i ciężkich z art. 176 k.p.
Problem ten jest szczególnie widoczny na gruncie możliwości kontroli przez Państwową Inspekcję Pracy (PIP) czy w firmach angażujących kobiety przestrzega się zakazu wykonywania przez nie takich prac. Teoretycznie kontroli ze strony PIP podlegają pracodawcy, a w zakresie bhp – także przedsiębiorcy niebędący pracodawcami i inne jednostki, na rzecz których osoby fizyczne wykonują obowiązki, bez względu na podstawę. Zdaniem głównego inspektora pracy inspektorzy mają prawo przeprowadzenia kontroli u przedsiębiorców również pod tym kątem, czy organizując pracę kobiet przestrzegają wykazów prac wzbronionych wydanych na podstawie art. 176 k.p.
Jak podaje Dziennik "Gazeta Prawna", pewności co do tego nie mają jednak sami nadzorujący zatrudnieni w oddziałach PIP.
– Osobom pracującym na innej podstawie niż stosunek pracy należy zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Jednak art. 176 k.p. i przepisy rozporządzenia wydanego na jego podstawie nie są normami z zakresu bhp – twierdzi inspektor pracy (dane do wiadomości redakcji).
Wspomniany przepis znajduje się bowiem w dziale ósmym kodeksu pracy, który określa uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem, a nie w dziale dziesiątym, w którym zawarte są zasady i obowiązki z zakresu bhp.
Zdaniem inspektora, nieprecyzyjność przepisów powoduje, że ochrona kobiet pracujących na podstawie umów cywilnoprawnych i samozatrudnionych jest w gruncie rzeczy zależna od pracodawcy. Firma powinna wpisać prace uciążliwe i szkodliwe dla zdrowia kobiet do informacji o ryzyku zawodowym, a następnie udostępnić ją osobom wykonującym pracę. Nakaz ten nie wynika jednak z przepisów prawa.
Więcej na ten temat w Serwisie BHP.