Obecnie, zgodnie z Kodeksem pracy, jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, potwierdzić na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków. Takie potwierdzenie powinno być pracownikowi dostarczone do końca pierwszego dnia pracy. Z kontroli przeprowadzanych przez PIP wynika, że w praktyce regulacja ta jest wykorzystywana przez pracodawców do nielegalnego zatrudniania pracowników. W razie kontroli prowadzonej przez inspektora pracy regułą jest tłumaczenie, że pracownicy nie posiadają ani pisemnych umów o pracę ani pisemnych potwierdzeń warunków umowy, ponieważ jest to pierwszy dzień, w którym zostali dopuszczeni do pracy i pisemne potwierdzenie zostanie im dostarczone do końca tego dnia pracy.
Jak wynika ze Sprawozdania Państwowej Inspekcji Pracy w 2014 r. nielegalne zatrudnienie stwierdzono w 18% kontrolowanych podmiotów (w 2013 r. - w 18%, w 2012 r. - w 16%). Nieprawidłowości te dotyczyły 6,2% osób objętych kontrolą (w 2013 r. - 7,4%, w 2012 r. - 6,6%), tj. ponad 10,3 tys. pracobiorców (w 2013 r. - 13,1 tys., w 2012 r. - 11,7 tys.). Podobnie jak w poprzednich latach stwierdzano je najczęściej w transporcie i gospodarce magazynowej oraz zakwaterowaniu i usługach gastronomicznych.
Przekazany do konsultacji społecznych projekt zmian w Kodeksie pracy wprowadza obowiązek potwierdzania pracownikowi na piśmie podstawowych ustaleń związanych z zawarciem umowy o pracę jeszcze przed dopuszczeniem go do pracy. Ma to spowodować, że część spośród 379 tys. osób pracujących dotychczas bez pisemnej umowy o pracę i bez pisemnego potwierdzenia podstawowych ustaleń związanych z zawarciem umowy będzie pracować legalnie.