Minimalna temperatura pracy na wolnym powietrzu zimą

Ekspert Serwisu BHP wyjaśnia, jaka jest minimalna temperatura pracy na wolnym powietrzu zimą, jakie środki ochronne pracownik powinien posiadać przy takiej pracy.

Odpowiedź

Przepisy nie regulują minimalnej temperatury w otwartej przestrzeni, w której mogą pracować pracownicy. Tym samym nie mogą oni powstrzymać się od pracy nawet podczas silnych mrozów, pod warunkiem zapewnienia przez pracodawcę właściwej odzieży ochronnej. Należy ponadto pamiętać o pomieszczeniu do ogrzania się, jak również wydawaniu posiłków oraz napojów. Jeśli pracodawca w porze zimowej nie realizuje właściwie obowiązków bhp względem pracowników zatrudnionych na otwartej przestrzeni, musi liczyć się z możliwością powstrzymania się od pracy przez zatrudnionych – w sytuacji bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia.

Uzasadnienie

Zapewnienie właściwych warunków pracy jest obowiązkiem każdego pracodawcy, niezależnie od liczby zatrudnianych pracobiorców oraz formy organizacyjno-prawnej. Rolą pracodawcy jest zapewnienie pracownikom właściwej temperatury, która jest czynnikiem wpływającym w sposób istotny na przebieg procesu pracy. W przypadku pracowników zatrudnionych w pomieszczeniach, regulowanie temperatury nie jest sprawą szczególnie skomplikowaną. Zgodnie z § 30 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w pomieszczeniach pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) - dalej r.b.h.p., należy zapewnić temperaturę odpowiednią do rodzaju wykonywanej pracy – nie niższą niż 14°C – chyba że jest to niemożliwe ze względów technologicznych (np. praca w chłodniach). W pomieszczaniach biurowych temperatura nie powinna być niższa niż 18°C. W przypadku pracowników zatrudnionych na otwartej przestrzeni nie ma granicznych wartości minimalnej temperatury w okresie zimowym, w jakiej pracownicy mogą świadczyć pracę – a poniżej której wykonywanie obowiązków nie jest możliwe. Wynika to z braku możliwości skutecznego i trwałego regulowania temperatury panującej na zewnątrz – na przestrzeni otwartej.

Pracownicy wykonujący zadania na otwartej przestrzeni narażeni są na liczne „kaprysy pogody”, zależne od pory roku. Szczególnym okresem jest tzw. pora zimowa, kiedy pracownicy pracujący na otwartej przestrzeni narażeni są na działanie nie tylko niskich temperatur, ale również śniegu oraz wiatru. Surowe środowisko pracy wiąże się z określonymi obowiązkami pracodawcy zmierzającymi do złagodzenia oddziaływania na pracownika w szczególności niskiej temperatury. Przepis § 44 r.b.h.p. zobowiązuje pracodawcę do takiego zorganizowania stanowisk pracy znajdujących się poza pomieszczeniami, by pracownicy chronieni byli przed warunkami atmosferycznymi, w tym opadami i niską temperaturą. Realizując powyższy obowiązek, pracodawca powinien zapewnić pracownikom zatrudnionym na otwartej przestrzeni pomieszczenia do ogrzania się, które muszą znajdować się w pobliżu miejsc pracy, dawać schronienie przed opadami atmosferycznymi i niską temperaturą, a także być tak urządzone, by pozwolić na przygotowanie ciepłego posiłku. W takich pomieszczeniach powinna zostać zapewniona temperatura minimalna w wysokości 16°C. Ponadto pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Szczegóły w zakresie rodzajów posiłków, napojów, przypadki oraz warunki ich wydawania określone zostały uregulowane w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. Nr 60, poz. 279).

Pracownicy zatrudnieni w zimie na otwartej przestrzeni powinni być również wyposażeni w odpowiednią odzież – tzw. ciepłochłonną odzież ochronną przeznaczoną do prac na otwartej przestrzeni. Rodzaje środków ochrony indywidualnej wskazuje załącznik nr 2 do r.b.h.p. W przypadku prac na zewnątrz pomieszczeń, gdzie występuje narażenie na działanie niskich temperatur, w tym złych warunków atmosferycznych pracodawca powinien zapewnić odzież ochronną, nakrycia głowy oraz środki ochrony kończyn górnych i dolnych.

Odzież ochronna powinna być prawidłowo dobrana, uwzględniając wymiary ciała użytkownika.

Sebastian Kryczka, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 9 stycznia 2017 r.

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie Serwis BHP Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów