Pytanie pochodzi z Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych:
Czy ustawa o minimalnej stawce godzinowej będzie obejmowała też samozatrudnionych?
Czy minimalna stawka godzinowa przysługuje samozatrudnionym w ramach tzw. usług, np. mycie okien i drobne prace remontowe?
Czy minimalna stawka będzie dotyczyła również wykonywania przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą tzw. dzieł, takich jak np. napisanie programu lub przetestowanie go?
Odpowiedź: minimalna stawka wynagrodzenia za wykonanie zlecenia lub świadczenie usług należy się osobie fizycznej niezatrudniającej pracowników lub niezawierającej umów ze zleceniobiorcami.
Uzasadnienie: zgodnie z art. 8a ust. 1 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę - u.m.w.p., w przypadku umów, o których mowa w art. 734 i art. 750 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny - dalej k.c., wykonywanych przez przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi, wysokość wynagrodzenia powinna być ustalona w umowie w taki sposób, aby wysokość wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług nie była niższa niż wysokość minimalnej stawki godzinowej ustalonej zgodnie z art. 2 ust. 3a, 3b i 5.
Czytaj: Niektóre zawody skorzystają na stawce godzinowej
Przywołane przepisy dotyczą zleceniobiorców – zarówno osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, jak też samozatrudnionych, który zawierają umowy zlecenia z przedsiębiorcami.
Zgodnie bowiem z art. 1 pkt 1b u.m.w.p. "przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi" oznacza:
- która przyjmuje zlecenie lub świadczy usługi na podstawie umów, o których mowa w art. 734 i art. 750 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, zwanej dalej "Kodeksem cywilnym", na rzecz przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej albo na rzecz innej jednostki organizacyjnej, w ramach prowadzonej przez te podmioty działalności.
Regulacją ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę objęte zatem zostały umowy zlecenia oraz umowy o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu, wykonywane przez przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi na rzecz przedsiębiorcy albo na rzecz innej jednostki organizacyjnej, w ramach prowadzonej przez te podmioty działalności.
Przepisy ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę mają zatem zastosowanie do umów zawartych przez osobę fizyczną albo osobę fizyczną wykonującą działalność gospodarczą zarejestrowaną w Rzeczypospolitej Polskiej albo w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej lub państwem Europejskiego Obszaru Gospodarczego, niezatrudniającą pracowników lub niezawierającą umów ze zleceniobiorcami, realizowanych na rzecz przedsiębiorców albo innych jednostek organizacyjnych w ramach prowadzonej przez te podmioty działalności.
Ograniczenie zakresu osób prowadzących działalność gospodarczą, do których mają zastosowanie przepisy ustawy dotyczące obowiązku zapewnienia minimalnej stawki godzinowej, wyłącznie do osób fizycznych niezatrudniających pracowników lub niezawierających umów ze zleceniobiorcami ma na celu objęcie obowiązkiem zapewnienia minimalnej stawki godzinowej tzw. "osób samozatrudnionych", to jest osób, które prowadzą działalność jednoosobowo i osobiście wykonują zadania wynikające z umowy.
Bez znaczenia jest przy tym przedmiot umowy zlecenia, zarówno w przypadku osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej jak też osoby fizycznej, która taką działalność prowadzi. Ważne jest jedynie to czy zawierana umowa jest umowa zlecenia, a nie np. umową o dzieło. W tym ostatnim bowiem przypadku przytoczone na wstępie przepisy nie obowiązują, a strony umowy o dzieło mogą określić należne twórcy wynagrodzenie w sposób dowolny.
