Stres w miejscu pracy może dotknąć każdego bez względu na zajmowane stanowisko. Wpływa na zdrowie i bezpieczeństwo pracowników oraz rzutuje na funkcjonowanie zakładów, instytucji i organizacji, a w konsekwencji i gospodarek krajowych (szacuje się, że w 2002 r. w 15 krajach UE koszt stresu związanego z pracą zawodową wyniesie 20 miliardów euro). Specjaliści prognozują, że liczba osób cierpiących z powodu schorzeń związanych ze stresem (np. dolegliwości mięśniowo-szkieletowych) będzie stale rosnąć.
Zmieniające się środowisko pracy stawia coraz większe wymagania. Pracodawcy oczekują od pracowników większej elastyczności pod względem pełnionych funkcji i posiadanych umiejętności, częściej stosują umowy czasowe, stwarzając tym samym większą niepewność zatrudnienia, wymuszają intensyfikację pracy (oznaczającą wzmożone obciążenie pracą i większe napięcie). W rezultacie prowadzi to do zaburzenia równowagi między pracą a życiem prywatnym.
Choć stres doświadczany jest w sferze psychologicznej, może też wpływać na zdrowie fizyczne. Typowymi czynnikami stresu związanego z pracą są brak kontroli nad pracą, oczekiwania niedostosowane do możliwości pracowników oraz brak wsparcia ze strony kolegów i kierownictwa. Stres staje się zagrożeniem dla zdrowia i bezpieczeństwa, jeżeli utrzymuje się przez dłuższy czas. Natomiast stres krótkoterminowy, np. związany z dotrzymaniem jakiegoś terminu, zwykle nie stanowi problemu. Może on wręcz zmobilizować ludzi do wykorzystania całego ich potencjału.
Doświadczanie stresu może zmienić sposób odczuwania, myślenia i zachowywania się. Symptomami stresu na poziomie firmy są m.in: wysoka absencja, duża rotacja personelu, nieterminowość, problemy dyscyplinarne, przypadki molestowania, obniżona wydajność, wypadki; natomiast w odniesieniu do pracownika: reakcje emocjonalne (nerwowość, niepokój, problemy ze snem, depresja, hipochondria, poczucie wyobcowania, wypalenia, problemy w relacjach rodzinnych), reakcje poznawcze (zaburzenia koncentracji, pamięci, zdolności do uczenia się nowych rzeczy, podejmowania decyzji), reakcje behawioralne (nadużywanie narkotyków, alkoholu i tytoniu; zachowania destrukcyjne) oraz reakcje fizjologiczne (bóle pleców, osłabiona odporność, wrzody trawienne, choroby serca, nadciśnienie).
Postulat zmniejszania poziomu stresu i zagrożeń psychospołecznych związanych z pracą zawodową jest nie tylko “pobożnym oczekiwaniem”, jest także wymogiem prawnym. Dobrą wiadomością jest to, że nad stresem związanym z pracą można zapanować, stosując takie same logiczne i planowe metody, jak w przypadku innych kwestii zdrowia i bezpieczeństwa.
Liczba osób narażonych na schorzenia związane ze stresem stale rośnie
Według danych Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (EU-OSHA) stres zajmuje drugie miejsce wśród najczęściej zgłaszanych problemów zdrowotnych związanych z pracą zawodową. Doświadcza go 22% pracowników we wszystkich państwach członkowskich UE. Z badań wynika, że stres jest przyczyną 50-60% wszystkich traconych dni roboczych.