Rząd tłumaczy, że podwyżka kwotowa jest konieczna ze względu na niekorzystne dla emerytów wskaźniki inflacji i wynagrodzeń, które spowodowałyby nieznaczny wzrost świadczeń. Z prognoz wynika, że wskaźnik inflacji w 2016 r. wyniesie 99,5% (deflacja na poziomie 0,5%), dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów 99,8% (deflacja na poziomie 0,2%). Oznaczałoby to wzrost najniższej emerytury, renty rodzinnej i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy o 6,44 zł. Najniższe renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy wzrosłyby o 4,94 zł.

Dlatego rząd proponuje by wszystkie świadczenia z FUS były podniesione w ramach waloryzacji wskaźnikiem 100,73%, z tym, że podwyżka z waloryzacji nie może być niższa niż 10 zł. Podwyżka gwarantowana byłaby proporcjonalnie niższa przy emeryturach częściowych i rentach z tytułu częściowej niezdolności do pracy. W taki sam sposób zostaną podniesione wszystkie emerytury i renty. Zasada ta będzie zastosowana również do emerytur i rent rolników indywidualnych, służb mundurowych oraz świadczeń pozaubezpieczeniowych: emerytur pomostowych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych, rent dla kombatantów oraz inwalidów wojennych i wojskowych. Świadczenia niższe od świadczeń najniższych (bez wymaganego stażu pracy do gwarancji wypłaty świadczenia najniższego) również wzrosną o wskaźnik 100,73%. Tyle samo wzrosną świadczenia i zasiłki przedemerytalne z zastosowaniem minimalnej gwarantowanej podwyżki z tytułu waloryzacji. Waloryzacja polegać będzie na dodaniu do kwoty świadczenia 10 zł.

Czytaj: Nierówności płacowe wpłyną na wysokość emerytur

Kwota świadczenia gwarantowana do wypłaty, gdy osoba uprawniona osiąga przychód w wysokości skutkującej zmniejszeniem wysokości świadczenia będzie podwyższona do 520 zł. O wskaźnik 100,73% będą podwyższone dodatki do emerytur i rent.

Najniższe emerytury, renty rodzinne i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy z FUS, bez dodatków zostaną podniesione do 1000 zł, tj. o 117,44 zł, a renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy  - do 750 zł. Renta socjalna wyniesie 840 zł (podwyżka z 741,35 zł).

W ubezpieczeniu społecznym rolników zostanie wprowadzony mechanizm waloryzacji. Obecnie podwyższanie świadczeń w ramach waloryzacji odbywa się poprzez przeliczenie świadczenia w oparciu o aktualną emeryturę podstawową, którą zgodnie z art. 6 pkt 7 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników jest wysokość najniższej emerytury określonej w art. 85 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Oznacza to, że emerytury są, przy każdej waloryzacji obliczane na nowo w oparciu o aktualną kwotę emerytury podstawowej, tj. o aktualną kwotę emerytury najniższej.

Obecnie, zgodnie z ustawą emerytalną, coroczną waloryzację przeprowadza się od 1 marca przy zastosowaniu jej procentowego wskaźnika, którego główną podstawą obliczenia jest średnioroczny wskaźnik inflacji. Jest nim wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów albo cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, jeżeli jest on wyższy od tego pierwszego wskaźnika.