Wymagania zasadnicze określa rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz. U. Nr 199, poz. 1228 z późn. zm.) – dalej r.z.w.m. Zgodnie z procedurami określonymi w załącznikach do r.z.w.m. może to być badanie typu WE, czyli badanie określonego typu maszyny przez jednostkę upoważnioną (notyfikowaną) oraz tzw. pełne zapewnienie jakości - gdy jednostka notyfikowana ocenia i zatwierdza system jakości producenta maszyn oraz monitoruje jego stosowanie.
Ocena zgodności połączona z kontrolą wewnętrzną na etapie wykonania maszyny jest procedurą, w ramach której producent (jego upoważniony przedstawiciel) zapewnia i oświadcza, że dana maszyna spełnia odpowiednie wymagania zasadnicze określone w r.z.w.m. Producent musi przeprowadzić m.in. badania i próby części składowych, osprzętu lub gotowych maszyn, aby ustalić, czy ich projekt lub wykonanie pozwalają na bezpieczny montaż i oddanie maszyny do użytku. Sprawozdania i wyniki tych badań podlegają włączeniu do dokumentacji technicznej. Dokumentacja ta powinna być dostępna przez okres przynajmniej 10 lat od daty produkcji maszyny, a w przypadku produkcji seryjnej - od daty wyprodukowania ostatniego egzemplarza.
Badanie typu WE jest procedurą, według której jednostka notyfikowana bada, stwierdza i zaświadcza, że reprezentatywny model maszyny ("typ"), spełnia przepisy r.z.w.m. Badanie typu WE przez jednostkę notyfikowaną następuje na wniosek producenta, który do wniosku załącza dokumentacje techniczną oraz egzemplarz maszyny, której typ będzie badany przez jednostkę notyfikowaną. Jeżeli badanie wykaże, że dany typ maszyny spełnia wymagania przepisów r.z.w.m., jednostka notyfikowana wydaje składającemu wniosek “certyfikat badania typu WE”. Producent i jednostka notyfikowana mają obowiązek przechowywać kopię tego certyfikatu, dokumentacji technicznej i wszystkich odpowiednich dokumentów przez 15 lat od daty wydania certyfikatu. Producent ma obowiązek informować jednostkę notyfikowaną o wszelkich zmianach wprowadzanych do zatwierdzonego typu i przestrzegać, by produkowana maszyna była zgodna z aktualnym stanem wiedzy technicznej.
Pełne zapewnienie jakości jest procedurą, zgodnie z którą jednostka notyfikowana ocenia i zatwierdza system jakości producenta maszyn określonych w załączniku nr 5 do r.z.w.m. oraz monitoruje jego stosowanie. Producent musi posiadać zatwierdzony, podlegający nadzorowi, system jakości w odniesieniu do projektu, wytwarzania, końcowej kontroli i badań, stosownie do wymagań. Na podstawie posiadanego certyfikatu producent przekazuje nabywcy maszyny pisemną deklarację zgodności. W deklaracji producent zapewnia i oświadcza, że dana maszyna odpowiada typowi opisanemu w procedurze badania typu WE. Na potwierdzenie tego wytwórca dodatkowo oznakowuje maszynę znakiem zgodności CE.
Zgodnie z załącznikiem nr 5 do r.z.w.m. kategorie maszyn, do których ma zastosowanie jedna z procedur oceny zgodności, to m.in. pilarki tarczowe do cięcia drewna lub mięsa i podobnych materiałów, strugarki wyrówniarki i strugarki grubiarki do obróbki drewna, maszyny do robót podziemnych lokomotywy i wózki hamulcowe oraz hydrauliczne obudowy zmechanizowane, podnośniki do obsługi pojazdów, urządzenia do podnoszenia osób lub osób i towarów, stwarzające ryzyko upadku z wysokości większej niż 3 m, przenośne maszyny montażowe i inne udarowe uruchamiane za pomocą nabojów, urządzenia ochronne przeznaczone do wykrywania obecności osób.
Którą procedurę oceny zgodności zastosować?
Czym jest ocena zgodności? Jest to działanie mające wykazać, że dana maszyna, urządzenie lub inny wyrób albo proces ich wytwarzania jest zgodny z wymaganiami zasadniczymi i szczegółowymi, określonymi w przepisach.