Szafki pracownicze przeznaczone są najczęściej na odzież pracowniczą i stanowią własność pracodawcy, który jednak, po udostępnieniu ich pracownikom, nie powinien bez wyraźnie uzasadnionej przyczyny (np. podejrzenie kradzieży) sprawdzać ich zawartości.
Zobacz także: Kwestia dopuszczalności kontroli osobistej pracownika w miejscu pracy>>
Trzeba przypomnieć, że stosownie do art. 111 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 z późn. zm.), pracodawca jest obowiązany szanować godność i inne dobra osobiste pracownika. Dobra te są wartościami niematerialnymi człowieka, których katalog jest otwarty. Przykładowe wymienia ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 380 z późn. zm.) w art. 23, zaliczając do nich zdrowie, wolność, cześć, swobodę sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnicę korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukową, artystyczną i racjonalizatorską. Pozostają one pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Obowiązek poszanowania dóbr osobistych pracownika obejmuje także jego prawo do prywatności. To właśnie prawo z jednej strony oraz uzasadnione potrzeby pracodawcy w zakresie nadzorowania (monitorowania) sposobu wykonywania pracy przez pracownika z drugiej – wyznaczają granicę dozwolonych zachowań pracodawcy.
Zobacz także: Pomieszczenia higienicznosanitarne muszą odpowiadać standardom bhp>>
Skoro więc pracodawca jest zobligowany do zapewnienia takich warunków pracy , w jakich nie będzie dochodziło do naruszania dóbr osobistych pracowników, powinien informować ich o stosowanych regułach i sposobach monitorowania. Regulacje tej kwestii może określić w:
- układzie zbiorowy pracy,
- regulaminie pracy,
lub w inny sposób, w jaki przyjęło się to czynić w danym zakładzie pracy (informacja na tablicy ogłoszeń, zarządzenie itp.).
Niezwykle ważne jest również ustalenie takiego zakresu i metod kontroli, aby były one adekwatne w stosunku do celu, jaki zamierza osiągnąć pracodawca. Naruszenie zasady adekwatności może bowiem zaowocować naruszeniem dóbr osobistych pracownika.
Przeszukiwanie nie tylko rzeczy osobistych, ale i szafek pracowników przez pracodawcę jest chyba najbardziej kontrowersyjnym przykładem sprawdzania uczciwości podwładnych. Pomimo tego, że pracownicy przeważnie negatywnie reagują na wszelkie próby wkraczania w sferę ich prywatności, to jednak część pracodawców decyduje się na podjęcie takich działań w przypadku powtarzających się kradzieży w firmie.
Jak stwierdził Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 13 kwietnia 1972 r., I PR 153/72, stosowane szeroko w ramach przepisów regulaminów pracy lub ustalonych zwyczajów przeszukiwanie członków załogi w celu zapobiegania wynoszeniu mienia zakładów pracy jest zgodne z prawem i nie narusza dóbr osobistych pracowników (art. 23 i 24 k.c.) wówczas, gdy pracownicy zostali uprzedzeni o możności stosowania tego rodzaju kontroli i gdy kontrola ta jest wykonywana w porozumieniu z przedstawicielstwem załogi w sposób nie pozostający w sprzeczności ze swym społeczno-gospodarczym przeznaczeniem lub z zasadami współżycia społecznego (...).
Nie ma zatem żadnych przeciwwskazań, aby pracodawca (np. w osobie reprezentującego go kierownika) dysponował zapasowym kluczem do szafek pracowniczych. Nie powinien on jednak bez uzasadnionej przyczyny robić z niego użytku bez wiedzy i obecności pracowników.
Zobacz także: Czy w szafkach przeznaczonych do przechowywania odzieży własnej pracownicy mogą przechowywać np. kanapki?>>
Więcej na ten temat w Serwisie BHP.
Dowiedz się więcej z książki | |
Kontrola pracownika. Możliwości techniczne i dylematy prawne
|