Kontrola warunków bhp osób wykonujących prace na podstawie umowy cywilnoprawnej

Przeprowadzający kontrolę jest zobowiązany przeprowadzić kontrolę stanowisk pracy, na których osoby fizyczne wykonują pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej. Pracodawca, powierzając wykonywanie niektórych prac osobom fizycznym w ramach umowy cywilnoprawnej i wyznaczając miejsce wykonywania tej pracy, ma obowiązek zapewnić im bezpieczne i higieniczne warunki pracy.

Obowiązki ciążące na pracodawcy w zakresie warunków pracy, nie dotyczą tylko pracowników zatrudnionych na umowę o pracę. Przepis art. 304 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p., nakłada bowiem na pracodawcę obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, o których mowa w art. 207 § 2, osobom fizycznym wykonującym prace na innej podstawie niż stosunek pracy.
W związku z tym - zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 109, poz. 704 z późn. zm.) - do zakresu kontroli pracownika służby bhp - inspektora bhp, należy przeprowadzanie kontroli stanowisk pracy, na których osoby fizyczne wykonują pracę na podstawie umowy cywilno-prawnej. Przepis ten, dotyczy osób wykonujących pracę w ramach stosunku cywilnoprawnego, jak np. umowa o dzieło, umowa zlecenia lub umowa agencyjna oraz osób prowadzących w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę działalność gospodarczą na własny rachunek.
Przepisy nie określają, w jaki sposób ten obowiązek ma być zrealizowany – jeżeli więc rodzaj wykonywanej pracy, stopień zagrożeń związanych z jej warunkami lub przebiegiem procesów, jest tak znaczny, to rozsądek podpowiada, aby nawet do doraźnego wykonywania tych prac lub przebywania w tych warunkach były dopuszczane wyłącznie osoby mające nie tylko odpowiednie kwalifikacje, lecz także odpowiedni stan zdrowia i przeszkolone w zakresie bezpiecznego wykonywania takich prac. Pracodawca zlecający pracę może wymagać od osoby, z którą zawiera umowę cywilnoprawną, poddania się np. badaniu lekarskiemu lub szkoleniu w zakresie bhp. Wówczas osoba ta, na podstawie art. 211 k.p. ma obowiązek odbyć szkolenie, poddać się badaniom lekarskim oraz zapoznać się z oceną ryzyka zawodowego związanego z pracą na określonym stanowisku. Wszystkie te kwestie, powinny być ujęte w umowie zawartej między pracodawcą a wykonawcą zlecenia – jeżeli bowiem obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy nie będzie zrealizowany właściwie, to odpowiedzialnym za tę sytuację będzie pracodawca.

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.