1. Pojęcie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy
Usprawiedliwioną nieobecność w pracy powodują zdarzenia nazywane przez prawo przyczynami uniemożliwiającymi stawienie się do pracy i jej świadczenie. Wchodzą tu w grę nie tylko przeszkody uniemożliwiające w sposób bezwzględny (w sensie fizycznym) przybycie pracownika do pracy (np. aresztowanie) lecz również inne zdarzenia uzasadniające nieobecność pracownika w pracy ze względu na pewne przewidziane przez prawodawcę okoliczności (L. Florek, w: Kodeks pracy. Komentarz, red, L. Florek, Warszawa 2009, s. 262). W każdym z tych przypadku zawieszenie obowiązku świadczenia pracy następuje z mocy prawa (niezależnie od woli pracodawcy) w terminie wystąpienia zdarzenia, z którym prawo łączy taki skutek (L. Florek, op. cit., s. 262). Innymi słowy, przez usprawiedliwioną nieobecność pracownika w pracy należy rozumieć niemożność świadczenia pracy przez pracownika na skutek wskazanych przez przepisach okoliczności, w razie wystąpienia których pracownik nie ma obowiązku pozostawania w gotowości do pracy wobec pracodawcy, a pracodawca musi taki stan akceptować i nie może od pracownika żądać spełniania świadczenia. Zdarzenia, które przepisy prawa pracy uznają za usprawiedliwioną nieobecność w pracy wynikają z przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p., z ustaw szczególnych oraz z aktów wykonawczych do ustaw (np. rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy). W doktrynie prawa pracy pojęcie „usprawiedliwiona nieobecność w pracy” odróżnia się od pojęcia urlopu.
Więcej na ten temat w Serwisie BHP.