Kiedy pracodawca ma prawo odmówić pracownikowi świadczeń związanych z wypadkiem przy pracy?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHPPracownik uległ wypadkowi przy pracy. Pracodawca sporządził protokół i uznał zdarzenie za wypadek przy pracy. Zespół powypadkowy ustalił, że przyczyną wypadku było niestosowanie osłony podczas krojenia wędlin krajalnicą elektryczną, a tym samym nieprzestrzeganie przepisów BHP. Pracownik przebywa na długim zwolnieniu lekarskim związanym z ww. zdarzeniem. Pracodawca poinformował poszkodowanego, że nie otrzyma 100% płatnego zwolnienia lekarskiego tylko 80%, ponieważ wypadek wydarzył się z jego winy. Czy w związku z powyższym pracodawca ma prawo odmówić pracownikowi świadczeń związanych z wypadkiem przy pracy?

Odpowiedź

W razie stwierdzenia w protokole powypadkowym, że wyłączną przyczyną wypadku przy pracy było naruszenie przez poszkodowanego przepisów bhp, zostaje on pozbawiony wszelkich świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, a więc również zasiłku chorobowego w wysokości 100% podstawy wymiaru. W takim przypadku pracodawca rozlicza zwolnienia lekarskie na zasadach ogólnych, a więc wypłaca zasiłek chorobowy w obniżonej wysokości.

Uzasadnienie

Okoliczności i przyczyny zdarzenia, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870), analizuje zespół powypadkowy, który powinien tego dokonać nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku, sporządzając protokół powypadkowy, według wzoru ustalonego w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz. U. Nr 227, poz. 2298).
Sporządzona w ten sposób dokumentacja uprawnia poszkodowanego pracownika lub członków jego rodziny do ubiegania się o świadczenia odszkodowawcze z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, których katalog określa art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1242 z późn. zm.) – dalej u.u.w. (m.in. zasiłek chorobowy, jednorazowe odszkodowanie, renty itp.).
Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 21 ust. 1-2 u.u.w., świadczenia te nie przysługują ubezpieczonemu, gdy wyłączną przyczyną wypadku przy pracy było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Nie przysługują one również ubezpieczonemu, który, będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających bądź substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku.
Jeżeli zespół powypadkowy stwierdzi w protokole ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (pkt 5 protokołu), że wyłączną przyczyną wypadku było naruszenie przez poszkodowanego pracownika przepisów bhp, to w takiej sytuacji osobie tej nie będą przysługiwały żadne świadczenia odszkodowawcze wynikające z przepisów u.u.w. (w tym również zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego w wysokości 100% podstawy wymiaru).
Niemniej nawet jeśli do wypadku doszło z winy poszkodowanego, pracodawca jest obowiązany wypłacić pracownikowi odszkodowanie, o którym mowa w art. 2371 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 z późn. zm.), a więc dotyczącym utraty lub uszkodzenia w związku z wypadkiem przedmiotów osobistego użytku oraz przedmiotów niezbędnych do wykonywania pracy, z wyjątkiem utraty lub uszkodzenia pojazdów samochodowych oraz wartości pieniężnych. Świadczenie to wypłacane jest wyłącznie na żądanie pracownika.

Maciej Ambroziewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 11 stycznia 2017 r.

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie Serwis BHP Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów