W związku z koniecznością sporządzenia list pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach, uprawnionych do skorzystania z emerytur pomostowych zgodnie z ustawą z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656):
1. W jakim okresie należy obliczyć mikroklimat gorący (lato/zima), jeżeli w okresie letnim jest przekroczenie dopuszczalnej temperatury obciążenia termicznego WBGT, a w okresie zimowym przekroczenie nie występuje? Czy można wyniki obliczone w lecie zaliczyć do całego roku?
2. Jak traktować czasowe ograniczenie produkcji, co skutkuje brakiem przekroczeń WBGT (np. przy pełnym obciążeniu produkcyjnym w roku 2008 wystąpiło przekroczenie WBGT, w 2009 z powodu ograniczenia produkcji przekroczenie nie wystąpiło, natomiast w 2010 przekroczenie może wystąpić)?
3. Jak traktować pracowników, którzy pracują w halach produkcyjnych, w których w okresach zimowych temperatura okresowo spada poniżej 0oC?
4. Jak traktować pracowników wykonujących prace transportowe za pomocą wózków widłowych częściowo w halach produkcyjnych oraz na otwartej przestrzeni w okresie zimowym?
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656) - dalej u.e.p. od dnia 1 stycznia 2010 r. pracodawcy zatrudniający pracowników w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze zobowiązani będą opłacać dodatkową składkę w wysokości 1,5% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Składka ta zostanie przekazana Funduszowi Emerytur Pomostowych.
Na pracodawców nałożono ponadto obowiązek prowadzenia ewidencji pracowników wykonujących takie prace. Do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych trafią informacje o liczbie tych szczególnych stanowisk pracy oraz o osobach na nich zatrudnionych.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 u.e.p. prace w szczególnych warunkach to te związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku. Ich wykaz znajduje się w załączniku nr 1 do u.e.p.
Mając na uwadze powyższy wykaz należy przyjąć, iż u.e.p. w głównej mierze dotyczy pracowników pracujących w przemyśle hutniczym metali jak i szkła, górnictwie, przemyśle stoczniowym przy pracach komunalnych oraz pracach zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) - dalej r.o.b.h.p., zaliczanych do prac szczególnie niebezpiecznych w czasie wykonywania tej pracy bez względu na porę roku występują szczególne warunki
Zadane pytania świadczą, że omawiana problematyka nie dotyczy raczej zakładu, którego pracownicy kwalifikowaliby się do korzystania z emerytur pomostowych, więc nie ma konieczności sporządzenia list pracowników, zgodnie z u.e.p.
Podane przykłady pracy w szczególnych warunkach powinny skutkować zapewnieniem przez pracodawcę zgodnie § 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów.(Dz. U. Nr 60, poz. 279), - dalej r.p.p.n., pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych nieodpłatnie:
1) posiłki wydawane ze względów profilaktycznych, zwane dalej "posiłkami", w formie jednego dania gorącego, z zastrzeżeniem § 2 ust. 2.
Zgodnie z § 2 ust. 2 r.p.p.n., jeżeli pracodawca nie ma możliwości wydawania posiłków ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych, może zapewnić w czasie pracy:
1)
korzystanie z takich posiłków w punktach gastronomicznych,
2)
przyrządzanie posiłków przez pracownika we własnym zakresie z otrzymanych produktów
3)
napoje, których rodzaj i temperatura powinny być dostosowane do warunków wykonywania pracy, oraz odpowiednią odzież ochronną.
Zgodnie z § 30 r.o.b.h.p. w pomieszczeniach pracy należy zapewnić temperaturę odpowiednią do rodzaju wykonywanej pracy (metod pracy i wysiłku fizycznego niezbędnego do jej wykonania) nie niższą niż 14°C (287 K), chyba, że względy technologiczne na to nie pozwalają (np. praca w chłodni). W pomieszczeniach pracy, w których jest wykonywana lekka praca fizyczna, i w pomieszczeniach biurowych temperatura nie może być niższa niż 18°C (291 K).
Roman Majer
1. W jakim okresie należy obliczyć mikroklimat gorący (lato/zima), jeżeli w okresie letnim jest przekroczenie dopuszczalnej temperatury obciążenia termicznego WBGT, a w okresie zimowym przekroczenie nie występuje? Czy można wyniki obliczone w lecie zaliczyć do całego roku?
2. Jak traktować czasowe ograniczenie produkcji, co skutkuje brakiem przekroczeń WBGT (np. przy pełnym obciążeniu produkcyjnym w roku 2008 wystąpiło przekroczenie WBGT, w 2009 z powodu ograniczenia produkcji przekroczenie nie wystąpiło, natomiast w 2010 przekroczenie może wystąpić)?
3. Jak traktować pracowników, którzy pracują w halach produkcyjnych, w których w okresach zimowych temperatura okresowo spada poniżej 0oC?
4. Jak traktować pracowników wykonujących prace transportowe za pomocą wózków widłowych częściowo w halach produkcyjnych oraz na otwartej przestrzeni w okresie zimowym?
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656) - dalej u.e.p. od dnia 1 stycznia 2010 r. pracodawcy zatrudniający pracowników w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze zobowiązani będą opłacać dodatkową składkę w wysokości 1,5% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Składka ta zostanie przekazana Funduszowi Emerytur Pomostowych.
Na pracodawców nałożono ponadto obowiązek prowadzenia ewidencji pracowników wykonujących takie prace. Do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych trafią informacje o liczbie tych szczególnych stanowisk pracy oraz o osobach na nich zatrudnionych.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 u.e.p. prace w szczególnych warunkach to te związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku. Ich wykaz znajduje się w załączniku nr 1 do u.e.p.
Mając na uwadze powyższy wykaz należy przyjąć, iż u.e.p. w głównej mierze dotyczy pracowników pracujących w przemyśle hutniczym metali jak i szkła, górnictwie, przemyśle stoczniowym przy pracach komunalnych oraz pracach zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) - dalej r.o.b.h.p., zaliczanych do prac szczególnie niebezpiecznych w czasie wykonywania tej pracy bez względu na porę roku występują szczególne warunki
Zadane pytania świadczą, że omawiana problematyka nie dotyczy raczej zakładu, którego pracownicy kwalifikowaliby się do korzystania z emerytur pomostowych, więc nie ma konieczności sporządzenia list pracowników, zgodnie z u.e.p.
Podane przykłady pracy w szczególnych warunkach powinny skutkować zapewnieniem przez pracodawcę zgodnie § 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów.(Dz. U. Nr 60, poz. 279), - dalej r.p.p.n., pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych nieodpłatnie:
1) posiłki wydawane ze względów profilaktycznych, zwane dalej "posiłkami", w formie jednego dania gorącego, z zastrzeżeniem § 2 ust. 2.
Zgodnie z § 2 ust. 2 r.p.p.n., jeżeli pracodawca nie ma możliwości wydawania posiłków ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych, może zapewnić w czasie pracy:
1)
korzystanie z takich posiłków w punktach gastronomicznych,
2)
przyrządzanie posiłków przez pracownika we własnym zakresie z otrzymanych produktów
3)
napoje, których rodzaj i temperatura powinny być dostosowane do warunków wykonywania pracy, oraz odpowiednią odzież ochronną.
Zgodnie z § 30 r.o.b.h.p. w pomieszczeniach pracy należy zapewnić temperaturę odpowiednią do rodzaju wykonywanej pracy (metod pracy i wysiłku fizycznego niezbędnego do jej wykonania) nie niższą niż 14°C (287 K), chyba, że względy technologiczne na to nie pozwalają (np. praca w chłodni). W pomieszczeniach pracy, w których jest wykonywana lekka praca fizyczna, i w pomieszczeniach biurowych temperatura nie może być niższa niż 18°C (291 K).
Roman Majer