Stosownie do art. 234 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) – dalej k.p., w razie wypadku przy pracy pracodawca ma obowiązek podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i ustalić w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyny wypadku oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom w przyszłości.
Jeśli wypadkowi przy pracy ulegnie osoba pozostająca w stosunku pracy, okoliczności i przyczyny zdarzenia, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870), analizuje zespół powypadkowy (co do zasady składający się z pracownika służby bhp oraz społecznego inspektora pracy), który powinien tego dokonać nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku, sporządzając protokół powypadkowy, według wzoru ustalonego w przepisach rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz. U. Nr 227, poz. 2298).
Dowiedz się więcej z książki | |
Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
|
W przypadku, gdy poszkodowanym jest osoba świadcząca pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej, tryb postępowania powypadkowego określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 24 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad oraz trybu uznawania zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy, sposobu jego dokumentowania, wzoru karty wypadku w drodze do pracy lub z pracy oraz terminu jej sporządzania (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 924).
Z racji pełnionej funkcji, w praktyce jedną z pierwszych osób, która uzyskuje zawiadomienie o wypadku przy pracy jest pracownik służby bhp, który dokonuje wstępnej kwalifikacji zdarzenia, a następnie podejmuje działania zmierzające do dopełnienia niezbędnych, wskazanych powyżej formalności. Jeśli pracownik służby bhp nie dopełnił swoich obowiązków i zbagatelizował zgłoszony mu przez pracownika wypadek przy pracy, nie sporządził wymaganej przepisami dokumentacji, a tym samym naraził pracodawcę na konsekwencje prawne (np. grzywnę), pracodawca może zastosować wobec niego karę porządkową z katalogu określonego w art. 108 k.p. (karę upomnienia, nagany lub pieniężną), a nawet rozważyć rozwiązanie z nim stosunku pracy w trybie art. 52 § 1 k.p. (z powodu ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych).
Pracodawca, zanim zastosowałby karę wobec pracownika służby bhp, musiałby wykazać niedopełnienie przez niego obowiązków służbowych (na skutek zaniechania lub niekompetencji), bowiem kluczowym w takim przypadku byłby fakt udowodnienia pracownikowi winy, która wynika z istoty odpowiedzialności porządkowej oraz z art. 111 k.p., jak również bezprawności jego zachowania, polegającej na niedopełnieniu obowiązków służbowych, za które był odpowiedzialny.