Jakie kompetencje musi posiadać pracownik służby bhp w podziemnym zakładzie górniczym?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHPCzy mając kwalifikacje głównego specjalisty ds. bhp (zgodnie z rozporządzeniem ws. służby bhp), należy posiadać jakiekolwiek dodatkowe kwalifikacje po to, by móc wykonywać zadania pracownika służby bhp w firmie podwykonawczej zajmującej się serwisem mechanicznym i elektrycznym maszyn i urządzeń górniczych w podziemnym zakładzie górniczym? Firma ta zawarła umowę z zakładem górniczym w zakresie ww. serwisu.

Odpowiedź

Osoba legitymująca się tytułem głównego specjalisty ds. bhp nie musi spełniać dodatkowych wymagań ani posiadać dodatkowych kwalifikacji, aby wykonywać zadania służby bhp w podmiocie realizującym zadania serwisu mechanicznego i elektrycznego maszyn i urządzeń górniczych w podziemnym zakładzie górniczym.

Uzasadnienie

Zasady tworzenia, organizacji, działania, uprawnień i kwalifikacji służby bhp określają art. 237¹¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 z późn. zm.) – dalej k.p. oraz rozporządzenie Rady Ministrów z 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 109, poz. 704 z późn. zm.) – dalej r.s.b.h.p.
NSA w wyroku z dnia 13 października 2006 r., I OSK 263/06, LEX nr 281409, stanął na stanowisku, że ustawodawca w sposób wyraźny wyróżnił dwie formy pełnienia funkcji w zakresie bhp. Pierwsza jest realizowana w formie służby bhp, a druga poprzez powierzenie wykonywania zadań tej służby. Te dwie formy realizacji obowiązku zapewnienia bhp nie są tożsame.
Zgodnie z art. 237¹¹ § 1 k.p., obowiązek utworzenia służby bhp (zatrudnienie etatowego pracownika) powstaje w momencie zatrudnienia więcej niż 100 pracowników. W przypadku pracodawcy zatrudniającego mniej niż 100 pracowników, może on powierzyć wykonywanie zadań służby bhp pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy.
Pracodawca posiadający ukończone szkolenie niezbędne do wykonywania zadań służby bhp również może sam wykonywać zadania tej służby, jeżeli:
•zatrudnia do 10 pracowników albo
•zatrudnia do 20 pracowników i jest zakwalifikowany do grupy działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
W razie braku kompetentnych pracowników, zgodnie z art. 237¹¹ § 2 k.p., pracodawca może powierzyć wykonywanie zadań służby bhp specjalistom spoza zakładu pracy.
Stosownie do § 1 ust. 2 r.s.b.h.p., liczbę pracowników służby bhp ustala pracodawca, biorąc pod uwagę stan zatrudnienia oraz występujące w zakładzie warunki pracy i związane z nimi zagrożenia zawodowe, a także uciążliwości pracy. Istotnym jest, aby na każdych 600 pracowników zatrudnionych w danym zakładzie pracy (dotyczy to zakładów pracy zatrudniających powyżej 600 pracowników, przy czym każde przekroczenie tej liczby uważa się za rozpoczęcie nowej „sześćsetki”, wymagające kolejnego pracownika służby bhp), przypadał co najmniej 1 pracownik tej służby zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy (§ 1 ust. 4 r.s.b.h.p.). Takie rozwiązanie ma zapewnić właściwą realizację zadań wynikających z § 2 ust. 1 r.s.b.h.p.
Podstawowym warunkiem, jaki musi zostać spełniony przy zlecaniu wykonywania zadań służby bhp (niezależnie od formy zatrudnienia), jest posiadanie przez daną osobę odpowiednich kwalifikacji, o których mowa w § 4 ust. 2 r.s.b.h.p., a przez które należy rozumieć: zawód technika bhp lub ukończone studia wyższe o kierunku bądź specjalizacji w zakresie bhp, albo studia podyplomowe w zakresie bhp. W zależności od posiadanych kwalifikacji pracownik może być zatrudniony na stanowisku: inspektora, starszego inspektora, specjalisty, starszego specjalisty lub głównego specjalisty do spraw bhp.
Poza wyżej wymienionymi, przepisy nie określają żadnych dodatkowych wymagań dla osób wykonujących zadania służby bhp. Nie ma zatem znaczenia, czy dana osoba świadczy pracę w przedsiębiorstwie o charakterze administracyjno-biurowym, handlowym, usługowym, budowlanym, górniczym itp. Oznacza to, że osoba legitymująca się tytułem głównego specjalisty ds. bhp nie musi spełniać dodatkowych wymagań ani posiadać dodatkowych kwalifikacji, aby wykonywać zadania służby bhp w podmiocie realizującym zadania serwisu mechanicznego i elektrycznego maszyn i urządzeń górniczych w podziemnym zakładzie górniczym.

Maciej Ambroziewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 16 stycznia 2017 r.

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie Serwis BHP Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów