Spółka z o.o. posiadająca siedzibę jedynie w Polsce chce zatrudnić Białorusina, który będzie pracował w swojej ojczyźnie.
Jakie formalności są z tym związane?
Jakie dokumenty powinien przedłożyć Białorusin?
Jakich dokumentów zakład pracy powinien domagać się od przyszłego pracownika?
Jak wygląda sytuacja z zabezpieczeniami społecznymi (z ZUS)?
Czy firma musi mieć zezwolenie od władz na Białorusi?
Skoro polska firma będzie zatrudniać Białorusina na Białorusi umowa ta nie będzie rozliczana w Polsce. Wymagane dokumenty i obowiązki stron zależeć będą w pierwszej kolejności od wyboru prawa. Wypłacane wynagrodzenie nie będzie podlegać składkom ZUS w Polsce.
W przypadku kolizji dwóch porządków prawnych zastosowanie znajdują przepisy międzynarodowe, w tym ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. Prawo prywatne międzynarodowe (Dz. U. Nr 80, poz. 432) oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) (Dz. Urz. UE L 177 z 04.07.2008 r., str. 6) - dalej r.p.w. W myśl art. 8 r.p.w. indywidualna umowa o pracę podlega prawu wybranemu przez strony. Taki wybór prawa nie może jednak prowadzić do pozbawienia pracownika ochrony przyznanej mu na podstawie przepisów, których nie można wyłączyć w drodze umowy, na mocy prawa, jakie w przypadku braku wyboru, byłoby właściwe.
W zakresie, w jakim strony nie dokonały wyboru prawa właściwego dla indywidualnej umowy o pracę, umowa podlega prawu państwa, w którym lub – gdy takiego brak – z którego pracownik zazwyczaj świadczy pracę w wykonaniu umowy. Za zmianę państwa, w którym zazwyczaj świadczona jest praca, nie uważa się tymczasowego zatrudnienia w innym państwie. Jeżeli nie można ustalić prawa właściwego w ten sposób, umowa podlega prawu państwa, w którym znajduje się przedsiębiorstwo, za pośrednictwem którego zatrudniono pracownika. Jeżeli jednak ze wszystkich okoliczności wynika, że umowa wykazuje ściślejszy związek z państwem innym niż wskazane powyżej jako właściwe, stosuje się prawo tego innego państwa.
Jeżeli zatem umowa będzie podlegała prawu polskiemu pracodawca powinien skompletować dokumenty analogiczne, jak w przypadku zatrudnienia Polaka w Polsce. W przypadku, gdy umowa będzie podlegać prawu Białoruskiemu, dokumentacja powinna zostać sporządzona według tamtejszych przepisów.
Co do składek Białorusin nie będzie pracownikiem na terytorium RP, wobec czego nie będzie podlegał ZUS - zob. art. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.). Umowa zapewne będzie podlegała ubezpieczeniom białoruskim, ale opłacanie składek należeć będzie do pracownika - pracodawca nie będzie miał statusu płatnika.
Odnośnie zezwoleń, jest raczej mało prawdopodobne, żeby było wymagane. Dla pewności należy zasięgnąć języka w państwie zatrudnienia.