Na stanowisku spawacza elektrycznego (MIG i TIG) występują następujące rodzaje promieniowania optycznego:
- podczerwone,
- widzialne
- i nadfioletowe.
Promieniowanie podczas spawania metodami MIG i TIG będzie uzależnione od rodzaju zastosowanej elektrody, ustawionego detalu, natężenia prądu, a także czasu jednokrotnego spawu.
Zarówno metoda MIG ("Metal Inert Gas"), jak i TIG ("Tungsten Inert Gas") to metody spawania elektrycznego, polegające na wytwarzaniu ciepła w łuku elektrycznym powstałym pomiędzy elektrodą a łączonymi częściami. Wykonuje się je z wykorzystaniem spawarki, będącej źródłem elektronów o dużej gęstości, których przepływ generuje łuk elektryczny. Metoda MIG jest to spawanie łukowe elektrodą topliwą w osłonie gazu obojętnego (argon, hel, argon i hel), natomiast metoda TIG to spawanie łukowe elektrodą nietopliwą w osłonie gazów obojętnych (argon, hel, argon i hel).
Jednym ze szkodliwych czynników, jakie występują w procesie spawania jest promieniowanie optyczne, którego źródłem są łuki spawalnicze. Promieniowanie to składa się z intensywnego promieniowania termicznego rozgrzanych do wysokiej temperatury gazów spawalniczych, elementów spawanych lub ciętych, materiału elektrody i topnika, na które nakładają się linie i pasma promieniowania charakterystycznego tych materiałów.
Wszystkie rodzaje promieniowania optycznego występującego podczas spawania są szkodliwe dla oczu spawacza. Promieniowanie powstające podczas spawania łukiem elektrycznym może być również szkodliwe dla skóry twarzy. Ponadto powstające podczas spawania odpryski stopionych metali oraz żużlu mogą dodatkowo prowadzić do poważnych urazów gałki ocznej. Wniknięcie do gałki ocznej ciała obcego, np. w postaci odłamka żelaza lub miedzi, oprócz spowodowanych uszkodzeń mechanicznych, może po latach wywołać żelazicę lub miedzicę.
W celu zapewnienia odpowiedniej ochrony oczu przed promieniowaniem spawalniczym oraz czynnikami mechanicznymi należy stosować odpowiednio dobrane filtry, montowane w przyłbicach, goglach, tarczach lub osłonach twarzy. Pracowników obsługujących spawarki należy także odpowiednio przeszkolić pod względem prawidłowego stosowania środków ochrony indywidualnej oraz nadzorować ich stosowanie, gdyż nawet kilkusekundowe narażenie oczu na promieniowanie łuku już jest wystarczające do przekroczenia określonych wartości najwyższych dopuszczalnych natężeń.
Zagrożenia
Promieniowanie emitowane podczas spawania elektrycznego może być przyczyną poważnych schorzeń, m.in. takich jak:
stany zapalne rogówki i spojówki,
zaćma powstała na skutek przegrzania oka,
zmiany na siatkówce i dnie oka.
Maciej Ambroziewicz