Jak zmieniły się szanse Polaków na awans zawodowy w Wielkiej Brytanii?

Od czasu wejścia Polski do UE zmienił się charakter migracji Polaków do Wielkiej Brytanii. W strukturze migrantów początkowo zdecydowanie dominowały osoby zatrudnione przy pracach prostych oraz na wymagających kwalifikacji stanowiskach robotniczych i rzemieślniczych. Z biegiem czasu można zauważyć, że wzrósł odsetek osób w zawodach wymagających wyższych kwalifikacji oraz spadł udział osób pracujących w zawodach wymagających kwalifikacji niższych niż wykorzystywane w Polsce.

Według badań ankietowych emigrantów, realizowanych na zlecenie NBP w latach 2007-2016, odsetek osób pozostających w Wielkiej Brytanii powyżej 3 lat wzrósł z ok. 14% w 2007 roku do 62-68% w latach 2010-2016. Sukcesywnie spadał w tym czasie udział osób przyjeżdżających jedynie do prac sezonowych na 3-6 miesięcy. Oznacza to, że coraz większa grupa emigrantów w Wielkiej Brytanii traktowała swój pobyt jako emigrację osiedleńczą lub przynajmniej długoterminową. Z kolei po 2010 r. stopniowo na znaczeniu zaczęły zyskiwać pobyty migracyjne trwające dłużej niż pół roku, ale nieprzekraczające 3 lat.

Wydłużanie się czasu spędzonego na emigracji oraz zdobywane doświadczenia wpłynęły na zmianę struktury zawodów, w których zatrudnieni byli Polacy. Z jednej strony sukcesywnie, ale powoli, wzrasta wśród emigrantów udział osób na stanowiskach menedżerskich oraz specjalistów i osób wykonujących wolne zawody. Z drugiej strony, maleje udział osób pracujących przy pracach prostych.

[-DOKUMENT_TXT-]

Warto także zauważyć, że pomiędzy 2010 a 2016 rokiem zdecydowanie wzrósł odsetek osób pracujących w Polsce na stanowiskach wymagających wyższych kwalifikacji, którzy po przyjeździe do Wielkiej Brytanii otrzymały zatrudnienie adekwatne do posiadanych kwalifikacji. Dotyczyło to szczególnie menedżerów, specjalistów i wolnych zawodów. Zauważalnie zwiększył się też udział takich pracowników, którzy wyjeżdżali za granicę praktycznie bez żadnych kwalifikacji, a w trakcie pobytu zdołali je podnieść i zdobyć adekwatną pracę. Niewielka część spośród tej grupy emigrantów trafiła jednak także do bezrobocia. Natomiast w przypadku osób posiadających w Polsce status bezrobotnego szanse na znalezienie pracy na Wyspach w okresie ostatnich 6 lat nieznacznie zmalały, w szczególności na bycie zatrudnionym przy pracach prostych. Obserwacje te wydają się zgodne z wnioskami formułowanymi w dostępnej literaturze, które wskazują najczęściej na przewagę pozytywnych efektów napływu migrantów na rynek pracy kraju przyjmującego nad efektami negatywnymi.

W szczególności podkreśla się przy tym korzystny wpływ imigracji na dynamikę popytu i produkcji, a także proces kreacji nowych miejsc pracy. Jednocześnie zauważa się jednak umiarkowany wzrost konkurencji w grupie prac prostych pomiędzy napływającymi imigrantami oraz ludnością rodzimą, co zdają się potwierdzać również wyniki badania migracyjnego NBP.

W danych dotyczących struktury polskich migrantów w Wielkiej Brytanii natomiast nie widać jak dotąd problemu związanego z pułapką długotrwałego pozostawania imigrantów w zawodach najmniej atrakcyjnych, np. nisko płatnych pracach prostych, co nie oznacza, że problem ten nie występuję na poziomie indywidualnym.

Źródło: Kwartalny raport o rynku pracy NBP