Urlop opiekuńczy przysługuje na wniosek pracownika w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych. Wymiar urlopu ustalono na 5 dni w roku kalendarzowym (art. 173[1] par. 1 Kodeksu pracy, dalej: k.p.). Udzielany jest na cale dni pracy wynikające z rozkładu czasu pracy, bez względu na liczbę godzin zaplanowanych w rozkładzie czasu pracy do przepracowania.

Czytaj również: Pracodawca nie może żądać potwierdzenia „poważnych względów medycznych” przy urlopie opiekuńczym>>

Urlop niepłatny a świadectwo pracy

Okres urlopu opiekuńczego jest niepłatny – ustawodawca nie przewidział za ten czas niewykonywania pracy wynagrodzenia w związku z czym wynagrodzenie nie przysługuje (art. 80 Kodeksu pracy). Wprost jednak przyjęto, że okres urlopu opiekuńczego wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze (art. 173[2] k.p.). Dni urlopu nie będą więc odliczane od stażu pracy.

W świadectwie pracy zamieszcza się informacje niezbędne do ustalenia uprawnień ze stosunku pracy i uprawnień z ubezpieczeń społecznych. Należy w nim podać informacje dotyczące okresu i rodzaju wykonywanej pracy, zajmowanych stanowisk, trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy, a także inne informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego. Ponadto w świadectwie pracy zamieszcza się wzmiankę o zajęciu wynagrodzenia za pracę w myśl przepisów o postępowaniu egzekucyjnym. Na żądanie pracownika w świadectwie pracy należy podać także informację o wysokości i składnikach wynagrodzenia oraz o uzyskanych kwalifikacjach.

Uszczegółowienie treści świadectwa zawiera par. 2 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (tekst jedn. Dz.U. z 2024 r., poz. 1016). Zamieszcza się w nim m.in. informacje o:

  • urlopie opiekuńczym wykorzystanym w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy;
  • wykorzystanym urlopie bezpłatnym i podstawie prawnej jego udzielenia (informacje te należy podać dla całego okresu zatrudnienia, dla którego wystawiane jest świadectwo).

Część pracodawców ma wątpliwości czy okresy urlopu opiekuńczego nie powinny być wskazywane w obu tych miejscach.

 

[E-book] Kodeks pracy. Wynagrodzenia, urlopy i czas pracy. Ochrona zatrudnienia i świadectwa pracy. Organizacje pracodawców, związki zawodowe i spory zbiorowe
-10%
[E-book] Kodeks pracy. Wynagrodzenia, urlopy i czas pracy. Ochrona zatrudnienia i świadectwa pracy. Organizacje pracodawców, związki zawodowe i spory zbiorowe

Sprawdź  

Cena promocyjna: 68.4 zł

|

Cena regularna: 76 zł

|

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 54.72 zł


Urlop nieodpłatny, ale nie bezpłatny

Urlop bezpłatny to okres nieświadczenia pracy oparty na przepisach wskazujących konkretnie na to, że dany okres jest kwalifikowany jako urlop bezpłatny (np. art. 174 k.p., art. 304 i art. 305 ustawy o obronie Ojczyzny). Nie kwalifikujemy jako urlopów bezpłatnych wszystkich okresów nieobecności bez zachowania prawa do wynagrodzenia.

Często pojawiają się określenia, że urlop opiekuńczy jest urlopem bezpłatnym. Urlop ten jest urlopem nieodpłatnym, ale nie bezpłatnym i warto byłoby posługiwać się ewentualnie takim określeniem, a nie – mylącym w zasadzie – nazywaniem go urlopem bezpłatnym.

Nie należy wykazywać go w ust. 6 pkt 4 (opierając się na numeracji z pomocniczego wzoru świadectwa pracy) dotyczącym urlopów bezpłatnych. Po pierwsze, byłoby to niezgodne z przepisami zakwalifikowanie tego urlopu jako urlopu bezpłatnego, po drugie - informacja taka mogłaby prowadzić do pewnych wątpliwości kolejnego pracodawcy – szczególnie wówczas, gdy w świadectwie w pkt dotyczącym urlopów bezpłatnych wskazany zostałby urlop opiekuńczy z lat poprzednich, przy jednoczesnym nie wykazaniu go siłą rzeczy w punkcie, dotyczącym urlopu opiekuńczego.

Nie tylko w pełni wystarczające, ale też przede wszystkim trafne, jest umieszczenie informacji o wykorzystaniu tego urlopu we wprost przeznaczonym dla niego miejscu w świadectwie.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.