W przepisach wyróżniono kilkanaście rodzajów instrukcji. Są to:

  • instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy, tzw. instrukcja stanowiskowa - określa najważniejsze zasady postępowania pracownika przed rozpoczęciem pracy, w jej trakcie i po zakończeniu oraz postępowanie w sytuacji pojawienia się zagrożenia, w szczególności pożarowego i wypadkowego;
  • instrukcja bezpieczeństwa pożarowego – określa m.in. sposoby zaznajamiania użytkowników obiektu z przepisami przeciwpożarowymi, informuje o usytuowaniu środków służących do gaszenia pożaru, zasadach ogłaszania alarmów, organizacji akcji ratowniczej do czasu przybycia straży pożarnej oraz zawiera wykaz osób wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy i telefonów alarmowych;
  • instrukcja postępowania na wypadek pożaru – krótka, standardowa instrukcja z wykazem telefonów alarmowych do służb ratowniczych;
  • instrukcja udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku - wywieszona w punktach pierwszej pomocy i przy apteczkach, w widocznych miejscach, zawiera wykaz pracowników przeszkolonych w udzielaniu pierwszej pomocy;
  • instrukcja dotycząca prac związanych ze stosowaniem niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych - powinna w szczególności uwzględniać informacje zawarte w kartach charakterystyki tych substancji i preparatów;
  • instrukcja stosowania środków ochrony indywidualnej – określa m.in. na jakich stanowiskach i jakie ochrony indywidualne powinny być stosowane oraz jak należy obchodzić się z tymi ochronami - jak ich używać, czyścić i konserwować;
  • instrukcja magazynowa – określa m.in. bezpieczne sposoby składowania, pakowania, załadunku i transportu materiałów niebezpiecznych;
  • instrukcja stosowania w zakładzie pracy znaków i sygnałów bezpieczeństwa - ustala celowość i zasady stosowania w zakładzie pracy znaków i sygnałów bezpieczeństwa, określa ich znaczenie oraz zasady zachowania się pracowników, których te znaki mogą dotyczyć;
  • instrukcja bezpiecznego wykonywania robót budowlanych - wykonawca robót powinien opracować i zaznajomić z nią pracowników przed przystąpieniem do robót budowlanych;
  • plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (plan BiOZ) - sporządzany przed rozpoczęciem prac przez kierownika budowy na podstawie informacji dotyczącej bhp, opracowanej przez projektanta obiektu budowlanego z uwagi na specyfikę obiektu;
  • instrukcja obsługi – opracowana przez producenta maszyny lub urządzenia i przekazana nabywcy wraz z każdym egzemplarzem maszyny i w języku jej użytkownika. Instrukcje te powinny zawierać w szczególności informacje dotyczące bhp w zakresie warunków i praktyki użytkowania maszyn oraz występowania możliwych do przewidzenia sytuacji nietypowych, a także informacje o niedozwolonych sposobach jej użytkowania;
  • instrukcja montażu - opracowana przez producenta np. rusztowania, szalunku (deskowania), dotyczy w szczególności wymagań technicznych, kwalifikacji monterów oraz bezpieczeństwa montażu, eksploatacji i demontażu.

Oczywiście pracownicy powinni otrzymać tylko niektóre z ww. instrukcji, odpowiednio do wykonywanej pracy. Instrukcje należy traktować równie poważnie jak inne przepisy prawa pracy. Stosując je w pracy zawodowej, zwiększamy szanse, że nie zniszczymy maszyny lub narzędzia, nie ulegniemy wypadkowi przy pracy itp. Przestrzeganie instrukcji służy bezpieczeństwu i zdrowiu pracowników.

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.