Aktem prawnym regulującym wymagania stawiane wobec gospodarki odpadami jest ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21) - dalej u.o.  będąca swoistą ustawą-matką.
    W przypadku niektórych firm możliwe jest zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów – rodzaje i ilości odpadów wytwarzanych rocznie przez posiadacza odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, zawiera załącznik do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. w sprawie rodzajów odpadów lub ich ilości, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, oraz kategorii małych i średnich przedsiębiorstw, które mogą prowadzić uproszczoną ewidencję odpadów (Dz. U. Nr 152 poz. 1735).

Zgodnie z u.o. z prowadzenia ewidencji odpadów zwolnieni są również:
1) wytwórcy:
a) odpadów komunalnych,
b) odpadów w postaci pojazdów wycofanych z eksploatacji, jeżeli pojazdy te zostały przekazane do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub przedsiębiorcy prowadzącego punkt zbierania pojazdów;
2) osoby fizyczne i jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami, które wykorzystują odpady na potrzeby własne, zgodnie z art. 27 ust. 8 u.o.;
3) podmioty, o których mowa w art. 45 ust. 1 pkt 1 u.o.
    W określonych przypadkach możliwe jest również prowadzenie uproszczonej ewidencji odpadów, które ogranicza się do prowadzenie ewidencji odpadów wyłącznie
przy zastosowaniu Karty Przekazania Odpadu. Dotyczy to firm, które wytwarzają odpady niebezpieczne w ilości do 100 kg  rocznie lub odpady inne niż niebezpieczne, niebędące odpadami komunalnymi, w ilości do 5 ton rocznie, a także:
    transportujący odpady wykonujący wyłącznie usługę transportu odpadów;
    władający powierzchnią ziemi, na której komunalne osady ściekowe są stosowane w celach, o których mowa w art. 96 ust. 1 pkt 1–3 u.o.
    W pozostałych przypadkach wymagane jest prowadzenie pełnej ewidencji wytwarzanych odpadów przy wykorzystaniu:
- Karty Ewidencji Odpadu;
- Karty Przekazania Odpadu;
- Karta Ewidencji komunalnych osadów ściekowych;
- Karta Ewidencji zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego;
    - Karty ewidencji pojazdów wycofanych z eksploatacji.
    Ich wzór określa rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2010 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów (Dz. U. Nr 249 poz. 1673).
Z uwagi na to, że dokumenty takie jak Karta Ewidencji komunalnych osadów ściekowych, czy też Karta Ewidencji zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego dotyczą wąskiej grupy przedsiębiorstw, skupimy się na Karcie Ewidencji Odpadu oraz Karcie Przekazania Odpadu.
Karta Ewidencji Odpadu ma na celu ewidencjonowanie ilości jednego rodzaju odpadów, który w danym miesiącu „jest posiadany” przez dany podmiot (tzn. został przez niego wytworzony lub przyjęty od innych posiadaczy odpadów) i wskazanie dalszego sposobu postępowania z tym odpadem (tzn. czy został zagospodarowany we własnym zakresie, czy też przekazany innym posiadaczom odpadów). Każdy rodzaj odpadu powinien być rejestrowany w odrębnej karcie z wykorzystaniem 6-cyfrowego kodu i nazwy odpadu ustalonych zgodnie
z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206).
Masę odpadów podaje się z dokładnością co najmniej do pierwszego miejsca po przecinku dla odpadów innych niż niebezpieczne, a dla odpadów niebezpiecznych co najmniej do trzeciego miejsca po przecinku. Masę odpadów podaje się w Mg (Megagramach, 1 Mg to 1 tona).
Karta Przekazania Odpadu ma na celu udokumentowanie ilości przekazywanych
lub przyjmowanych odpadów. Powinna się w niej znaleźć informacja o kodzie i rodzaju odpadu, a także masie przekazywanych odpadów. Przy ich ustalaniu obowiązują takie same zasady jak w przypadku Karty Ewidencji Odpadu. Kartę przekazania odpadu sporządza się
w odpowiedniej liczbie egzemplarzy, po jednym dla:
- posiadacza przekazującego odpady,   
- posiadacza przejmującego odpady,
- prowadzących działalność w zakresie transportu odpadów.   
Posiadacz odpadów prowadzący ewidencję odpadów jest obowiązany sporządzić raz do roku zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku
i unieszkodliwiania tych odpadów. Należy pamiętać, że po ostatniej nowelizacji Ustawy
o odpadach zbiorcze zestawienie danych, o którym mowa powyżej posiadacz odpadów jest obowiązany przekazać marszałkowi województwa właściwemu ze względu na miejsce wytwarzania, odbierania odpadów komunalnych, zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, w terminie do dnia 15 marca za poprzedni rok kalendarzowy, a nie jak było
do tej pory – do 31 marca za rok poprzedni.
Wzór formularza służącego do sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych określa załącznik nr 1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2010 r. w sprawie zakresu informacji oraz wzorów formularzy służących do sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych o odpadach (Dz. U. Nr 249 poz. 1674; dla lat 2011-2012). Zgodnie z art. 237 u.o. podmioty, o których mowa w art. 73 i art. 75, zobowiązane przed dniem wejścia w życie powyższej ustawy do sporządzania i składania zbiorczego zestawienia danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania tych odpadów (na podstawie art. 37 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243) sporządzają i składają je za lata 2012–2014, stosując przepisy dotychczasowe.
Należy pamiętać, że dokumenty sporządzone na potrzeby ewidencji odpadów należy przechowywać przez okres 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym sporządzono te dokumenty.