Długość czasu pracy ma wpływ na samopoczucie pracownika i w konsekwencji na bezpieczeństwo jego pracy. Zależność ta dotyczy w szczególności kierowców. Problematykę tę reguluje ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 1155 z późn. zm.), której ostatnia nowelizacja z dnia 5 kwietnia 2013 r. (Dz. U. poz. 567) objęła wszystkich kierowców bez względu na formę zatrudnienia, w tym przedsiębiorców osobiście wykonujących przewozy drogowe oraz osób niezatrudnionych przez przedsiębiorcę, lecz osobiście wykonujących przewozy drogowe.
Jako czas pracy liczony jest czas od rozpoczęcia do zakończenia pracy, w którym pozostają oni na stanowiskach pracy, będąc do dyspozycji podmiotu, dla którego świadczą usługę przewozu drogowego i wykonują czynności dotyczące prowadzenia pojazdu, załadunku i rozładunku, pomocy osobom wsiadającym i wysiadającym oraz nadzoru nad tymi czynnościami, czynności spedycyjne i administracyjne oraz codziennej obsługi pojazdów i przyczep. Do czasu pracy osób niezatrudnionych przez przedsiębiorcę, lecz osobiście wykonujących przewozy drogowe wlicza się czas pozostawania w gotowości, czyli czas poza przyjętym rozkładem czasu pracy, w którym kierowca pozostaje na stanowisku pracy kierowcy w gotowości do wykonywania pracy, w szczególności podczas oczekiwania na załadunek lub rozładunek, których przewidywany czas trwania nie jest znany kierowcy przed wyjazdem albo przed rozpoczęciem danego okresu.
Tygodniowy czas pracy nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy. Czas ten może być przedłużony do 60 godzin, jeżeli średni tygodniowy czas pracy nie przekroczy 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy. Tak określony wymiar czasu pracy obowiązuje tak przedsiębiorców osobiście wykonujących przewozy drogowe, jak i osoby niezatrudnione, lecz wykonujące przewozy drogowe i to niezależnie od liczby podmiotów, na rzecz których wykonują przewóz – także w sytuacji, gdy jednocześnie są zatrudnieni jako kierowcy na podstawie stosunku pracy.
W przypadku, gdy praca jest wykonywana w porze nocnej, czas pracy kierowcy nie może przekraczać 10 godzin w danej dobie. Do czasu pracy kierowcy nie wlicza się czasu dyżuru, jeżeli podczas dyżuru kierowca nie wykonywał pracy, nieusprawiedliwionych postojów w czasie prowadzenia pojazdu, dobowego nieprzerwanego odpoczynku.
Do kierowców zatrudnionych w transporcie drogowym może być stosowany, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, system przerywanego czasu pracy według z góry ustalonego rozkładu, przewidującego nie więcej niż jedną przerwę w pracy w ciągu doby, trwającą nie dłużej niż 5 godzin. W przypadku gdy kierowca wykonuje przewozy regularne, przerwa może trwać nie dłużej niż 6 godzin, jeżeli dobowy wymiar czasu pracy nie przekracza 7 godzin. Za czas przerwy kierowcy przysługuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia, a podczas przerwy kierowca może swobodnie dysponować swoim czasem.
Po sześciu kolejnych godzinach pracy kierowcy przysługuje przerwa przeznaczona na odpoczynek w wymiarze nie krótszym niż 30 minut w przypadku, gdy liczba godzin pracy nie przekracza 9 godzin oraz w wymiarze nie krótszym niż 45 minut w przypadku, gdy liczba godzin pracy wynosi więcej niż 9 godzin. Przerwa może być dzielona na okresy krótsze trwające co najmniej 15 minut każdy, wykorzystywane w trakcie sześciogodzinnego czasu pracy lub bezpośrednio po tym okresie. Okresy odpoczynku nie mogą być wykorzystywane jako czas dyżuru.
Przedsiębiorca osobiście wykonujący przewozy drogowe jest obowiązany prowadzić ewidencję swojego czasu pracy, natomiast ewidencję czasu pracy osób niezatrudnionych przez przedsiębiorcę, lecz osobiście wykonujących przewozy drogowe powinien prowadzić podmiot, na rzecz którego wykonywany jest przewóz drogowy. Podmiot ten powinien wydać tym osobom kopię ewidencji ich czasu pracy.
Pracodawca powinien prowadzić ewidencję czasu pracy kierowców w jednej z następujących form: zapisów na tzw. wykresówkach, wydruków danych z karty kierowcy i tachografu cyfrowego lub plików pobranych z karty kierowcy i tachografu cyfrowego, innych dokumentów potwierdzających czas pracy i rodzaj wykonywanej czynności, albo rejestrów opracowanych na podstawie ww. dokumentów. Ewidencja czasu pracy powinna być przechowywana przez okres dwóch lat po zakończeniu okresu nią objętego.
Zasady stosowania norm dotyczących okresów prowadzenia pojazdów, obowiązkowych przerw w prowadzeniu i gwarantowanych okresów odpoczynku określone są w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady nr 561/2006 z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego (Dz. Urz. UE L 102 z 11.04.2006, s. 1 z późn. zm.) oraz w Umowie europejskiej dotyczącej pracy załóg pojazdów wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe (AETR) sporządzonej w Genewie dnia 1 lipca 1970 r. (Dz. U. z 1999 r. Nr 94, poz. 1087).
Dla kierowców wykonujących przewozy regularne, których trasa nie przekracza 50 km (np. komunikacja miejska), dzienny czas prowadzenia pojazdu od zakończenia jednego dziennego okresu odpoczynku do rozpoczęcia następnego dziennego okresu odpoczynku lub między dziennym okresem odpoczynku a tygodniowym okresem odpoczynku nie może przekroczyć 10 godzin. Dzienny czas prowadzenia pojazdu oznacza łączny czas prowadzenia pojazdu określony w rozkładzie czasu pracy kierowcy na daną dobę, zgodnie z ustalonym rozkładem jazdy. Natomiast tygodniowy, łączny czas prowadzenia pojazdu, nie może przekraczać 60 godzin, a w ciągu dwóch kolejnych tygodni - 90 godzin.
Dodajmy za rozporządzeniem, że warunki wynagradzania kierowców nie mogą przewidywać składników wynagrodzenia, których wysokość jest uzależniona od liczby przejechanych kilometrów lub ilości przewiezionego ładunku, jeżeli ich stosowanie mogłoby zagrażać bezpieczeństwu na drogach lub zachęcać do naruszania przepisów rozporządzenia nr 561/2006.
Przepisy dopuszczają ponadto pracę kierowców w godzinach nadliczbowych, która jest dopuszczalna (i zrozumiała) w sytuacjach wymagających od kierowcy podjęcia działań dla ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, mienia albo usunięcia awarii, ale także w razie szczególnych potrzeb pracodawcy. Liczba godzin nadliczbowych przepracowanych przez kierowcę w związku ze szczególnymi potrzebami pracodawcy nie może przekroczyć 260 godzin w roku kalendarzowym.