W myśl art. 2376 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p. pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami.
Pracodawca jest również obowiązany, zgodnie z art. 2377 § 1 k.p., dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Polskich Normach:
1) jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu,
2) ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy.
Stosownie do art. 2379 § 2 k.p. pracodawca jest obowiązany zapewnić odpowiednio pracownikowi: pranie, konserwację, naprawę, odpylanie i odkażanie środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego. Jeżeli pracodawca nie jest w stanie zapewnić prania odzieży roboczej, może wówczas, zgodnie z art. 2379 § 3 k.p., czynnością tą obarczyć pracownika, pod warunkiem wypłacenia mu ekwiwalentu pieniężnego za poniesione przezeń koszty. Nie dotyczy to odzieży skażonej środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi, gdyż zgodnie z art. 23710 § 2 k.p., powierzanie jej pracownikowi do prania, konserwacji, odpylania i odkażania jest niedopuszczalne.
Pracodawca, który chce przerzucić ciężar prania odzieży roboczej na pracownika powinien uprzednio określić, jakie kwoty i w jakich okresach (np. miesięcznie, kwartalnie itp.) będzie wypłacał w formie ekwiwalentu pieniężnego. Pracodawca może również wydawać same środki czystości, jednakże pozostaje jeszcze kwestia kosztów poniesionych przez pracownika w związku z praniem odzieży (zwłaszcza koszt zużytej energii elektrycznej).
W myśl art. 1041 § 1 pkt 1 k.p. takie regulacje powinny znajdować się w zakładowym regulaminie pracy. Jeżeli jednak pracodawca zatrudnia do 20 pracowników, a co za tym idzie – zgodnie z art. 104 § 2 k.p. – nie ma obowiązku wprowadzania regulaminu pracy, może to uczynić na przykład poprzez odrębne określenie takich zasad. Powyższe zasady powinny być skonsultowane z przedstawicielami pracowników (art. 23711a k.p.).
W przypadku, gdy przydzielona odzież użytkowana jest wyłącznie sezonowo, pracodawca może ustalić, że ekwiwalent za pranie tej odzieży będzie wypłacany wyłącznie w określonych miesiącach (np. od 1 listopada do 31 marca). Powinno to jednak jednoznacznie wynikać z zasad gospodarowania tymi środkami.
Więcej na ten temat w Serwisie BHP.