Rodzi to pewną wątpliwość – czy maszyna wprodukowana w grudniu 2009 r. - zgodnie z wymaganiami zasadniczymi jeszcze obowiązujących przepisów, będzie mogła być sprzedana, jako pełnowartościowa i spełniająca wszystkie wymagania bezpieczeństwa, w styczniu 2010 r. - już pod “rządami” nowych wymagań zasadniczych?
Zgodnie z rozporządzeniem - przed wprowadzeniem maszyny do obrotu lub oddaniem do użytku producent ma obowiązek zapewnić, że maszyna spełnia odpowiednie zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa określone w rozporządzeniu. Natomiast w dyrektywie ten sam problem jest określony nieco inaczej, otóż maszyna jest bezpieczna jeżeli spełnia zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa uwzględniające stan wiedzy technicznej oraz wymagania techniczne i ekonomiczne w momencie wykonania maszyny.
Dodajmy że zgodnie z dyrektywą - oznakowanie CE powinno być w pełni uznawane jako jedyne oznakowanie gwarantujące, że maszyna odpowiada wymaganiom zasadniczym.
Zgodnie z postanowieniami dyrektywy 2006/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie maszyn, zmieniająca dyrektywę 95/16/WE (Dz. Urz. UE L 157 z 09.06.2006, str. 24 z późn. zm.) – dalej dyrektywa 2006/42, państwa członkowskie są odpowiedzialne za zapewnienie, aby dyrektywa ta została skutecznie wprowadzona w życie na ich terytorium, oraz aby bezpieczeństwo odnośnych maszyn uległo, w miarę możliwości, poprawie zgodnie z jej przepisami.
Dyrektywa 2006/42 określa jedynie wymagania zasadnicze w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa w ramach powszechnego zastosowania, uzupełnione pewną liczbą bardziej szczegółowych wymagań dla niektórych kategorii maszyn. Dla zapewnienia bezpieczeństwa maszyny, powinny być spełnione zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa. Wymagania powinny być tak stosowane, aby uwzględnić stan wiedzy technicznej w momencie wykonania maszyny oraz wymagania techniczne i ekonomiczne. W przypadku maszyn, które mogą być użytkowane przez konsumentów, czyli operatorów nieprofesjonalnych, producent powinien uwzględnić to w projekcie i przy budowie maszyny. Ma to zastosowanie także w przypadku, gdy maszyna jest zazwyczaj użytkowana z przeznaczeniem do świadczenia usług konsumentom.
Aby pomóc producentom w udowodnieniu zgodności z wymaganiami zasadniczymi oraz aby umożliwić kontrolowanie tej zgodności, wskazane jest korzystanie z norm zharmonizowanych. Norma zharmonizowana oznacza niewiążącą specyfikację techniczną przyjętą przez organ normalizacyjny, to znaczy Europejski Komitet Normalizacyjny (CEN), Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki (CENELEC) lub Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych (ETSI), na podstawie mandatu udzielonego przez Komisję, zgodnie z procedurami ustanowionymi w dyrektywie 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w zakresie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz. Urz. UE L 204 z 21.07.1998, str. 37 z późn. zm.) Normy te są opracowywane przez podmioty prawa prywatnego i mają nieobowiązkowy status.
Mając na uwadze charakter ryzyka dotyczącego używania maszyn objętych dyrektywą 2006/42, powinny zostać ustanowione procedury oceny zgodności z zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa. Takie procedury powinny być opracowane biorąc pod uwagę wielkości zagrożenia właściwego danej maszynie. W rezultacie dla każdej kategorii maszyn powinna istnieć odpowiednia procedura, pozostająca w zgodności z decyzją Rady 93/465/EWG z dnia 22 lipca 1993 r. dotyczącą modułów stosowanych w różnych fazach procedur oceny zgodności oraz zasad umieszczania i używania oznakowania zgodności WE, które mają być stosowane w dyrektywach harmonizacji technicznej (Dz. Urz. UE L 220 z 30.08.1993, str. 23 z późn. zm.).
Oznakowanie CE powinno być w pełni uznawane jako jedyne oznakowanie gwarantujące, że maszyna odpowiada wymaganiom dyrektywy 2006/42. Natomiast wszystkie inne oznakowania, które mogłyby wprowadzić w błąd, co do znaczenia lub formy oznakowania CE lub co do jednego i drugiego, powinny być zakazane. Istotne jest, aby przed sporządzeniem deklaracji zgodności WE, producent lub jego upoważniony przedstawiciel we Wspólnocie opracował dokumentację techniczno-konstrukcyjną. Jednakże nie jest niezbędne, aby cała taka dokumentacja była stale dostępna w formie materialnej, z tym, że należy stworzyć możliwość udostępniania jej na życzenie. Nie ma potrzeby włączania szczegółowych planów podzespołów użytych do produkcji maszyny, chyba że znajomość takich planów jest ważna dla zapewnienia zgodności z zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa.
Dyrektywa 2006/42 ma zastosowanie do maszyn, wyposażenia wymiennego, elementów bezpieczeństwa, osprzętu do podnoszenia, łańcuchów, lin i pasów, odłączalnych urządzeń do mechanicznego przenoszenia napędu i maszyn nieukończonych. Z zakresu omawianej dyrektywy są wyłączone elementy bezpieczeństwa przeznaczone do użytku jako części zamienne identycznych elementów i dostarczone przez producenta oryginalnej maszyny, urządzenia specjalne, przeznaczone do użytku na terenie wesołych miasteczek lub parków rozrywki, maszyny specjalnie zaprojektowane lub oddane do użytku do celów jądrowych, które w przypadku uszkodzenia mogą spowodować emisję radioaktywną, broń, w tym broń palna oraz następujące środki transportu: ciągniki rolnicze i leśne w zakresie ryzyka objętego dyrektywą 2003/37/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 maja 2003 r. w sprawie homologacji typu ciągników rolniczych lub leśnych, ich przyczep i wymiennych holowanych maszyn, łącznie z ich układami, częściami i oddzielnymi zespołami technicznymi oraz uchylająca dyrektywę 74/150/EWG (Dz. Urz. UE L 171 z 09.07.2003, str. 1 z późn. zm.), z wyłączeniem maszyn zamocowanych na tych pojazdach, pojazdy silnikowe i ich przyczepy objęte dyrektywą Rady 70/156/EWG z dnia 6 lutego 1970 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do homologacji typu pojazdów silnikowych i ich przyczep (Dz. Urz. UE L 42 z 23.02.1970, str. 1 z późn. zm.), z wyłączeniem maszyn zamocowanych na tych pojazdach, pojazdy objęte dyrektywą 2002/24/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 marca 2002 r. w sprawie homologacji typu dwu- lub trzykołowych pojazdów mechanicznych (Dz. Urz. UE L 124 z 09.05.2002, str. 1 z późn. zm.), z wyłączeniem maszyn zamocowanych na tych pojazdach, pojazdy silnikowe przeznaczone wyłącznie do udziału w wyścigach oraz środki transportu lotniczego, wodnego oraz kolejowego, z wyłączeniem maszyn zamocowanych na tych środkach transportu, statki pełnomorskie i pływające jednostki przybrzeżne oraz maszyny zainstalowane na takich statkach lub jednostkach, maszyny zaprojektowane i wykonane specjalnie do zastosowań w wojsku i policji, maszyny zaprojektowane i wykonane specjalnie do celów badawczych, do doraźnego użytku w laboratoriach, górnicze urządzenia wyciągowe, maszyny przeznaczone do przemieszczania artystów podczas przedstawień artystycznych, sprzęt elektryczny i elektroniczny w następujących dziedzinach, w stopniu, w jakim jest on objęty dyrektywą Rady 73/23/EWG z dnia 19 lutego 1973 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do wyposażenia elektrycznego przewidzianego do stosowania w niektórych granicach napięcia(Dz. Urz. UE L 77 z 26.03.1973, str. 22 z późn. zm.): urządzenia gospodarstwa domowego przeznaczone do użytku domowego, sprzęt audiowizualny, sprzęt informatyczny, maszyny biurowe powszechnego użytku, aparatura rozdzielcza i aparatura sterownicza niskiego napięcia, silniki elektryczne oraz następujące rodzaje sprzętu elektrycznego wysokiego napięcia: aparatura rozdzielcza i aparatura sterownicza, transformatory.
Zgodnie z rozporządzeniem - przed wprowadzeniem maszyny do obrotu lub oddaniem do użytku producent ma obowiązek zapewnić, że maszyna spełnia odpowiednie zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa określone w rozporządzeniu. Natomiast w dyrektywie ten sam problem jest określony nieco inaczej, otóż maszyna jest bezpieczna jeżeli spełnia zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa uwzględniające stan wiedzy technicznej oraz wymagania techniczne i ekonomiczne w momencie wykonania maszyny.
Dodajmy że zgodnie z dyrektywą - oznakowanie CE powinno być w pełni uznawane jako jedyne oznakowanie gwarantujące, że maszyna odpowiada wymaganiom zasadniczym.
Zgodnie z postanowieniami dyrektywy 2006/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie maszyn, zmieniająca dyrektywę 95/16/WE (Dz. Urz. UE L 157 z 09.06.2006, str. 24 z późn. zm.) – dalej dyrektywa 2006/42, państwa członkowskie są odpowiedzialne za zapewnienie, aby dyrektywa ta została skutecznie wprowadzona w życie na ich terytorium, oraz aby bezpieczeństwo odnośnych maszyn uległo, w miarę możliwości, poprawie zgodnie z jej przepisami.
Dyrektywa 2006/42 określa jedynie wymagania zasadnicze w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa w ramach powszechnego zastosowania, uzupełnione pewną liczbą bardziej szczegółowych wymagań dla niektórych kategorii maszyn. Dla zapewnienia bezpieczeństwa maszyny, powinny być spełnione zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa. Wymagania powinny być tak stosowane, aby uwzględnić stan wiedzy technicznej w momencie wykonania maszyny oraz wymagania techniczne i ekonomiczne. W przypadku maszyn, które mogą być użytkowane przez konsumentów, czyli operatorów nieprofesjonalnych, producent powinien uwzględnić to w projekcie i przy budowie maszyny. Ma to zastosowanie także w przypadku, gdy maszyna jest zazwyczaj użytkowana z przeznaczeniem do świadczenia usług konsumentom.
Aby pomóc producentom w udowodnieniu zgodności z wymaganiami zasadniczymi oraz aby umożliwić kontrolowanie tej zgodności, wskazane jest korzystanie z norm zharmonizowanych. Norma zharmonizowana oznacza niewiążącą specyfikację techniczną przyjętą przez organ normalizacyjny, to znaczy Europejski Komitet Normalizacyjny (CEN), Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki (CENELEC) lub Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych (ETSI), na podstawie mandatu udzielonego przez Komisję, zgodnie z procedurami ustanowionymi w dyrektywie 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w zakresie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz. Urz. UE L 204 z 21.07.1998, str. 37 z późn. zm.) Normy te są opracowywane przez podmioty prawa prywatnego i mają nieobowiązkowy status.
Mając na uwadze charakter ryzyka dotyczącego używania maszyn objętych dyrektywą 2006/42, powinny zostać ustanowione procedury oceny zgodności z zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa. Takie procedury powinny być opracowane biorąc pod uwagę wielkości zagrożenia właściwego danej maszynie. W rezultacie dla każdej kategorii maszyn powinna istnieć odpowiednia procedura, pozostająca w zgodności z decyzją Rady 93/465/EWG z dnia 22 lipca 1993 r. dotyczącą modułów stosowanych w różnych fazach procedur oceny zgodności oraz zasad umieszczania i używania oznakowania zgodności WE, które mają być stosowane w dyrektywach harmonizacji technicznej (Dz. Urz. UE L 220 z 30.08.1993, str. 23 z późn. zm.).
Oznakowanie CE powinno być w pełni uznawane jako jedyne oznakowanie gwarantujące, że maszyna odpowiada wymaganiom dyrektywy 2006/42. Natomiast wszystkie inne oznakowania, które mogłyby wprowadzić w błąd, co do znaczenia lub formy oznakowania CE lub co do jednego i drugiego, powinny być zakazane. Istotne jest, aby przed sporządzeniem deklaracji zgodności WE, producent lub jego upoważniony przedstawiciel we Wspólnocie opracował dokumentację techniczno-konstrukcyjną. Jednakże nie jest niezbędne, aby cała taka dokumentacja była stale dostępna w formie materialnej, z tym, że należy stworzyć możliwość udostępniania jej na życzenie. Nie ma potrzeby włączania szczegółowych planów podzespołów użytych do produkcji maszyny, chyba że znajomość takich planów jest ważna dla zapewnienia zgodności z zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa.
Dyrektywa 2006/42 ma zastosowanie do maszyn, wyposażenia wymiennego, elementów bezpieczeństwa, osprzętu do podnoszenia, łańcuchów, lin i pasów, odłączalnych urządzeń do mechanicznego przenoszenia napędu i maszyn nieukończonych. Z zakresu omawianej dyrektywy są wyłączone elementy bezpieczeństwa przeznaczone do użytku jako części zamienne identycznych elementów i dostarczone przez producenta oryginalnej maszyny, urządzenia specjalne, przeznaczone do użytku na terenie wesołych miasteczek lub parków rozrywki, maszyny specjalnie zaprojektowane lub oddane do użytku do celów jądrowych, które w przypadku uszkodzenia mogą spowodować emisję radioaktywną, broń, w tym broń palna oraz następujące środki transportu: ciągniki rolnicze i leśne w zakresie ryzyka objętego dyrektywą 2003/37/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 maja 2003 r. w sprawie homologacji typu ciągników rolniczych lub leśnych, ich przyczep i wymiennych holowanych maszyn, łącznie z ich układami, częściami i oddzielnymi zespołami technicznymi oraz uchylająca dyrektywę 74/150/EWG (Dz. Urz. UE L 171 z 09.07.2003, str. 1 z późn. zm.), z wyłączeniem maszyn zamocowanych na tych pojazdach, pojazdy silnikowe i ich przyczepy objęte dyrektywą Rady 70/156/EWG z dnia 6 lutego 1970 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do homologacji typu pojazdów silnikowych i ich przyczep (Dz. Urz. UE L 42 z 23.02.1970, str. 1 z późn. zm.), z wyłączeniem maszyn zamocowanych na tych pojazdach, pojazdy objęte dyrektywą 2002/24/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 marca 2002 r. w sprawie homologacji typu dwu- lub trzykołowych pojazdów mechanicznych (Dz. Urz. UE L 124 z 09.05.2002, str. 1 z późn. zm.), z wyłączeniem maszyn zamocowanych na tych pojazdach, pojazdy silnikowe przeznaczone wyłącznie do udziału w wyścigach oraz środki transportu lotniczego, wodnego oraz kolejowego, z wyłączeniem maszyn zamocowanych na tych środkach transportu, statki pełnomorskie i pływające jednostki przybrzeżne oraz maszyny zainstalowane na takich statkach lub jednostkach, maszyny zaprojektowane i wykonane specjalnie do zastosowań w wojsku i policji, maszyny zaprojektowane i wykonane specjalnie do celów badawczych, do doraźnego użytku w laboratoriach, górnicze urządzenia wyciągowe, maszyny przeznaczone do przemieszczania artystów podczas przedstawień artystycznych, sprzęt elektryczny i elektroniczny w następujących dziedzinach, w stopniu, w jakim jest on objęty dyrektywą Rady 73/23/EWG z dnia 19 lutego 1973 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do wyposażenia elektrycznego przewidzianego do stosowania w niektórych granicach napięcia(Dz. Urz. UE L 77 z 26.03.1973, str. 22 z późn. zm.): urządzenia gospodarstwa domowego przeznaczone do użytku domowego, sprzęt audiowizualny, sprzęt informatyczny, maszyny biurowe powszechnego użytku, aparatura rozdzielcza i aparatura sterownicza niskiego napięcia, silniki elektryczne oraz następujące rodzaje sprzętu elektrycznego wysokiego napięcia: aparatura rozdzielcza i aparatura sterownicza, transformatory.