Dostosowanie stanowiska pracy dla poszkodowanego w wypadku przy pracy

O tym, że wypadek przy pracy to dla pracodawcy straty, nie trzeba chyba nikogo przekonywać. Wstrzymana praca, zniszczony sprzęt, zwiększona składka na ubezpieczenie wypadkowe, odszkodowanie dla pracownika za uszkodzone przedmioty osobistego użytku to tylko niektóre, wybrane koszty związane z wypadkiem przy pracy. Należy również przypomnieć, że w przypadku, gdy pracownik, który uległ wypadkowi przy pracy lub zachorował na chorobę zawodową, utracił zdolność do pracy na dotychczasowym stanowisku, pracodawca jest obowiązany wydzielić lub zorganizować dla niego odpowiednie stanowisko pracy z podstawowym zapleczem socjalnym. Niedopełnienie tego obowiązku może być bardzo kosztowne dla pracodawcy.

Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy z 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 2046 ze zm.) – dalej u.r.z.n., osobie zatrudnionej, która w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej utraciła zdolność do pracy na dotychczasowym stanowisku, pracodawca jest obowiązany wydzielić lub zorganizować odpowiednie stanowisko pracy z podstawowym zapleczem socjalnym, nie później niż w okresie trzech miesięcy od daty zgłoszenia przez tę osobę gotowości przystąpienia do pracy. Zgłoszenie gotowości przystąpienia do pracy powinno nastąpić w ciągu miesiąca od dnia uznania za osobę niepełnosprawną.
Wyjątek stanowi jednak sytuacja, w której wyłączną przyczyną wypadku przy pracy było naruszenie przepisów w zakresie bhp przez pracownika z jego winy lub jego stan nietrzeźwości – udowodnione przez pracodawcę. Kluczowe będą zatem ustalenia zespołu powypadkowego powołanego przez pracodawcę do ustalania okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, zawarte w protokole powypadkowym.
Przystosowanie przez pracodawcę stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej wymaga nie tylko odpowiedniego dostosowania samego stanowiska pracy, a więc przestrzeni roboczej, ale również pomieszczeń higienicznosanitarnych (w szczególności toalet, szatni, jadalni) i ciągów komunikacyjnych (w szczególności zapewnienia odpowiednich podjazdów i/lub wind, jeżeli osoby te są niepełnosprawne ruchowo).

Dowiedz się więcej z książki
	Kontrola Państwowej Inspekcji Pracy w firmie rzetelna i aktualna wiedza darmowa wysyłka od 50 zł

Przy dostosowywaniu stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej pracodawca powinien zwrócić uwagę w szczególności na:

- zapewnienie swobodnego wykonywania czynności roboczych w wygodnej pozycji, przez umieszczenie przedmiotu pracy (lub elementów sterowania) w optymalnym zasięgu kończyn,

- zapewnieniu dobrej widoczności i słyszalności w polu pracy, a także dobrej widoczności i słyszalności urządzeń sygnalizacyjnych oraz najbliższego otoczenia,

- umożliwienie dopasowania przynajmniej niektórych wymiarów stanowiska do wymiarów ciała użytkownika (np. regulacja wysokości siedziska, wysokości przedmiotu pracy),

- zapobieganie sytuacjom grożącym wypadkom.

Niedopełnienie powyższego obowiązku może być znacznie kosztowniejsze, niż jego realizacja, bowiem zgodnie z art. 23 u.r.z.n., niewydzielenie lub niezorganizowanie we właściwym terminie stanowiska pracy dla takiej osoby, rodzi po stronie pracodawcy obowiązek dokonania, w dniu rozwiązania stosunku pracy z tą osobą, wpłaty na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) w wysokości 15-krotnego przeciętnego wynagrodzenia za pracownika. Oznacza to, że pracodawca musi przekazać kwotę znacznie przekraczającą 60.000 zł.
Pracodawca, który przez okres co najmniej 36 miesięcy będzie zatrudniał osobę niepełnosprawną, może ubiegać się, ze środków PFRON o zwrot kosztów:

- adaptacji pomieszczeń zakładu pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych, w szczególności poniesionych w związku z przystosowaniem tworzonych lub istniejących stanowisk pracy dla tych osób, stosownie do potrzeb wynikających z ich niepełnosprawności;

- adaptacji lub nabycia urządzeń ułatwiających osobie niepełnosprawnej wykonywanie pracy lub funkcjonowanie w zakładzie pracy;

- zakupu i autoryzacji oprogramowania na użytek pracowników niepełnosprawnych oraz urządzeń technologii wspomagających lub przystosowanych do potrzeb wynikających z ich niepełnosprawności;

- rozpoznania przez służby medycyny pracy potrzeb, o których mowa powyżej.

Na pozytywne rozpatrzenie wniosku o dofinansowanie, nie mogą natomiast liczyć pracodawcy, których pozostający w zatrudnieniu pracownik stał się niepełnosprawny w okresie zatrudnienia u tego pracodawcy na skutek zawinionego przez pracodawcę (lub nawet przez siebie samego) naruszenia przepisów, w tym przepisów bhp.