Przepisy dopuszczające wydłużenie okresu rozliczeniowego do maksymalnie 12 miesięcy weszły w życie 23 sierpnia.

Z danych przedstawionych przez Staszewską, głównego specjalistę w Departamencie Prawnym Głównego Inspektora Pracy, wynika, że do 22 listopada najwięcej spośród 236 porozumień zostało zawartych w branży przetwórstwa przemysłowego - ok. 38 proc., w branży handel i naprawy - 23 proc. oraz w budownictwie - 10 proc.

W zdecydowanej większości - 77 proc. przypadków - chodziło o maksymalne wydłużenie okresu rozliczeniowego, czyli do 12 miesięcy. Znacznie rzadziej porozumiewano się w sprawie wydłużenia okresu rozliczeniowego do sześciu miesięcy (14 proc.), a najrzadziej w kwestii wydłużenia go do trzech miesięcy (3 proc.).

Porozumienia były zawierane głównie z przedstawicielami pracowników - w ten sposób zostało zawartych 86 proc. dotychczasowych porozumień. Znacznie trudniej o konsensus w tej sprawie z organizacjami związkowymi (tylko 11 proc. porozumień), a jeszcze rzadziej z reprezentatywnymi organizacjami związkowymi (zaledwie 3 proc. porozumień).

Do porozumień najczęściej dochodzi na Śląsku (16 proc.), w Małopolsce (10 proc.) oraz w województwach: podlaskim, dolnośląskim i lubuskim - w każdym po 9 proc. zawartych dotychczas porozumień.

Z danych przedstawionych przez Staszewską wynika, że porozumienia w sprawie wydłużenia okresu rozliczeniowego są zawierane głównie w firmach zatrudniających od 50 do 249 pracowników - w sumie zawarto w nich prawie 37 proc. dotychczasowych porozumień. Na drugim miejscu znajdują się firmy zatrudniające od 10 do 49 pracowników - 28 proc. porozumień. O połowę mniej porozumień (16 proc.) zawarto w firmach zatrudniających powyżej 250 pracowników.

Na obowiązek zawierania porozumień w sprawie wydłużenia okresu rozliczeniowego zwrócił uwagę podczas Kongresu minister pracy i polityki społecznej Władysław Kosiniak-Kamysz. Dodał, że w innym resorcie, w Ministerstwie Gospodarki powstał zespół, który ma monitorować stosowanie nowych przepisów dotyczących elastycznego czasu pracy i ich wpływ na konkurencyjność polskiej gospodarki oraz stan zatrudnienia w Polsce.

Wprowadzenie możliwości wydłużenia okresu czasu pracy chwaliła podczas Kongresu Grażyna Spytek-Bandurska z Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan. Podkreślała, że pracodawcy byli za jeszcze dalej idącymi zmianami w kodeksie pracy, proponowanymi w poselskim projekcie, który jednak ostatecznie został połączony w trakcie prac sejmowych z projektem rządowym - mniej radykalnym. Dlatego - jak zapowiedziała Spytek-Bandurska - pracodawcy będą postulować dalsze zmiany w przepisach dotyczących czasu pracy.

Sceptycznie najnowsze zmiany ocenił wiceprzewodniczący OPZZ Andrzej Radzikowski. Przekonywał, że nie można tylko uelastyczniać czasu pracy i płacić coraz mniej pracownikom, bo ostatecznie nie będzie miał kto kupować wyprodukowanych towarów i usług. Jako inny przykład złych rozwiązań, nieopłacalnych w ostatecznym rachunku ekonomicznym, podał outsourcing pracowników - niesprzyjający innowacyjności, a jedynie obniżaniu kosztów pracy.

"Nie ma nic złego w 12-miesięcznym okresie rozliczeniowym, pod warunkiem, że pracownik jest za to wynagradzany" - powiedział Arkadiusz Sobczyk z Kancelarii Prawnej A. Sobczyk i Współpracownicy. Wyjaśnił, że problem zaczyna się wówczas, gdy w zakładzie trafi się sześć "chudych" miesięcy, w trakcie których pracownik zarobi jedynie płacę minimalną - wynoszącą obecnie 1600 zł brutto. Zdaniem Sobczyka nie chodzi tylko o "konstytucyjną godność pracownika", ale o zapewnienie podstawowego standardu życia.

Jako przykład do naśladowania podał Niemcy, gdzie pracownikowi nie płaci się za nadgodziny, ale zaoszczędzone w ten sposób pieniądze nie pozostają u pracodawcy, tylko w ostatecznym rozrachunku trafiają do pracownika.

Kongres zorganizował Instytut Allerhanda, patronem medialnym była Polska Agencja Prasowa.