Czy ZUS na nowo przeliczy podstawę od działalności gospodarczej, gdy zmienił się tytuł ubezpieczenia?

Pracownik jest zatrudniony na umowę zlecenia i jest zgłoszony do ubezpieczenia chorobowego, od dnia 15 grudnia 2016 r. do 31 stycznia 2017 r. przebywał na zwolnieniu lekarskim z kodem B. Zasiłek chorobowy wypłacał ZUS. Od dnia 1 marca 2017 r. umowa zlecenia zostanie rozwiązana. Pracownik prowadzi działalność gospodarczą i z tego tytułu będzie nadal podlegał ubezpieczeniu chorobowemu. Czy będzie podstawa do zasiłku chorobowego ustalana na nowo, pomimo że brak jest przerwy 3 pełnych miesięcy kalendarzowych z poprzedniej podstawy? Czy ZUS na nowo przeliczy podstawę od działalności gospodarczej, gdy zmienił się tytuł ubezpieczenia?

Odpowiedź:

Jeżeli od 1 marca 2017 r. ubezpieczony będzie podlegał dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej, a od 1 kwietnia 2017 r. stanie się niezdolny do pracy wskutek choroby, podstawę wymiaru przysługującego mu zasiłku chorobowego będzie stanowił przychód z tytułu tej działalności za marzec 2017 r.

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 372 ze zm.) – dalej u.ś.p., podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu niebędącemu pracownikiem (np. osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą) stanowi przeciętny miesięczny przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. W przypadku, gdy ubezpieczony niebędący pracownikiem podlega ubezpieczeniu chorobowemu krócej niż 12 miesięcy kalendarzowych – zgodnie z art. 48 ust. 2 w zw. z art. 36 ust. 2 u.ś.p. - podstawę wymiaru przysługującemu mu zasiłku chorobowego stanowi przeciętny miesięcznych przychód za okres pełnych miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia chorobowego. Istotne przy tym jest to, że zgodnie z art. 48 ust. 2 w zw. z art. 36 ust. 4 u.ś.p. w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu niebędącemu pracownikiem uwzględnia się przychód uzyskany za okres nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, z tytułu którego przysługuje ten zasiłek. Z tego też względu w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej nie można uwzględnić przychodu z tytułu umowy zlecenia, nawet jeżeli wcześniej przedsiębiorca podlegał ubezpieczeniu chorobowemu jako zleceniobiorca. Zwrócić przy tym należy uwagę na to, że ZUS za okres nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego uważa także kolejne okresy podlegania ubezpieczeniu chorobowemu z tego samego tytułu, trwające bez przerwy albo gdy przerwa przypada na dzień ustawowo wolny od pracy (np. kolejne okresy prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej).

Jeżeli więc od 1 marca 2017 r. ubezpieczony będzie podlegał dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej, a od 1 kwietnia 2017 r. stanie się niezdolny do pracy wskutek choroby, podstawę wymiaru przysługującego mu zasiłku chorobowego będzie stanowił przychód za marzec 2017 r. Z art. 3 pkt 4 u.ś.p. wynika, że za "przychód" uważa się kwotę stanowiącą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe ubezpieczonego niebędącego pracownikiem, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe.  W przypadku ubezpieczonego prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą jest to więc kwota, którą taki ubezpieczony zadeklarował jako podstawę wymiaru składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, po doliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe.

Piotr Kostrzewa,

autor współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Odpowiedzi udzielono 13.02.2017 r.