Aktualnie z przepisów nie wynika bezpośrednio obowiązek poświadczenia przez pracownika znajomości treści kart charakterystyki stosowanych przez niego substancji i mieszanin.

W ustawie z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. Nr 63, poz. 322 z późn. zm.) - dalej u.s.p.c. nie wskazano obowiązku potwierdzenia na piśmie zapoznania się przez osobę stosującą substancję lub mieszaninę niebezpieczną z kartą charakterystyki.

W art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów (Dz. Urz. UE L 396 z 30.12.2006, s. 1 z późn. zm.) – dalej rozporządzenie REACH – wskazano, że pracodawca zapewnia swym pracownikom i ich przedstawicielom dostęp do informacji dostarczanych zgodnie z art. 31 i 32 rozporządzenia REACH w odniesieniu do substancji lub mieszanin, które stosują lub na które mogą być narażeni w trakcie swojej pracy. Przepis art. 35 rozporządzenia REACH wskazuje, że pracownikom należy zapewnić dostęp do kart charakterystyki, jednakże z art. 35 Rozporządzenia REACH nie wynika konkretnie obowiązek potwierdzenia na piśmie zapoznania się przez osobę stosującą substancję lub mieszaninę niebezpieczną z kartą.

W innych aktach prawnych również nie wskazano obowiązku tego rodzaju. W art. 221 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) - dalej k.p. - wskazano jedynie, że niedopuszczalne jest stosowanie substancji niebezpiecznej, mieszaniny niebezpiecznej, substancji stwarzającej zagrożenie lub mieszaniny stwarzającej zagrożenie bez posiadania aktualnego spisu tych substancji i mieszanin oraz kart charakterystyki, a także opakowań zabezpieczających przed ich szkodliwym działaniem, pożarem lub wybuchem.

W myśl § 92 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) - dalej r.b.h.p. pracodawca jest obowiązany informować pracowników o właściwościach fizycznych, chemicznych i biologicznych stosowanych w zakładzie pracy materiałów, półfabrykatów i wyrobów gotowych oraz o ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników związanych z ich stosowaniem, a także o sposobach bezpiecznego ich stosowania oraz postępowania z nimi w sytuacjach awaryjnych.

Mimo braku formalnego obowiązku, pracodawca może, w celu zwiększenia poziomu bezpieczeństwa pracowników, wprowadzić następujące rozwiązania:

• uzyskanie od producentów/dostawców kart charakterystyk dla wszystkich stosowanych na terenie zakładu pracy niebezpiecznych substancji chemicznych;

• umieszczenie kart charakterystyk w jednym wiadomym dla pracowników miejscu, np. w segregatorze bhp;

• zapoznanie pracowników z kartami charakterystyk przez przekazanie do przeczytania segregatora bhp;

• wypełnienie przez pracowników potwierdzenia zapoznania się z kartami charakterystyk (opcjonalne działanie niewymagane przepisami).

Edward Kołodziejczyk