Prosimy o wyjaśnienie czy wypadek, któremu uległ nasz pracownik podczas wyjazdu integracyjnego można zaliczyć za wypadek zrównany z wypadkiem przy pracy?
Wypadkowi uległ pracownik podczas wychodzenia z pokoju na posiłek (potknął się i upadł).

W myśl art. 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673 z późn. zm.) wypadkiem przy pracy jest nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które spowodowało uraz lub śmierć pracownika i nastąpiło w związku z pracą.
Związek danego zdarzenia z pracą istnieje wówczas, gdy miało ono miejsce:
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy,
- w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Przez związek wypadku z pracą rozumie się związek czasowy, miejscowy lub funkcjonalny, a nie związek przyczynowy. Wystarczy więc, że dane zdarzenie nastąpi podczas wykonywania pracy, niekoniecznie zaś w wyniku wykonywania określonej czynności pracowniczej.

Za wypadek przy pracy może zostać uznane zdarzenie, które ma miejsce podczas jakichkolwiek działań pracownika podejmowanych na rzecz pracodawcy. Co istotne, dotyczy to nie tylko tych czynności, o których pracodawca wiedział, ale również tych, które były podejmowane bez jakiejkolwiek świadomości pracodawcy. Szczególnie ważny pozostaje jednak ścisły związek takiej aktywności pracownika z pracą; musimy być w stanie wykazać, że działania te obiektywnie były podjęte na rzecz pracodawcy.

Na równi z wypadkiem przy pracy (co jest bardzo istotne w odniesieniu do prawa do świadczeń określonych w ustawie wypadkowej) traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ:
- w czasie podróży służbowej, chyba że wypadek został spowodowany postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań,
- podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony,
- przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.

Powinniście Państwo wiedzieć, iż żaden przepis prawa pracy nie nakazuje zaliczać czasu wyjazdu integracyjnego do czasy pracy. Zazwyczaj wyjazdy integracyjne są obowiązkowe, a pracownicy mają świadomość, że odmowa uczestniczenia w takiej imprezie może mieć potem negatywne skutki. Należy więc zastanowić się, czy taka sytuacja nie stanowi pozostawania do dyspozycji pracodawcy. Pracownik jest do dyspozycji pracodawcy, gdy może na wezwanie pracodawcy niezwłocznie podjąć pracę. W czasie wyjazdu integracyjnego zazwyczaj nie ma takiej możliwości. Pracownicy zajmują się w tym czasie innymi sprawami niż wykonywana praca, zazwyczaj koncentrują się na grach zespołowych i innych rozrywkach zapewnionych przez organizatora wyjazdu integracyjnego. W czasie wyjazdu służbowego pracownik także nie pozostaje w zakładzie pracy ani w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy.

Najczęściej pracownicy w tym czasie nie dysponują urządzeniami i narzędziami koniecznymi do wykonywania pracy, a to tym bardziej uniemożliwia zlecenie im wykonywania obowiązków służbowych. Inaczej przedstawia się sytuacja, w której pracownicy podczas wyjazdu integracyjnego wykonują pracę zleconą im przez pracodawcę. W takiej sytuacji trzeba uznać, że czas spędzony na wyjeździe należy uznać za czas pracy, a w stosunku do tych pracowników należy zastosować również przepisy o podróżach służbowych.

Generalnie wyjazd integracyjny nie jest podróżą służbową, jednakże czasami może być to wyjazd obowiązkowy i wówczas można go potraktować jako podróż służbową i w związku z tym, wypadek jakiemu uległ pracownik, może być uznany za wypadek zrównany z wypadkiem przy pracy. Trzeba się jednak liczyć z tym, iż ZUS bardzo dokładnie zweryfikuje tę sytuację.