Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.
Wszystkie prace wymienione w § 15 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 września 1999 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych (Dz. U. Nr 80, poz. 912) - dalej r.b.h.i.e. należą do prac szczególnie niebezpiecznych, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) - dalej r.b.h.p., w związku z czym powinny być wykonywane na podstawie imiennego zezwolenia (polecenia) wydanego przez osobę upoważnioną przez pracodawcę. Kwestie organizacyjne związane z wykonywaniem prac szczególnie niebezpiecznych (zapewnienie nadzoru i środków zabezpieczających pracowników, przeprowadzanie instruktażu oraz wydawanie stosownych zezwoleń/poleceń na wykonywanie tych pracy itp.) powinien określić pracodawca w przepisach wewnątrzzakładowych.
W § 15 r.b.h.i.e. określono wykaz 21 prac, które są wykonywane w warunkach szczególnego zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego. Prowadzenie tych prac wiąże się zarówno z koniecznością przestrzegania procedur określonych w § 81 r.b.h.p. (bezpośredni nadzór, odpowiednie środki zabezpieczające, instruktaż pracowników itp.), jak i przepisów wynikających z r.b.h.i.e.
Jednym z kluczowych elementów organizacji prac wykonywanych w warunkach szczególnego zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego jest to że, zgodnie z § 64 ust. 3 r.b.h.i.e., powinny być one wykonywane na podstawie polecenia pisemnego. Polecenie to, zgodnie z § 64 ust. 2 i § 65 ust. 1 r.b.h.i.e., wydaje poleceniodawca (osoba posiadająca takie uprawnienie nadane przez pracodawcę) z działu prowadzącego eksploatację urządzeń i instalacji energetycznych (czyli w tym przypadku Dział Produkcji). W okresie wykonywania prac rozruchowych, powyższy obowiązek może zostać przerzucony na wykonawcę rozruchu lub przyszłego użytkownika, natomiast podczas wykonywania prac remontowych lub modernizacyjnych przy nieczynnych urządzeniach i instalacjach energetycznych, polecenia może wydawać wykonawca prac (w tym przypadku Działu Utrzymania Ruchu). W obu powyższych przypadkach niezbędnym warunkiem będzie zawarcie stosownej umowy (bezwzględnie w formie pisemnej).
Polecenie, które powinno być wydane w formie pisemnej, zgodnie z § 67 r.b.h.i.e. powinno w szczególności określać:
1) zakres, rodzaj, miejsce i termin,
2) środki i warunki do bezpiecznego wykonania pracy,
3) liczbę pracowników skierowanych do pracy,
4) pracowników odpowiedzialnych za organizację i wykonanie pracy, pełniących funkcję:
a) koordynującego lub dopuszczającego, przez podanie stanowiska służbowego lub imiennie,
b) kierownika robót, nadzorującego lub kierującego zespołem pracowników – imiennie,
5) planowane przerwy w czasie pracy.
Należy również przypomnieć, że zgodnie z § 66 r.b.h.i.e., prowadzący eksploatację urządzeń i instalacji energetycznych jest obowiązany prowadzić wykazy poleceniodawców, określające zakres udzielonego im upoważnienia.
Jedynie w szczególnych sytuacjach pracownik może przystąpić do wykonywania którejkolwiek z ww. prac bez pisemnego polecenia. Należą do nich:
1) czynności związanych z ratowaniem zdrowia i życia ludzkiego,
2) zabezpieczenia urządzeń i instalacji przed zniszczeniem,
3) przez uprawnione i upoważnione osoby prac eksploatacyjnych określonych w instrukcjach.
Wykaz prac określony w § 15 r.b.h.i.e. nie jest katalogiem zamkniętym, a pracodawca w wewnętrznym akcie prawnym (zarządzeniu, decyzji, instrukcji, regulaminie itp.), może określić dodatkowe prace, przy których również trzeba będzie stosować powyższe procedury.
Więcej na ten temat w Serwisie BHP.