Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.
Wymagania stawiane pomieszczeniom i urządzeniom higieniczno-sanitarnym określa załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) - dalej r.b.h.p.
Zgodnie z § 3 ust. 2 załącznika nr 3 do r.b.h.p. pracodawca zatrudniający do dwudziestu pracowników powinien zapewnić im co najmniej ustępy i umywalki, a także warunki do higienicznego przechowywania odzieży własnej (domowej), roboczej i ochronnej oraz do higienicznego spożywania posiłków. Jeżeli w zakładzie pracy takiego pracodawcy nie występują czynniki szkodliwe dla zdrowia i prace brudzące lub nie występują szczególne wymagania sanitarne, miejsca do spożywania posiłków, przechowywania odzieży oraz umywalki mogą znajdować się w jednym pomieszczeniu. Przepis § 3 ust. 2 załącznika 3 do r.b.h.p. nie określa wprost, w jaki sposób ma być przechowywana żywność pracowników – podkreśla jedynie, że mają być zapewnione odpowiednie warunki higieniczne przy spożywaniu posiłków.
Jeżeli pracodawca zatrudnia powyżej dwudziestu pracowników na jednej zmianie, powinien on zapewnić pracownikom pomieszczenie do spożywania posiłków, zwane dalej "jadalnią". Powyższy obowiązek dotyczy również pracodawców zatrudniających dwudziestu i mniej pracowników, jeżeli narażeni są na kontakt ze szkodliwymi środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi, materiałami biologicznie zakaźnymi albo przy pracach szczególnie brudzących. Należy podkreślić, że powyższy przepis nie dotyczy zakładów pracy, w których wykonywane są prace wyłącznie o charakterze biurowym.
Wymagania stawiane jadalniom w zakładach pracy określa rozdział 5 załącznika nr 3 do r.b.h.p.. Zgodnie z nim ustala się następujące typy jadalni:
1) jadalnia przeznaczona do spożywania posiłków własnych (typ I);
2) jadalnia przeznaczona do spożywania posiłków własnych i wydawania napojów (typ II);
3) jadalnia z zapleczem - przeznaczona do spożywania posiłków profilaktycznych (typ III).
Należy podkreślić, że w jadalniach typu I i II lub przy nich powinny znajdować się indywidualne zamykane szafki przeznaczone do przechowywania w higienicznych warunkach własnego posiłku pracownika.
Rozdział 5 załącznika nr 3 do r.b.h.p. określa także inne, szczegółowe wymagania stawiane jadalniom. Zgodnie z nim w pomieszczeniu jadalni typu I powinno przypadać co najmniej 1,1 m2 powierzchni na każdego z pracowników jednocześnie spożywających posiłek. Powierzchnia jadalni nie powinna być mniejsza niż 8 m2.
Jadalnia typu II powinna składać się z dwóch części:
1) jadalni właściwej odpowiadającej wymaganiom jadalni typu I oraz
2) pomieszczeń do przygotowywania, wydawania napojów i zmywania naczyń stołowych.
Jadalnia typu III powinna odpowiadać wymaganiom określonym dla jadalni typu II oraz powinna posiadać węzeł sanitarny dla konsumentów i węzeł sanitarny z szatnią dla pracowników obsługi.
Dla każdego pracownika spożywającego posiłek w jadalni należy zapewnić indywidualne miejsce siedzące przy stole. Jadalnia powinna być wyposażona w umywalki w ilości nie mniejszej niż jedna umywalka na dwadzieścia miejsc siedzących w jadalni, lecz nie mniej niż jedna umywalka. Przy każdej umywalce powinny znajdować się ręczniki jednorazowe lub powinna być zainstalowana suszarka do rąk. W jadalni powinny być zainstalowane urządzenia do podgrzewania przez pracownika posiłku własnego oraz zlewozmywaki dwukomorowe w ilości jeden zlewozmywak na dwadzieścia miejsc w jadalni, ale nie mniej niż jeden zlewozmywak.
W pomieszczeniu jadalni należy zapewnić przynajmniej 2-krotną wymianę powietrza w ciągu godziny.
Dla pracowników zatrudnionych przy wykonywaniu prac w kontakcie z materiałami zakaźnymi lub trującymi powinny być urządzone oddzielnie jadalnie niedostępne dla innych pracowników. Taka jadalnia powinna być oddzielona od pomieszczeń pracy pomieszczeniem izolującym, w którym należy urządzić miejsca do pozostawiania odzieży ochronnej oraz zainstalować umywalki z ciepłą bieżącą wodą.
Więcej na ten temat w Serwisie BHP.