Czy w razie utworzenia stanowiska lutowania, na badania pracownicze należy skierować także pracowników pracujących w bezpośredniej bliskości nowo utworzonego stanowiska?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHPNa wydziale utworzono stanowisko lutowania ręcznego, na którym emitowane są do powietrza dymy lutownicze...

Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP

Na wydziale utworzono stanowisko lutowania ręcznego, na którym emitowane są do powietrza dymy lutownicze zawierające pył, cynę i ołów. Na stanowisku zainstalowana jest wentylacja wyciągowa dymów lutowniczych. Wyniki pomiarów czynników (pyłu, cyny i ołowiu) wykazały - p.o.

Czy pracodawca ma obowiązek wysłać na badania lekarskie tylko operatora lutowania czy wszystkich pracowników znajdujących się na wydziale w odległości około 2-3 m od stanowiska lutowania?

Pozostali pracownicy nie wykonują operacji lutowniczych.

Odpowiedź:

Pracodawca po utworzeniu stanowiska lutowania ręcznego, w związku ze zmianą warunków pracy oraz zmianą zagrożenia występującego w środowisku pracy, zgodnie z obowiązującymi przepisami, skierował pracownika zatrudnionego na stanowisku lutowania, na badania profilaktyczne. Czy powinien skierować również pracowników, którzy pracują w tej samej hali, obok stanowiska lutowania? Jeśli wytwarzane podczas lutowania czynniki szkodliwe mają wpływ na tych pracowników – tak. Kierując pracowników na badania profilaktyczne, pracodawca powinien brać pod uwagę nie tylko nazwę stanowisk, ale głównie wykonywane czynności i zagrożenia występujące w środowisku pracy na tych stanowiskach. Skierowanie na badania nie powinno być jedynym działaniem pracodawcy w stosunku do pracowników narażonych. W przypadku zagrożenia występującego poza stanowiskiem lutowania pracodawca powinien stosować wobec pracowników tam zatrudnionych środki ochrony zbiorowej oraz, w zależności od zagrożenia, środki ochrony indywidualnej. Pracodawca powinien również pamiętać o przepisach zobowiązujących go do ograniczenia do minimum osób narażonych na działanie czynników szkodliwych. W opisanej sytuacji ograniczenie mogłoby polegać na urządzeniu stanowiska lutowania w specjalnym pomieszczeniu (bez udziału innych stanowisk), odpowiednio wentylowanym, zaopatrzonym w wyciągi dymów i pyłu. Pracodawca kierując pracowników na badania profilaktyczne powinien, w skierowaniu na te badania, poinformować lekarza o stwierdzonym w hali przekroczeniu czynników szkodliwych lub o możliwym wpływie tych czynników na zdrowie pracowników.

Uzasadnienie:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) - dalej k.p., w art. 207 § 1 stanowi m.in., iż pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bhp w zakładzie pracy, a w § 2 że pracodawca jest zobowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Zgodnie z art. 229 § 4 k.p. pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku.

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) - dalej r.b.h.p., w § 30 ust. 2 zobowiązuje pracodawcę do nadawania priorytetu środkom ochrony zbiorowej przed środkami ochrony indywidualnej. Przepis § 39a ust. 1 r.b.h.p. stanowi, że pracodawca ocenia ryzyko zawodowe występujące przy wykonywanych pracach, a szczególnie przy doborze wyposażenia stanowisk i miejsc pracy, stosowanych substancji i preparatów chemicznych, biologicznych, rakotwórczych lub mutagennych oraz zmianie organizacji pracy. Podczas oceny ryzyka zawodowego uwzględnia się wszystkie czynniki środowiska pracy występujące przy wykonywanych pracach oraz sposoby wykonywania prac. Regulacja ust. 2 § 39a r.b.h.p. stanowi, iż stosowane w następstwie oceny ryzyka zawodowego środki profilaktyczne, metody oraz organizacja pracy powinny: 1) zapewniać zwiększenie poziomu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników; 2) być zintegrowane z działalnością prowadzoną przez pracodawcę na wszystkich poziomach struktury organizacyjnej zakładu pracy. Według § 101 ust. 1 i 2 r.b.h.p., jeżeli procesy pracy powodują występowanie czynników rakotwórczych, biologicznych o działaniu zakaźnym i innych stwarzających niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia pracowników, pracodawca powinien podjąć przedsięwzięcia w kierunku zastąpienia tych procesów innymi, w których czynniki te nie występują. Jeżeli przedsięwzięcia te nie są technicznie możliwe, pracodawca jest zobowiązany m.in. do: ograniczenia do minimum liczby pracowników narażonych na czynniki, ograniczenia do minimum występowania tych czynników w środowisku pracy; zapewnienia stosowania środków ochrony zbiorowej, a gdy narażenie nie może być zlikwidowane w inny sposób - środków ochrony indywidualnej; zapewnienia oznaczenia miejsc stwarzających ryzyko dla zdrowia pracowników związane z występowaniem czynników rakotwórczych, poprzez umieszczenie w miejscach narażenia pracowników odpowiednich napisów i znaków ostrzegawczych.

Kazimierz Kościukiewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP

Odpowiedzi udzielono 25 kwietnia 2015 r.