Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP

Przy jednej z hal produkcyjnych znajdują się dwa transformatory do 1 kV zabudowane w betonowych boksach. Do boksów transformatorów przylega drugie pomieszczenie, w którym znajdują się szafy, pola rozdzielcze z różnego typu wyłącznikami, stycznikami, bezpiecznikami itp.

Czy w tym pomieszczeniu mogą przebywać pracownicy nieposiadający uprawnień SEP?

Odpowiedź:

W pomieszczeniu, w którym znajdują się szafy i pola rozdzielcze mogą przebywać pracownicy nieposiadający uprawnień SEP, jeżeli nie wykonują prac, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz. U. Nr 89, poz. 828 z późn. zm.) - dalej r.s.z.p.k. związanych z eksploatacją lub dozorem urządzeń elektroenergetycznych.

Uzasadnienie:

Zgodnie z § 3 r.s.z.p.k. rodzaje urządzeń, instalacji i sieci, przy których eksploatacji jest wymagane posiadanie kwalifikacji, określa załącznik nr 1 do r.s.z.p.k.

Zgodnie z § 4 r.s.z.p.k. nie wymaga się potwierdzenia posiadania kwalifikacji w zakresie obsługi urządzeń i instalacji u użytkowników eksploatujących:

1) urządzenia elektryczne o napięciu nie wyższym niż 1 kV i mocy znamionowej nie wyższej niż 20 kW, jeżeli w dokumentacji urządzenia określono zasady jego obsługi,

2) urządzenia lub instalacje cieplne o mocy zainstalowanej nie wyższej niż 50 kW.

Zgodnie z § 5 r.s.z.p.k. eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci mogą zajmować się osoby, które spełniają wymagania kwalifikacyjne dla następujących rodzajów prac i stanowisk pracy:

1) eksploatacji - do których zalicza się stanowiska osób wykonujących prace w zakresie obsługi, konserwacji, remontów, montażu i kontrolno-pomiarowym,

2) dozoru - do których zalicza się stanowiska osób kierujących czynnościami osób wykonujących prace w zakresie eksploatacji oraz stanowiska pracowników technicznych sprawujących nadzór nad eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci.

Załącznik nr 1 do r.s.z.p.k. wskazuje 3 grupy urządzeń, instalacji i sieci przy których dozorze lub eksploatacji wymaganie jest posiadanie odpowiednich kwalifikacji:

Grupa 1. Urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne wytwarzające, przetwarzające, przesyłające i zużywające energię elektryczną.

Grupa 2. Urządzenia wytwarzające, przetwarzające, przesyłające i zużywające ciepło oraz inne urządzenia energetyczne.

Grupa 3. Urządzenia, instalacje i sieci gazowe wytwarzające, przetwarzające, przesyłające, magazynujące i zużywające paliwa gazowe.

Do grupy 1 zalicza się urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne wytwarzające, przetwarzające, przesyłające i zużywające energię elektryczną do których należą:

- urządzenia prądotwórcze przyłączone do krajowej sieci elektroenergetycznej bez względu na wysokość napięcia znamionowego

- urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne o napięciu nie wyższym niż 1 kV

- urządzenia, instalacje i sieci o napięciu znamionowym powyżej 1 kV

- zespoły prądotwórcze o mocy powyżej 50 kW

- urządzenia elektrotermiczne

- urządzenia do elektrolizy

- sieci elektrycznego oświetlenia ulicznego

- elektryczna sieć trakcyjna

- elektryczne urządzenia w wykonaniu przeciwwybuchowym

- aparatura kontrolno-pomiarowa oraz urządzenia i instalacje automatycznej regulacji; sterowania i zabezpieczeń urządzeń i instalacji wymienionych w pkt 1-9;

- urządzenia techniki wojskowej lub uzbrojenia;

- urządzenia ratowniczo-gaśnicze i ochrony granic.

Prace w zakresie obsługi mają wpływ na zmiany parametrów pracy obsługiwanych urządzeń, instalacji i sieci z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i wymagań ochrony środowiska; w zakresie konserwacji - z pracami związanymi z zabezpieczeniem i utrzymaniem należytego stanu technicznego urządzeń, instalacji i sieci; w zakresie remontów - z pracami związanymi z usuwaniem usterek, uszkodzeń oraz remontami urządzeń, instalacji i sieci w celu doprowadzenia ich do wymaganego stanu technicznego; w zakresie montażu - z pracami niezbędnymi do instalowania i przyłączania urządzeń, instalacji i sieci, a w zakresie kontrolno-pomiarowym z pracami niezbędnymi do dokonania oceny stanu technicznego, parametrów eksploatacyjnych, jakości regulacji i sprawności energetycznej urządzeń, instalacji i sieci - w zakresie kontrolno-pomiarowym.

Ponieważ w r.s.z.p.k. wskazano jedynie, że eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci mogą zajmować się osoby, które spełniają wymagania kwalifikacyjne dla pracy i stanowiska związanego z eksploatacją - do których zalicza się stanowiska osób wykonujących prace w zakresie obsługi, konserwacji, remontów, montażu i kontrolno-pomiarowym oraz związanego z dozorem - do których zalicza się stanowiska osób kierujących czynnościami osób wykonujących prace w zakresie eksploatacji oraz stanowiska pracowników technicznych sprawujących nadzór nad eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci, bez szczegółowych wymagań co do ilości pracowników, można przyjąć iż w pomieszczeniu mogą przebywać pracownicy nieposiadający uprawnień SEP, jeżeli nie wykonują prac, o których mowa w r.s.z.p.k., związanych z eksploatacją lub dozorem urządzeń elektroenergetycznych.

Krzysztof Zamajtys, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono 26 lutego 2015 r.