Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.

Nie każdy podmiot wskazany w pytaniu jest przedsiębiorcą, a zatem nie do każdego z nich będą stosowane przepisy o swobodzie działalności gospodarczej.
Na wstępie należy wyjaśnić, że zgodnie z art. 79 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) - dalej u.s.d.g., organy kontroli co do zasady zawiadamiają przedsiębiorcę o zamiarze wszczęcia kontroli. Jednakże zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli nie dokonuje się min, gdy przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego. Nie zawsze zatem organ kontroli musi zawiadamiać o zamiarze wszczęcia kontroli – są wyjątki od tej zasady.
Ponadto należy przeanalizować aspekt związany z pojęciem przedsiębiorcy w rozumieniu u.s.d.g. Otóż przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. Status przedsiębiorcy Instytutu badawczego potwierdza treść ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1203 z późn. zm.), które również na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. Nr 96, poz. 618) podlegają obowiązkowemu wpisowi do rejestru przedsiębiorców KRS. W poprzednim stanie prawnym za przedsiębiorców były uznawane jednostki badawczo rozwojowe.
Podobnego poglądu nie można jednak sformułować w stosunku do instytutów naukowych działających w oparciu o ustawę z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. Nr 96, poz. 619). Instytuty naukowe, o których mowa w zdaniu poprzednim podlegają bowiem wpisowi do rejestru prowadzonego przez PAN. Nie mają statusu przedsiębiorców.
Z kolei uczelnie medyczne działają w oparciu o ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.) – dalej u.s.w. Co prawda zgodnie z art. 7 u.s.w. uczelnia może prowadzić działalność gospodarczą wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo od działalności, edukacyjne etc. w zakresie i formach określonych w statucie, jednakże uczelnię państwową trudno uznać za przedsiębiorcę. Gdyby chodziło o uczelnię niepaństwową takiego wniosku można by bronić. Otóż w uchwale z dnia 3 lipca 2003 r., III CZP 38/03, OSNC 2004, nr 9, poz. 134, Sąd Najwyższy zważył, że "uczelnia niepaństwowa wpisana do rejestru prowadzonego przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego ma zdolność upadłościową, jeżeli prowadzi działalność gospodarczą."

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.