Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP

Czy strażak zakładowej straży pożarnej powinien przejść takie same badania jak strażak PSP?

Odpowiedź

Strażak zakładowej straży pożarnej nie podlega badaniom lekarskim określonym w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 października 2005 r. w sprawie zakresu, trybu i częstotliwości przeprowadzania okresowych profilaktycznych badań lekarskich oraz okresowej oceny sprawności fizycznej strażaka Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. Nr 261, poz. 2191 z późn. zm.). Badania te przechodzą tylko strażacy Państwowej Straży Pożarnej.

Uzasadnienie

W wyniku transformacji ustrojowo-gospodarczej konieczne było dostosowanie struktur organizacyjnych straży pożarnej do nowych realiów gospodarczych i własnościowych. Ustawami z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 Nr 178, poz. 1380 z późn. zm.) – dalej u.o.ppoż. oraz o Państwowej Straży Pożarnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1340 z późn. zm.) wprowadzono zróżnicowanie statusu osób realizujących zadania z zakresu ochrony przeciwpożarowej.

Jedna grupa to funkcjonariusze Państwowej Straży Pożarnej (strażacy PSP) pozostający w stosunku służbowym nawiązanym na podstawie mianowania (powołania) i pełniący służbę w Państwowej Straży Pożarnej. Druga grupa to pracownicy jednostek ochrony przeciwpożarowej niebędących jednostkami organizacyjnymi Państwowej Straży Pożarnej - głównie zakładowych straży pożarnych i zakładowych służb ratowniczych.

Różnica pomiędzy statusem pracownika - strażaka jednostki ochrony przeciwpożarowej i strażaka PSP wynika ze szczególnej odpowiedzialności tego ostatniego jako funkcjonariusza publicznego, jego zakresu obowiązków, dyspozycyjności, podległości służbowej i odpowiedzialności dyscyplinarnej.

Państwowa Straż Pożarna zapewnia niezbędne bezpieczeństwo w zakresie ochrony przeciwpożarowej, realizując zadania, które są znacznie szersze od zadań jednostek ochrony przeciwpożarowej, takich jak zakładowe straże pożarne czy zakładowe służby ratownicze. Z uwagi na zróżnicowanie zadań realizowanych przez funkcjonariuszy PSP i pracowników zakładowych jednostek ochrony przeciwpożarowej oraz zakresu ciążących na nich obowiązków, a także źródła finansowania tych jednostek, ustawodawca odmiennie ukształtował przysługujące im uprawnienia.

Zgodnie z art. 16a ust. 2 u.o.ppoż. osoby pełniące służbę w zakładowych służbach ratowniczych są zatrudnione w charakterze pracowników.

Strażacy jednostek ochrony przeciwpożarowej powinni posiadać zdolność fizyczną i psychiczną do pracy w tych jednostkach. Oceny zdolności fizycznej i psychicznej strażaka do pracy dokonuje lekarz służby medycyny pracy.

Jeśli strażak zakładowej straży pożarnej jest również strażakiem ochotniczej straży pożarnej, to oprócz badań medycyny pracy podlega przepisom rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie przeprowadzania okresowych bezpłatnych badań lekarskich członka ochotniczej straży pożarnej biorącego bezpośredni udział w działaniach ratowniczych (Dz. U. Nr 210, poz. 1627).

Roman Majer, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 15 lipca 2015 r.