Czy stłuczenie łokcia i kolana należy uznać za uraz?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHPCzy upadek skutkujący stłuczeniem łokcia i kolana (w wyniku potknięcia się o paletę) powinien być uznany za wypadek przy pracy w świetle ustawy wypadkowej? Czy stłuczenie należy traktować jako uraz?

Odpowiedź

Stłuczenie łokcia i kolana podczas wykonywania obowiązków służbowych może być uznane za wypadek przy pracy, jeśli spełnione zostały wszystkie przesłanki wynikające z definicji takiego wypadku.

Uzasadnienie

Stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy z 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1242 ze zm.) – dalej u.u.w., za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
2. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
3. w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
W myśl art. 234 § 1 ustawy z 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.), w razie wypadku przy pracy pracodawca ma obowiązek podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i ustalić w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyn wypadku oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom w przyszłości.
Okoliczności i przyczyny zdarzenia, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 1.07.2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz.U. Nr 105, poz. 870) – dalej r.u.o.p.w., analizuje zespół powypadkowy, który powinien tego dokonać nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku. Sporządzając protokół powypadkowy, którego wzór określa załącznik do rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z 16.09.2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz.U. Nr 227, poz. 2298), zespół powypadkowy powinien dokonać kwalifikacji prawnej zdarzenia, a więc stwierdzić, czy dane zdarzenie jest wypadkiem przy pracy (czy spełnia przesłanki wynikające z definicji wypadku przy pracy). Tu często pojawia się problem. O ile bowiem nie budzi wątpliwości nagłość zaistniałego zdarzenia, jego przyczyna zewnętrzna, a także związek z pracą, o tyle pojawia się pytanie, jakie skutki zdrowotne wywołało dane zdarzenie.
Jest to o tyle istotne, że – jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 9.06.2009 r., II PK 318/08 – stwierdzenie w konkretnej sprawie, czy u ubezpieczonego wystąpił uraz, musi być poprzedzone szczegółowymi ustaleniami faktycznymi. Ponieważ przeważnie wymaga to specjalistycznej wiedzy medycznej, musi zostać dokonane przez biegłych lekarzy.
Przepisy nie precyzują, w jaki sposób poszkodowany powinien udokumentować doznany uraz. W praktyce przyjmuje się, że przedstawia on zespołowi powypadkowemu zaświadczenie wydane przez lekarza, który udzielał mu pomocy medycznej (np. w szpitalnym oddziale ratunkowym), przy czym może to być zarówno zaświadczenie specjalnie wystawione, jak i np. karta informacyjna ze szpitala lub stacji pogotowia ratunkowego, wynik badania diagnostycznego (np. RTG, USG) itp. Istotnym jest, aby z takiego dokumentu jednoznacznie wynikało, jakie były następstwa wypadku (rodzaj urazu oraz jego umiejscowienie). Pisemna informacja dotycząca urazu, którego doznał poszkodowany w wypadku przy pracy, ma istotne znaczenie dla celów dowodowych. Zespół powypadkowy bazujący jedynie na samym ustnym oświadczeniu poszkodowanego mógłby narazić się na zarzut niestarannego działania.
Zgodnie z art. 2 pkt 13 u.u.w., uraz został zdefiniowany jako uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego. Stłuczenie jest to natomiast zamknięte uszkodzenie wewnętrznej struktury tkanki powstałe w wyniku urazu mechanicznego polegające na zgnieceniu komórek, rozerwaniu włókien substancji międzykomórkowej, uszkodzeniu naczyń i nerwów. Mając na uwadze powyższe, stłuczenie spełnia definicję urazu i w przypadku nagłego powstania podczas wykonywania obowiązków służbowych, do którego powstania przyczyniła się przyczyna zewnętrzna; zdarzenie takie należy zakwalifikować jako wypadek przy pracy.

Maciej Ambroziewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 25 czerwca 2017 r.

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie Serwis BHP Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów