Czy spółka ma obowiązek powołania rady pracowników?

Spółka ta zatrudnia 74 pracowników. Nie działa w spółce organizacja związkowa, ani międzyzwiązkowa. Mamy 2 przedstawicieli załogi powołanych w 1996 r. przy tworzeniu komisji bhp. Czy spółka ma obowiązek powołania rady pracowników?

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (Dz. U. Nr 79, poz. 550) - dalej u.i.p.p.k., o tym czy pracodawca ma obowiązek tworzenia rady pracowników decydują dwa kryteria: zatrudnianie co najmniej 50 pracowników, oraz prowadzenie działalności gospodarczej. Wyłączenia podmiotowe z zakresu stosowania ustawy dotyczą tylko podmiotów enumeratywnie wymienionych w art. 1 ust. 3 u.i.p.p.k. (przedsiębiorstw państwowych, w których tworzony jest samorząd załogi przedsiębiorstwa, przedsiębiorstw mieszanych zatrudniających co najmniej 50 pracowników, państwowych instytucji filmowych); pozostali pracodawcy, jeżeli spełniają oba kryteria wskazane w u.i.p.p.k. mają obowiązek tworzenia rady pracowników.

Funkcjonowanie w zakładzie pracy wybranych przez pracowników przedstawicieli załogi (pozazwiązkowe przedstawicielstwo pracowników) nie zwalnia pracodawcy z obowiązku utworzenia rady pracowników w myśl przepisów u.i.p.p.k. W przypadku opisanym w pytaniu, gdy u pracodawcy nie działa zakładowa (ani międzyzakładowa) organizacja związkowa, wyborów rady pracowników będą dokonywać pracownicy spośród zgłoszonych przez siebie kandydatów (art. 4 ust. 4 u.i.p.p.k.).
W sposób bardziej skomplikowany przedstawiają się natomiast wzajemne relacje między radą pracowników a pozazwiązkowym przedstawicielstwem pracowników. Niestety ustawodawca nie wprowadził żadnych przepisów, które wyjaśniałyby ich wzajemne relacje, zwłaszcza w przypadku, gdy dochodzi do zbiegu kompetencji (jak to będzie miało miejsce np. przy konsultacjach zwolnień grupowych, gdzie określone kompetencje przysługują zarówno radzie pracowników, jak i przedstawicielstwu wyłonionemu w trybie przyjętym u danego pracodawcy). Zdaniem Prof. L. Florka u.i.p.p.k. nie przesądza w jakiej relacji pozostają pozazwiązkowi przedstawiciele wybrani w trybie przyjętym u danego pracodawcy i rada pracowników. W szczególności nie stanowi ona, że ich uprawnienia przechodzą na radę. Należy więc przyjąć, że ci przedstawiciele, którzy zostali już wybrani zachowują swoje uprawnienia. Nieracjonalne byłoby natomiast wybieranie dalszych przedstawicieli, jeżeli ich uprawnienia mogłyby być wykonywane przez radę (szerzej patrz L. Florek, Prawo pracowników do informacji i konsultacji, Monitor Prawa Pracy 2006 r., nr 5, s. 239 - 240).