Odpowiedź:
O tym, jak należy postąpić z pracownikiem, który nie złoży oświadczenia o dochodach, decydują zapisy regulaminu ZFŚS. Pracodawca może – w zależności od treści regulaminu – uznać, że niezłożenie oświadczenia jest równoznaczne z zakwalifikowaniem pracownika do grupy, której przysługują najniższe świadczenia lub uznać, że pracownikowi w ogóle nie przysługują dane świadczenia.
Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 8 ust. 1-2 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 592 z późn. zm.) przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej (kryteria socjalne) osoby uprawnionej do korzystania z ZFŚS.
Zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, z uwzględnieniem kryteriów socjalnych, oraz zasady przeznaczania środków tego funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie ustalanym w porozumieniu ze związkami zawodowymi. Pracodawca, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa, uzgadnia regulamin z pracownikiem wybranym przez załogę do reprezentowania jej interesów.
Przepisy nie precyzują przy tym, jak określać sytuację socjalną pracowników – bardzo często wykorzystuje się w tym zakresie oświadczenia o dochodzie. Zazwyczaj są to oświadczenia o dochodzie na głowę w rodzinie (suma miesięcznych dochodów członków rodziny podzielona przez liczbę tych członków).
Powyższe oznacza, że o wszystkim decyduje tak naprawdę regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Jeżeli zgodnie z regulaminem niezłożenie oświadczenia o dochodach pozbawia pracownika prawa do świadczenia (świadczeń), pracodawca może w takiej sytuacji odmówić wypłaty (wydania świadczenia). Jeżeli natomiast regulamin nie zawiera postanowień w tym zakresie, słuszniejsze wydaje się uznanie, że pracownik, który nie złożył oświadczenia, nabywa prawo do świadczeń w najniższej kwocie.
Paweł Ziółkowski, autor współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
Odpowiedzi udzielono 23 listopada 2014 r.