Czy pracownik, który uległ wypadkowi może odmówić udzielenia wyjaśnień?

Przełożony pracownika przypadkowo dowiedział się od niego zaistniałym wypadku przy pracy, któremu uległ ten pracownik. Przełożony przekazał informację do specjalisty bhp. Jednakże pracownik w rozmowie ze swoim przełożonym stwierdził, iż nie chce zgłaszać tego zdarzenia jako wypadku przy pracy.Czy takie jego stwierdzenie zmienia podejście do zdarzenia?Czy mimo tego należy przeprowadzić postępowanie powypadkowe?Czy pracownik, który uległ wypadkowi może odmówić udzielenia wyjaśnień?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP.

Pracownik nie może zwalniać pracodawcy z ustawowych obowiązków wynikających z art. 234 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p., co oznacza, że wniosek pracownika o nie zgłaszaniu wypadku nie odnosi skutków prawnych zwalniających pracodawcę z obowiązków ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku i nie powinien w ogóle mieć miejsca. Należy przeprowadzić dochodzenie a poszkodowany pracownik nie powinien odmawiać udzielania wyjaśnień ponieważ jego obowiązkiem zgodnie z art. 211 k.p. jest niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby znajdujące się w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie, współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny prac.
Naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych zawartych w art. 211 k.p. może skutkować nałożeniem na pracownika kary regulaminowej wynikającej z art. 108 czyli upomnienia, nagany lub kary pieniężnej.
Zgodnie art. 234 k.p. w razie wypadku przy pracy pracodawca jest obowiązany podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i ustalenie w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyn wypadku oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom.
Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić właściwego okręgowego inspektora pracy i prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy. Pracodawca jest obowiązany prowadzić rejestr wypadków przy pracy. Koszty związane z ustalaniem okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy ponosi pracodawca.
Celem badania wypadków przy pracy jest ujawnienie wszystkich przyczyn wraz z okolicznościami, które doprowadziły do wypadku pod kątem podjęcia najbardziej skutecznych działań, uniemożliwiających powstanie podobnego zdarzenia w przyszłości.
Z ustalenia okoliczności przyczyn wypadku wynikają naruszone przepisy i zasady BHP – tak przez pracodawcę, osobę kierującą lub nadzorującą prace oraz samego poszkodowanego. Jeżeli potraktujemy wypadek jako wynik nieprawidłowości – czy to technicznych, czy organizacyjnych, czy też nieprawidłowego zachowania się człowieka, to celem badania okoliczności i przyczyn jego zaistnienia jest właśnie ujawnienie tych nieprawidłowości i odpowiedź na pytanie dlaczego wystąpiły.
Brak cech wypadku w zaistniałym zdarzeniu i odmowa jego uznania za wypadek powinna odbyć się wyłącznie w trybie przewidzianym obowiązującymi przepisami dla badania przyczyn i okoliczności wypadków przy pracy zamieszczonymi w rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870). Dokumentem finalnym, w którym można uznać lub nie uznać dane zdarzenie za wypadek przy pracy jest protokół powypadkowy wg wzoru określonego w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz. U. Nr 227, poz. 2298).

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.