Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP.
Pracownik nie może zwalniać pracodawcy z ustawowych obowiązków wynikających z art. 234 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p., co oznacza, że wniosek pracownika o nie zgłaszaniu wypadku nie odnosi skutków prawnych zwalniających pracodawcę z obowiązków ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku i nie powinien w ogóle mieć miejsca. Należy przeprowadzić dochodzenie a poszkodowany pracownik nie powinien odmawiać udzielania wyjaśnień ponieważ jego obowiązkiem zgodnie z art. 211 k.p. jest niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby znajdujące się w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie, współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny prac.
Naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych zawartych w art. 211 k.p. może skutkować nałożeniem na pracownika kary regulaminowej wynikającej z art. 108 czyli upomnienia, nagany lub kary pieniężnej.
Zgodnie art. 234 k.p. w razie wypadku przy pracy pracodawca jest obowiązany podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i ustalenie w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyn wypadku oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom.
Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić właściwego okręgowego inspektora pracy i prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy. Pracodawca jest obowiązany prowadzić rejestr wypadków przy pracy. Koszty związane z ustalaniem okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy ponosi pracodawca.
Celem badania wypadków przy pracy jest ujawnienie wszystkich przyczyn wraz z okolicznościami, które doprowadziły do wypadku pod kątem podjęcia najbardziej skutecznych działań, uniemożliwiających powstanie podobnego zdarzenia w przyszłości.
Z ustalenia okoliczności przyczyn wypadku wynikają naruszone przepisy i zasady BHP – tak przez pracodawcę, osobę kierującą lub nadzorującą prace oraz samego poszkodowanego. Jeżeli potraktujemy wypadek jako wynik nieprawidłowości – czy to technicznych, czy organizacyjnych, czy też nieprawidłowego zachowania się człowieka, to celem badania okoliczności i przyczyn jego zaistnienia jest właśnie ujawnienie tych nieprawidłowości i odpowiedź na pytanie dlaczego wystąpiły.
Brak cech wypadku w zaistniałym zdarzeniu i odmowa jego uznania za wypadek powinna odbyć się wyłącznie w trybie przewidzianym obowiązującymi przepisami dla badania przyczyn i okoliczności wypadków przy pracy zamieszczonymi w rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870). Dokumentem finalnym, w którym można uznać lub nie uznać dane zdarzenie za wypadek przy pracy jest protokół powypadkowy wg wzoru określonego w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz. U. Nr 227, poz. 2298).
Więcej na ten temat w Serwisie BHP.