Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP

Jakie są wymagane uprawnienia dla suwnicowego obsługującego suwnicę z poziomu roboczego "0"?

Czy operator obsługujący suwnicę z poziomu roboczego "0", który posiada uprawnienia kategorii II S powinien dodatkowo odbyć kurs na tzw. "hakowego"?

Ważne jest to, że operator jednocześnie steruje suwnicą i zakłada materiał na hak. Role te nie są rozdzielone i nie ma osobno operatora suwnicy i hakowego, którzy muszą się kontaktować. Na hak zawiesza odpowiednią trawersę, za pomocą której pobiera materiał o maksymalnej masie 100 kg i transportuje na niewielkiej odległości.

Czy posiadane zatem uprawnienia kat. II S są wystarczające w tym przypadku, czy konieczne jest też przeprowadzenie kursu hakowego?

Odpowiedź:

W opisanym przypadku pracownik, który posiada uprawnienia kategorii II S na suwnice nie musi kończyć dodatkowego kursu na hakowego. Zakres jego obowiązków pokrywa się z nabytymi uprawnieniami, wykonuje proste czynności bez konieczności współpracy z innymi pracownikami.

Uzasadnienie:

Uprawnienia do obsługi suwnicy nie mają bezpośredniego przełożenia na uzyskanie uprawnień hakowego. Są to jak gdyby dwa osobne uprawniania. Uprawnienia konieczne do obsługi suwnicy wynikają z rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 18 lipca 2001 r. w sprawie trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych (Dz. U. Nr 79, poz. 849 z późn. zm.). Uprawnienia hakowego nie są ujęte w wymienionym rozporządzeniu i właściwie brak dla nich podstawy prawnej. Są one jednak bardzo ważne, szczególnie dla osób biorących czynny udział przy pracach transportowych i współpracujących z operatorami różnych rodzajów środków transportu, np. dźwigów, suwnic, żurawi.

Rozróżnia się dwie kategorie uprawnień do obsługi suwnic:

- kategoria II S - suwnice hakowe ogólnego przeznaczenia sterowane z poziomu roboczego, w tym bezprzewodowo oraz wciągniki i wciągarki według kategorii II W;

- kategoria I S - suwnice sterowane z kabiny oraz wciągniki i wciągarki według kategorii IW i suwnice według kategorii II S.

Uprawnienia nadawane są bezterminowo i upoważniają do obsługiwania urządzenia wskazanego na uprawnieniach kategorii.

Uprawnienia hakowego

Pomimo że nie ma bezpośredniej podstawy prawnej dla stanowiska hakowego, z uwagi na duże zagrożenia podczas pracy suwnic, dźwigów, żurawi, osoby biorące bezpośredni w nich udział, a do takich należą tzw. hakowi, są objęte programem różnych szkoleń z tego zakresu, a nawet programem certyfikacji (co podkreśla rangę ich znaczenia).

Urząd Dozoru Technicznego wprowadził w życie Program Certyfikacji Osób Wykonujących Czynności Sygnalisty-Hakowego. Został on opracowany i wprowadzony w życie w marcu 2012 r.

Jednostka certyfikująca osoby UDT-CERT (JCO UDT-CERT) oferuje, zgodnie z procesem certyfikacji, certyfikację osób wykonujących czynności sygnalisty-hakowego. Jest to certyfikacja osób odpowiedzialnych za:

- zawieszanie i odczepianie ładunku,

- użycie właściwego osprzętu dźwigowego i wyposażenia,

- zainicjowanie zamierzonego ruchu dźwignicy i ładunku (jeśli ma to zastosowanie),

- przekazywanie sygnału do operatora dźwignicy.

Szkolenie powinno kończyć się egzaminem przed komisją egzaminacyjną powołaną przez dyrektora oddziału terenowego UDT, po zdaniu którego, hakowy otrzymuje certyfikat osoby wykonującej czynności sygnalisty-hakowego.

Roman Majer, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono 1 grudnia 2014 r.