Czy pracownik gospodarczy, odpowiadający za utrzymanie czystości, w tym w pomieszczeniach sanitarnych i mało uczęszczanych oraz na zewnątrz (np. prace ogrodnicze) jest narażony na czynniki biologiczne i stosować należy przepisy rozporządzenia w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki?
Odpowiedź: Pracownik gospodarczy, odpowiadający za utrzymanie czystości, w tym w pomieszczeniach sanitarnych i mało uczęszczanych oraz wykonujący prace na zewnątrz (np. prace ogrodnicze) zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. Nr 81, poz. 716 z późn. zm.) nie jest narażony na działanie czynników biologicznych i w tym przypadku nie ma potrzeby stosowania przepisów ww. rozporządzenia.
Przepis art. 222 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p., wskazuje obowiązek po stronie pracodawcy w zakresie stosowania wszelkich możliwych dostępnych środków eliminujących lub ograniczających zagrożenie dla pracowników związane ze szkodliwymi biologicznymi, a także prowadzenie rejestru prac narażających pracowników na działanie szkodliwych czynników biologicznych oraz rejestru pracowników zatrudnionych przy takich pracach.
Pracodawca zgodnie z k.p. powinien wskazać w zakładzie pracy prace narażające pracowników na działanie szkodliwych czynników biologicznych oraz rejestru pracowników zatrudnionych przy takich pracach. Pracodawcy w tym zakresie może być pomocne rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. Nr 81, poz. 716 z późn. zm.) - dalej r.s.c.b.
Rozporządzenie w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki określa:
1) klasyfikację i wykaz szkodliwych czynników biologicznych,
2) wykaz prac narażających pracowników na działanie czynników biologicznych,
3) szczegółowe warunki ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez szkodliwe czynniki biologiczne, w tym rodzaje środków niezbędnych do zapewnienia ochrony zdrowia i życia pracowników narażonych na działanie tych czynników, zakres stosowania tych środków oraz warunki i sposób monitorowania stanu zdrowia narażonych pracowników,
4) sposób prowadzenia rejestru prac narażających pracowników na działanie szkodliwych czynników biologicznych i rejestru pracowników zatrudnionych przy tych pracach oraz sposób przechowywania i przekazywania tych rejestrów do podmiotów właściwych do rozpoznawania lub stwierdzania choroby zawodowej.
Załącznik nr 2 do r.s.c.b. wskazuje wykaz prac narażających pracowników na działanie czynników biologicznych. Do takich prac zaliczyć można:
1. praca w zakładach produkujących żywność;
2. praca w rolnictwie;
3. praca, podczas której dochodzi do kontaktu ze zwierzętami lub produktami pochodzenia zwierzęcego;
4. praca w jednostkach ochrony zdrowia;
5. praca w laboratoriach klinicznych, weterynaryjnych lub diagnostycznych;
6. praca w zakładach gospodarki odpadami;
7. praca przy oczyszczaniu ścieków;
8. praca w innych okolicznościach niż wymienione w pkt 1-7, podczas której jest potwierdzone narażenie na działanie czynników biologicznych.
Jak widać w powyższym wykazie prac narażających pracowników na działanie czynników biologicznych nie wskazano pracy, którą może wykonywać pracownik gospodarczy, odpowiadający za utrzymanie czystości, w tym w pomieszczeniach sanitarnych i mało uczęszczanych oraz wykonujący prace na zewnątrz (np. prace ogrodnicze).
W związku z powyższym w przypadku pracownika gospodarczego z pytania nie ma potrzeby stosowania przepisów r.s.c.b.
Krzysztof Zamajtys
Odpowiedź: Pracownik gospodarczy, odpowiadający za utrzymanie czystości, w tym w pomieszczeniach sanitarnych i mało uczęszczanych oraz wykonujący prace na zewnątrz (np. prace ogrodnicze) zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. Nr 81, poz. 716 z późn. zm.) nie jest narażony na działanie czynników biologicznych i w tym przypadku nie ma potrzeby stosowania przepisów ww. rozporządzenia.
Przepis art. 222 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p., wskazuje obowiązek po stronie pracodawcy w zakresie stosowania wszelkich możliwych dostępnych środków eliminujących lub ograniczających zagrożenie dla pracowników związane ze szkodliwymi biologicznymi, a także prowadzenie rejestru prac narażających pracowników na działanie szkodliwych czynników biologicznych oraz rejestru pracowników zatrudnionych przy takich pracach.
Pracodawca zgodnie z k.p. powinien wskazać w zakładzie pracy prace narażające pracowników na działanie szkodliwych czynników biologicznych oraz rejestru pracowników zatrudnionych przy takich pracach. Pracodawcy w tym zakresie może być pomocne rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. Nr 81, poz. 716 z późn. zm.) - dalej r.s.c.b.
Rozporządzenie w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki określa:
1) klasyfikację i wykaz szkodliwych czynników biologicznych,
2) wykaz prac narażających pracowników na działanie czynników biologicznych,
3) szczegółowe warunki ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez szkodliwe czynniki biologiczne, w tym rodzaje środków niezbędnych do zapewnienia ochrony zdrowia i życia pracowników narażonych na działanie tych czynników, zakres stosowania tych środków oraz warunki i sposób monitorowania stanu zdrowia narażonych pracowników,
4) sposób prowadzenia rejestru prac narażających pracowników na działanie szkodliwych czynników biologicznych i rejestru pracowników zatrudnionych przy tych pracach oraz sposób przechowywania i przekazywania tych rejestrów do podmiotów właściwych do rozpoznawania lub stwierdzania choroby zawodowej.
Załącznik nr 2 do r.s.c.b. wskazuje wykaz prac narażających pracowników na działanie czynników biologicznych. Do takich prac zaliczyć można:
1. praca w zakładach produkujących żywność;
2. praca w rolnictwie;
3. praca, podczas której dochodzi do kontaktu ze zwierzętami lub produktami pochodzenia zwierzęcego;
4. praca w jednostkach ochrony zdrowia;
5. praca w laboratoriach klinicznych, weterynaryjnych lub diagnostycznych;
6. praca w zakładach gospodarki odpadami;
7. praca przy oczyszczaniu ścieków;
8. praca w innych okolicznościach niż wymienione w pkt 1-7, podczas której jest potwierdzone narażenie na działanie czynników biologicznych.
Jak widać w powyższym wykazie prac narażających pracowników na działanie czynników biologicznych nie wskazano pracy, którą może wykonywać pracownik gospodarczy, odpowiadający za utrzymanie czystości, w tym w pomieszczeniach sanitarnych i mało uczęszczanych oraz wykonujący prace na zewnątrz (np. prace ogrodnicze).
W związku z powyższym w przypadku pracownika gospodarczego z pytania nie ma potrzeby stosowania przepisów r.s.c.b.
Krzysztof Zamajtys