Czy pracodawca może traktować okulary korekcyjne pracownika jako okulary ochronne?

Odpowiedź na pytanie, czy zwykłe okulary korekcyjne mogą być traktowane jako okulary ochronne jest uzależniona od innej, a mianowicie: przed czym mają one chronić pracownika. Lepszym i pewniejszym dla pracodawcy rozwiązaniem będzie zapewnienie pracownikom odpowiednich gogli ochronnych nakładanych na użytkowane przez nich okulary korekcyjne.

Stosownie do art. 207 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) – dalej k.p. pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Realizując tę powinność, zgodnie z art. 237⁶ § 1-2 k.p. pracodawca ma obowiązek dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej – spełniające wymagania dotyczące oceny zgodności określone w odrębnych przepisach – zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami.
Pracodawca ustala rodzaje środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, których stosowanie na poszczególnych stanowiskach jest niezbędne. Określa ponadto przewidywane okresy użytkowania odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z art. 237⁸ § 1 k.p.

Zobacz także: Klasyfikacja i podstawowe wymagania obuwia o cechach ochronnych>>

Zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) – dalej r.b.h.p., dostarczane pracownikom do stosowania środki ochrony indywidualnej powinny m.in.: być odpowiednie do istniejącego zagrożenia i nie powodować same z siebie zwiększonego zagrożenia, uwzględniać warunki istniejące w danym miejscu pracy.
W przypadku występowania więcej niż jednego zagrożenia i konieczności jednoczesnego stosowania kilku środków ochrony indywidualnej, środki te powinny dać się dopasować względem siebie bez zmniejszenia ich właściwości ochronnych.
Ponadto, zgodnie z art. 237⁷ § 1 k.p., pracodawca ma również obowiązek dostarczenia pracownikowi, nieodpłatnie, odzieży i obuwia roboczego, spełniających określone wymagania:
- jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu,
- ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bhp.

Zobacz także: Kaski ochronne także dla operatorów wózków widłowych>>

Rodzaje środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, których stosowanie na określonych stanowiskach jest niezbędne ze względu na konieczność zapewnienia ochrony pracownikom, a także przewidywane okresy ich użytkowania, ustala pracodawca. Ponadto, zgodnie z art. 237⁹ § 1 k.p., pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy bez środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, przewidzianych do stosowania na danym stanowisku pracy.
Zasady stosowania środków ochrony indywidualnej zostały określone w załączniku nr 2 do r.b.h.p. Wynika z nich m.in., że dostarczane pracownikom do stosowania środki ochrony indywidualnej powinny:
- być odpowiednie do istniejącego zagrożenia i nie powodować same z siebie zwiększonego zagrożenia,
- uwzględniać warunki istniejące w danym miejscu pracy,
- uwzględniać wymagania ergonomii oraz stan zdrowia pracownika,
- być odpowiednio dopasowane do użytkownika – po wykonaniu niezbędnych regulacji.
Zgodnie z art. 237⁶ § 3 k.p. środki te powinny spełniać wymagania dotyczące oceny zgodności określone w przepisach ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1645 z późn. zm.).

Zobacz także: Pracodawca nie sfinansuje korygujących wzrok okularów ochronnych>>

W opisanym przypadku niezwykle ryzykownym byłoby przyjęcie, że użytkowane przez pracownika zwykłe, korekcyjne okulary pełnią funkcję ochronną (np. przed odpryskami). Wynika to z okoliczności, iż każdy pracownik używa własnych, indywidualnie dobieranych, a więc rozmaitych (szklane, plastykowe, grubsze lub cieńsze soczewki, różne sposoby ich mocowania) okularów, z których jedne mogą być bardziej, inne mniej odporne na ewentualne uszkodzenia, a tym samym ochronę pracownika. Niedopuszczalnym jest przerzucanie na pracownika kosztów związanych z bhp. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem będzie zapewnienie pracownikom odpowiednich gogli ochronnych nakładanych na używane przez nich okulary korekcyjne i zobligowanie do stosowania takiego rozwiązania. Będzie ono z pewnością tańsze niż zakup okularów ochronnych ze szkłami korekcyjnymi odpowiadającymi wadzie wzroku każdego z pracowników, co również byłoby akceptowalnym rozwiązaniem.
Zgodnie z art. 237^11a § 1 pkt 4 k.p. pracodawca jest zobowiązany do konsultowania z pracownikami lub ich przedstawicielami wszystkich działań związanych z bhp, w szczególności tych dotyczących przydzielania pracownikom środków ochrony indywidualnej.

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.