Czy pracodawca ma obowiązek uzyskać pisemną zgodę pracowników na posiadanie w zakładzie pracy czytnika czasu pracy na odcisk palca?
Pracodawca nie może używać danych biometrycznych, które maja zastosowania w czytnikach czasu pracy na odcisk palca, nawet po uzyskaniu pisemnej zgody pracowników.
Dane, jakich pracodawca może żądać od pracownika zostały wymienione w art. 221 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - dalej k.p. w tym:
danych osobowych obejmujących:
imię (imiona) i nazwisko,
imiona rodziców,
datę urodzenia,
miejsce zamieszkania (adres do korespondencji),
wykształcenie,
przebieg dotychczasowego zatrudnienia.
innych danych osobowych pracownika, w tym imion i nazwisk oraz dat urodzenia dzieci pracownika, jeżeli podanie takich danych jest konieczne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy,
numeru PESEL pracownika nadanego przez Rządowe Centrum Informatyczne Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (RCI PESEL).
Natomiast innych danych pracodawca może żądać podania, jeżeli obowiązek ich podania wynika z odrębnych przepisów.
Podkreślić należy, iż na temat zakresu żądanych od pracownika danych wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w orzeczeniu z dnia 1 grudnia 2009 r. (I OSK 249/09, niepubl.). W orzeczeniu tym NSA uznał, iż pobieranie od pracowników odcisków palców do kontrolowania czasu ich pracy jest niezgodne z prawem. Jest to bowiem obejście przepisów kodeksu pracy, a wyrażona na prośbę pracodawcy pisemna zgoda pracownika, na pobranie i przetworzenie jego danych osobowych, narusza prawa pracownika i swobodę wyrażenia przez niego woli. (...) "Za tak sformułowanym stanowiskiem przemawia zależność pracownika od pracodawcy. Brak równowagi w relacji pracodawca pracownik stawia pod znakiem zapytania dobrowolność w wyrażeniu zgody na pobieranie i przetworzenie danych osobowych (biometrycznych.). Z tego względu ustawodawca ograniczył przepisem art. 221 Kodeksu pracy katalog danych, których pracodawca może żądać od pracownika. Uznanie faktu wyrażenia zgody przez pracownika, jako okoliczności legalizującej pobranie od pracownika innych danych niż wskazane w art. 221 k.p., stanowiłoby obejście tego przepisu (...)".
Podkreślić należy także, iż na mocy dyrektyw europejskich dane biometryczne podlegają szczególnej ochronie. Można je pobierać i przetwarzać tylko wówczas, gdy zezwala na to ustawa, np. o policji, o paszportach czy o Straży Granicznej. Kodeks pracy nie zawiera takich przepisów. Zgodnie zaś z zasadą zawartą w ustawie z dnia o ochronie danych osobowych, administrator danych powinien zapewnić, że będą one adekwatne do celów, w jakich są zbierane.
Michał Szalak - specjalista z zakresu prawa pracy
Pracodawca nie może używać danych biometrycznych, które maja zastosowania w czytnikach czasu pracy na odcisk palca, nawet po uzyskaniu pisemnej zgody pracowników.
Dane, jakich pracodawca może żądać od pracownika zostały wymienione w art. 221 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - dalej k.p. w tym:
danych osobowych obejmujących:
imię (imiona) i nazwisko,
imiona rodziców,
datę urodzenia,
miejsce zamieszkania (adres do korespondencji),
wykształcenie,
przebieg dotychczasowego zatrudnienia.
innych danych osobowych pracownika, w tym imion i nazwisk oraz dat urodzenia dzieci pracownika, jeżeli podanie takich danych jest konieczne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy,
numeru PESEL pracownika nadanego przez Rządowe Centrum Informatyczne Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (RCI PESEL).
Natomiast innych danych pracodawca może żądać podania, jeżeli obowiązek ich podania wynika z odrębnych przepisów.
Podkreślić należy, iż na temat zakresu żądanych od pracownika danych wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w orzeczeniu z dnia 1 grudnia 2009 r. (I OSK 249/09, niepubl.). W orzeczeniu tym NSA uznał, iż pobieranie od pracowników odcisków palców do kontrolowania czasu ich pracy jest niezgodne z prawem. Jest to bowiem obejście przepisów kodeksu pracy, a wyrażona na prośbę pracodawcy pisemna zgoda pracownika, na pobranie i przetworzenie jego danych osobowych, narusza prawa pracownika i swobodę wyrażenia przez niego woli. (...) "Za tak sformułowanym stanowiskiem przemawia zależność pracownika od pracodawcy. Brak równowagi w relacji pracodawca pracownik stawia pod znakiem zapytania dobrowolność w wyrażeniu zgody na pobieranie i przetworzenie danych osobowych (biometrycznych.). Z tego względu ustawodawca ograniczył przepisem art. 221 Kodeksu pracy katalog danych, których pracodawca może żądać od pracownika. Uznanie faktu wyrażenia zgody przez pracownika, jako okoliczności legalizującej pobranie od pracownika innych danych niż wskazane w art. 221 k.p., stanowiłoby obejście tego przepisu (...)".
Podkreślić należy także, iż na mocy dyrektyw europejskich dane biometryczne podlegają szczególnej ochronie. Można je pobierać i przetwarzać tylko wówczas, gdy zezwala na to ustawa, np. o policji, o paszportach czy o Straży Granicznej. Kodeks pracy nie zawiera takich przepisów. Zgodnie zaś z zasadą zawartą w ustawie z dnia o ochronie danych osobowych, administrator danych powinien zapewnić, że będą one adekwatne do celów, w jakich są zbierane.
Michał Szalak - specjalista z zakresu prawa pracy