Pytanie

Przy badaniach lekarskich medycyny pracy pracownik otrzymał zaświadczenie, iż potrzebuje okularów do pracy przy monitorze. Pracodawca w części finansuje zakup okularów, natomiast pracownik nie ma zamiaru kupować nowych, gdyż te, których dotychczas używał, są nadal dla niego odpowiednie.

Co w takiej sytuacji ma zrobić pracodawca, gdyż z przepisów jasno wynika, iż musi zapewnić pracownikowi takie okulary?

Czy pracownik musi napisać jakieś oświadczenie, że nie korzysta z przywileju refundacji okularów?

Odpowiedź

Pracodawca nie ma obowiązku egzekwowania od pracownika posiadającego odpowiednie okulary korygujące wzrok do pracy przy komputerze, aby zakupił nowe tylko po to, aby mu je sfinansować, realizując tym samym obowiązek wynikający z przepisów BHP.

Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie pracownikowi takich okularów jedynie wtedy, gdy pracownik zgłosi taką potrzebę.

Uzasadnienie

W myśl § 8 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1.12.1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodnie z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej – czyli wstępnych, okresowych lub kontrolnych, przeprowadzone zgodnie z art. 229 ustawy z 26.06.1974 r. - Kodeks pracy – dalej k.p., wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Ze względu na to, że powyższy przepis jest bardzo ogólny, pracodawca w wewnętrznym akcie prawnym (np. regulaminie, zarządzeniu, decyzji itp.) powinien określić szczegółowe zasady przydziału okularów, w szczególności kwotę refundacji, czasookres ich używalności, a także ewentualnie termin, w jakim pracownik może się ubiegać o zwrot kosztów zakupionych przez siebie okularów.

Prawo do refundacji kosztów poniesionych na zakup okularów do pracy przy komputerze przysługuje zarówno pracownikom, jak i praktykantom czy stażystom, o ile korzystają z komputera co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy. Nie przysługuje ona zatem osobom, których wymiar czasu pracy przy komputerze jest krótszy niż 4 godziny na dobę, przy czym nie chodzi tu o przeciętny wymiar czasu pracy w okresie rozliczeniowym, a o faktyczne przekraczanie – nawet tylko w niektóre dni tygodnia – wymiaru połowy normy czasu pracy.

W przypadku, gdy jednym z podstawowych warunków należytego świadczenia pracy przez pracownika jest posiadanie przez niego dobrego wzroku lub właściwej jego korekty, pracownik powinien korzystać z okularów tak, aby móc wykonywać swoją pracę w sposób zgodny z art. 100 § 1 k.p. (starannie i sumiennie).

Okulary korygujące wzrok nie są traktowane tak, jak np. środek ochrony indywidualnej, dlatego też nie muszą spełniać żadnych specjalnych wymogów. Ich głównym celem jest zapewnienie pracownikowi komfortu pracy przy obsłudze komputera.
Nie widzę zasadności uzyskiwania od pracownika żadnego oświadczenia dotyczącego niekorzystania z refundacji kosztów poniesionych na zakup okularów z powodu braku potrzeby ich wymiany.

Maciej Ambroziewicz