Czy można składać wniosek o pożyczkę z ZFŚS na zakup śrub chirurgicznych i protez?
Czy jeżeli nie jest się głównym najemcą lub właścicielem mieszkania czy domu, można dostać pożyczkę z ZFŚS na remont, jeżeli jest się na wspólnym gospodarstwie z rodzicami i na stałe zameldowanym?
Z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie można udzielić pożyczki na zakup śrub chirurgicznych, można natomiast udzielić w tym celu bezzwrotnej zapomogi.
Z funduszu można udzielić pożyczki na cele mieszkaniowe osobie uprawnionej, nawet jeśli nie ma ona tytułu prawnego do lokalu mieszkalnego, chyba że co innego wynika z regulaminu zakładowej działalności socjalnej.
ont-size:11.0pt;"Calibri","sans-serif";mso-fareast-"Times New Roman";mso-bidi-"Times New Roman";}

W myśl ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.) - dalej u.z.f.ś.s., środki z funduszu mogą być przyznane na dofinansowanie wypoczynku, działalność sportowo-rekreacyjną, kulturalno-oświatową oraz na pomoc materialną (rzeczową i finansową) i pomoc na cele mieszkaniowe. Przyznanie każdego świadczenia z funduszu musi iść w parze ze stosowaniem kryteriów socjalnych. Artykuł 8 ust. 1 u.z.f.ś.s. uzależnia przyznanie pomocy od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej. Należy wnioskować, że w pierwszej kolejności wsparcie powinno być udzielone osobom znajdującym się w trudnych sytuacjach, mającym problemy, gorzej sytuowanym finansowo.

Zasadniczo przeznaczanie środków z funduszu na cele związane z opieką medyczną wymaga rozwagi, z całą pewnością nie można z funduszu finansować badań okresowych czy kontrolnych pracownika, opłacać szczepień oraz wykonywać innych usług medycznych o charakterze profilaktycznym. Jednakże problemy zdrowotne osób uprawnionych do świadczeń lub członków ich rodzin są częstą przyczyną trudnych sytuacji życiowych lub rodzinnych, w szczególności chodzi tu o długotrwałą chorobę lub niepełnosprawność, potrzebę leczenia lub rehabilitacji. Niewątpliwie są to sytuacje, które uzasadniają przyznanie pomocy materialnej (finansowej jak i rzeczowej) z funduszu zakładowego, nie może ona jednak przyjąć formy pożyczki, gdyż ta zastrzeżona jest wyłącznie dla pomocy udzielanej na cele mieszkaniowe - art. 2 pkt 1 u.z.f.ś.s. Zatem w opisanej sytuacji zakład pracy może jedynie udzielić świadczenia bezzwrotnego, którym najczęściej jest zapomoga. Należy pamiętać, że szczegółowe zasady udzielania świadczeń określone są w regulaminie zakładowej działalności socjalnej. W regulaminie określa się m.in. na jakie cele, spośród określonych ustawowo, dany pracodawca przeznacza środki z funduszu. Jeżeli regulamin nie przewiduje pomocy materialnej (rzeczowej lub finansowej), to przyznanie zapomogi nie jest możliwe. Ponadto w każdym przypadku należy rozważyć złożoną sytuację wnioskodawcy czy w gruncie rzeczy jego położenie uzasadnia przyznanie takiej pomocy.

Jednym ze sposobów wydatkowania środków z zakładowego funduszu socjalnego jest zwrotna lub bezzwrotna pomoc na cele mieszkaniowe. Do celów mieszkaniowych można zaliczyć między innymi: budowę i rozbudowę domu, wykup lub zakup lokalu mieszkalnego, remont. Ustawa nie uzależnia przyznania pomocy na cele mieszkaniowe od konkretnego tytułu prawnego do domu czy lokalu mieszkalnego, więc jeśli nie ma takich zastrzeżeń w regulaminie zakładowej działalności socjalnej, to świadczenie może uzyskać również osoba niebędąca właścicielem, ani najemcą. Istotne jest jedynie to, żeby regulamin działalności socjalnej w danym zakładzie przewidywał pomoc na cele mieszkaniowe. Pozostałe kwestie, takie jak ocena: sytuacji wnioskodawcy, spełnienia przez niego kryteriów socjalnych i zasadności złożenia wniosku, należą do pracodawcy (lub działającej w jego imieniu komisji socjalnej).

Przykładowa literatura: A. Martuszewicz, Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, Wolters Kluwer 2007, s. 77-85.