Czy maszyna wyprodukowana w 1997 r., posiadająca znak CE powinna zostać sprawdzona pod względem minimalnych wymagań?
Jesteśmy kolejnym użytkownikiem maszyny sprowadzonej z terenu UE.
Od dnia 23 października 2009 r. obowiązuje dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/104/WE z dnia 16 września 2009 r. dotycząca minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny użytkowania sprzętu roboczego przez pracowników podczas pracy (druga dyrektywa szczegółowa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG) (Dz. Urz. UE L 260 z 3 października 2009, s. 5). Dyrektywa 2009/104/WE ujednoliciła wielokrotnie zmienianą dyrektywę 89/655/EWG, w pełni transponowaną już do prawa polskiego następującymi aktami prawnymi:
1)
ustawą z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).
2)
rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. Nr 191, poz. 1596) - dalej r.m.w.m.
W r.m.w.m. zawarto definicje maszyny i innych urządzeń technicznych, narzędzi oraz instalacji użytkowanych podczas pracy, a także określono wymagania dotyczące bezpiecznego użytkowania i kontroli maszyn.
Wskazano jakie minimalne wymagania mają spełniać użytkowane maszyny na stanowiskach pracy oraz jak powinno wyglądać współdziałanie pracodawcy z pracownikami w celu zapewnienia bezpieczeństwa przy użytkowaniu maszyn.
Przepisy r.m.w.m. wdrażają postanowienia dyrektywy 2001/45/EWG zmieniającej dyrektywę 89/655/EWG w sprawie minimalnych wymagań ochrony zdrowia i bezpieczeństwa w stosunku do sprzętu używanego przez pracowników w miejscu pracy (Dz. U. WE L 195 z 19 lipca 2001, s. 46).
Przepis § 34 r.m.w.m. mówi o tym, że maszyny nabyte przed dniem 1 stycznia 2003 r. powinny być, w terminie do dnia 1 stycznia 2006 r., dostosowane do minimalnych wymagań dotyczących maszyn, określonych w rozdziale 3 r.m.w.m., dotyczącym minimalnych wymagań dla maszyn.
Rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy dotyczy głównie pracodawców, którego pracownicy używają maszyny podczas pracy.
Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa (Dz. U. Nr 259, poz. 2170) - dalej r.m.e.b., określa:
1.
zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia dotyczące projektowania i wykonywania maszyn i elementów bezpieczeństwa wprowadzanych do obrotu oddzielnie,
2.
procedury oceny zgodności;
3.
rodzaje maszyn i elementów bezpieczeństwa, dla których jest wymagany udział jednostki notyfikowanej, w trakcie przeprowadzania procedury oceny zgodności;
4.
sposób oznakowania maszyn i elementów bezpieczeństwa;
5.
wzór znaku CE.
Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa dotyczy natomiast producentów maszyn dla pracowników, którzy używają maszyny podczas pracy.
Rozporządzenie to zostanie zastąpione z dniem 29 grudnia 2009 r., rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz. U. Nr 199, poz. 1228).
Zgodnie z r.m.e.b. za pomocą oznakowania CE producent informuje nas, że dany produkt spełnia zasadnicze wymagania i został poddany odpowiedniej procedurze oceny zgodności przewidzianej we właściwych dyrektywach. Tylko te wyroby, dla których przewidziane zostały zasadnicze wymagania określone w dyrektywach, powinny mieć oznakowanie CE.
Dyrektywy zawierają zasadnicze wymagania stawiane wyrobom, natomiast przykładowe szczegółowe rozwiązania techniczne zawarte są w zharmonizowanych z dyrektywami normach europejskich EN, których stosowanie jest dobrowolne. Maszyny, które podlegają dyrektywom i spełniają postawione w nich wymagania muszą być oznakowane charakterystycznym symbolem CE.
Należy pamiętać, że oznakowanie CE jest deklaracją producenta lub upoważnionego przedstawiciela, że wytwarzana przez niego maszyna spełnia minimalne określone w dyrektywach i przepisach związanych wymagania dotyczące danej maszyny.
Aby producent lub jego przedstawiciel mógł umieścić oznakowanie CE na maszynie powinny być spełnione pewne przesłanki:
•wyrób jest oceniany pod względem zgodności z zasadniczymi wymogami, oraz
•wyrób został oceniony pozytywnie.
Maszyna wyprodukowana w 1997 r. zgodnie § 34 r.m.w.m. w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas powinna być w terminie do dnia 1 stycznia 2006 r., dostosowana do minimalnych wymagań dotyczących maszyn, określonych w rozdziale 3 rozporządzenia, a mianowicie rozdziału dotyczącego minimalnych wymagań dla maszyn.
Jeżeli jednak spojrzymy na wymagania wynikające z obowiązującego r.m.e.b. skoro producent maszyny umieścił na maszynie oznakowanie CE, to zadeklarował jednocześnie, że dana maszyna spełniła zasadnicze wymagania i została poddana odpowiedniej procedurze oceny zgodności przewidzianej we właściwych dyrektywach.
Podsumowując pomimo, że maszyna została wyprodukowana w 1997 r., czyli przed wejściem w życie r.m.w.m. nakazującym dokonanie oceny dostosowania do minimalnych wymagań dotyczących maszyn do 1 stycznia 2006 r. nie powinna być poddana ww. ocenie z powodu umieszczenia na maszynie oznakowania CE.
Pracodawca powinien mieć pewność, że maszyna jest bezpieczna dla użytkowników maszyny oraz, że dla danej maszyny dostępna jest dokumentacja techniczno - ruchowa lub instrukcja obsługi. W przypadku gdy pracodawca stwierdzi, że użytkowana maszyna, w pewnym zakresie stanowi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa użytkowników może dodatkowo dokonać oceny spełnienia przez maszynę wymagań dotyczących zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy użytkownikom i w razie potrzeb podjąć odpowiednie kroki naprawcze w tym zakresie.
Krzysztof Zamajtys
Jesteśmy kolejnym użytkownikiem maszyny sprowadzonej z terenu UE.
Od dnia 23 października 2009 r. obowiązuje dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/104/WE z dnia 16 września 2009 r. dotycząca minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny użytkowania sprzętu roboczego przez pracowników podczas pracy (druga dyrektywa szczegółowa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG) (Dz. Urz. UE L 260 z 3 października 2009, s. 5). Dyrektywa 2009/104/WE ujednoliciła wielokrotnie zmienianą dyrektywę 89/655/EWG, w pełni transponowaną już do prawa polskiego następującymi aktami prawnymi:
1)
ustawą z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).
2)
rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. Nr 191, poz. 1596) - dalej r.m.w.m.
W r.m.w.m. zawarto definicje maszyny i innych urządzeń technicznych, narzędzi oraz instalacji użytkowanych podczas pracy, a także określono wymagania dotyczące bezpiecznego użytkowania i kontroli maszyn.
Wskazano jakie minimalne wymagania mają spełniać użytkowane maszyny na stanowiskach pracy oraz jak powinno wyglądać współdziałanie pracodawcy z pracownikami w celu zapewnienia bezpieczeństwa przy użytkowaniu maszyn.
Przepisy r.m.w.m. wdrażają postanowienia dyrektywy 2001/45/EWG zmieniającej dyrektywę 89/655/EWG w sprawie minimalnych wymagań ochrony zdrowia i bezpieczeństwa w stosunku do sprzętu używanego przez pracowników w miejscu pracy (Dz. U. WE L 195 z 19 lipca 2001, s. 46).
Przepis § 34 r.m.w.m. mówi o tym, że maszyny nabyte przed dniem 1 stycznia 2003 r. powinny być, w terminie do dnia 1 stycznia 2006 r., dostosowane do minimalnych wymagań dotyczących maszyn, określonych w rozdziale 3 r.m.w.m., dotyczącym minimalnych wymagań dla maszyn.
Rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy dotyczy głównie pracodawców, którego pracownicy używają maszyny podczas pracy.
Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa (Dz. U. Nr 259, poz. 2170) - dalej r.m.e.b., określa:
1.
zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia dotyczące projektowania i wykonywania maszyn i elementów bezpieczeństwa wprowadzanych do obrotu oddzielnie,
2.
procedury oceny zgodności;
3.
rodzaje maszyn i elementów bezpieczeństwa, dla których jest wymagany udział jednostki notyfikowanej, w trakcie przeprowadzania procedury oceny zgodności;
4.
sposób oznakowania maszyn i elementów bezpieczeństwa;
5.
wzór znaku CE.
Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa dotyczy natomiast producentów maszyn dla pracowników, którzy używają maszyny podczas pracy.
Rozporządzenie to zostanie zastąpione z dniem 29 grudnia 2009 r., rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz. U. Nr 199, poz. 1228).
Zgodnie z r.m.e.b. za pomocą oznakowania CE producent informuje nas, że dany produkt spełnia zasadnicze wymagania i został poddany odpowiedniej procedurze oceny zgodności przewidzianej we właściwych dyrektywach. Tylko te wyroby, dla których przewidziane zostały zasadnicze wymagania określone w dyrektywach, powinny mieć oznakowanie CE.
Dyrektywy zawierają zasadnicze wymagania stawiane wyrobom, natomiast przykładowe szczegółowe rozwiązania techniczne zawarte są w zharmonizowanych z dyrektywami normach europejskich EN, których stosowanie jest dobrowolne. Maszyny, które podlegają dyrektywom i spełniają postawione w nich wymagania muszą być oznakowane charakterystycznym symbolem CE.
Należy pamiętać, że oznakowanie CE jest deklaracją producenta lub upoważnionego przedstawiciela, że wytwarzana przez niego maszyna spełnia minimalne określone w dyrektywach i przepisach związanych wymagania dotyczące danej maszyny.
Aby producent lub jego przedstawiciel mógł umieścić oznakowanie CE na maszynie powinny być spełnione pewne przesłanki:
•wyrób jest oceniany pod względem zgodności z zasadniczymi wymogami, oraz
•wyrób został oceniony pozytywnie.
Maszyna wyprodukowana w 1997 r. zgodnie § 34 r.m.w.m. w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas powinna być w terminie do dnia 1 stycznia 2006 r., dostosowana do minimalnych wymagań dotyczących maszyn, określonych w rozdziale 3 rozporządzenia, a mianowicie rozdziału dotyczącego minimalnych wymagań dla maszyn.
Jeżeli jednak spojrzymy na wymagania wynikające z obowiązującego r.m.e.b. skoro producent maszyny umieścił na maszynie oznakowanie CE, to zadeklarował jednocześnie, że dana maszyna spełniła zasadnicze wymagania i została poddana odpowiedniej procedurze oceny zgodności przewidzianej we właściwych dyrektywach.
Podsumowując pomimo, że maszyna została wyprodukowana w 1997 r., czyli przed wejściem w życie r.m.w.m. nakazującym dokonanie oceny dostosowania do minimalnych wymagań dotyczących maszyn do 1 stycznia 2006 r. nie powinna być poddana ww. ocenie z powodu umieszczenia na maszynie oznakowania CE.
Pracodawca powinien mieć pewność, że maszyna jest bezpieczna dla użytkowników maszyny oraz, że dla danej maszyny dostępna jest dokumentacja techniczno - ruchowa lub instrukcja obsługi. W przypadku gdy pracodawca stwierdzi, że użytkowana maszyna, w pewnym zakresie stanowi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa użytkowników może dodatkowo dokonać oceny spełnienia przez maszynę wymagań dotyczących zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy użytkownikom i w razie potrzeb podjąć odpowiednie kroki naprawcze w tym zakresie.
Krzysztof Zamajtys