Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP
Co powinien zrobić pracodawca przed dopuszczeniem do użytkowania nowych stanowisk pracy?
Odpowiedź:
Przed dopuszczeniem nowych stanowisk pracy pracodawca powinien ocenić, czy stanowiska te spełniają wymagania określone w przepisach bhp, przeprowadzić badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia, a także ocenić występujące na nich ryzyko zawodowe.
Uzasadnienie:
Stosownie do art. 207 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p. pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.
W szczególności pracodawca jest obowiązany:
1) organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
2) zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń,
3) reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywać środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy,
4) zapewnić rozwój spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy,
5) uwzględniać ochronę zdrowia młodocianych, pracownic w ciąży lub karmiących dziecko piersią oraz pracowników niepełnosprawnych w ramach podejmowanych działań profilaktycznych,
6) zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy,
7) zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.
Powyższe obowiązki dotyczą zarówno istniejących stanowisk pracy, jak i tych, które dopiero są tworzone. W przypadku nowych stanowisk pracy pracodawca powinien w szczególności dokonać oceny, czy spełniają one wymagania w obowiązujących przepisach. Z uwagi na to, że z pytania nie wynika, o jakie konkretnie stanowisko chodzi, dla przykładu można przeanalizować obowiązki wynikające z tworzenia stanowisk biurowych, na których zgodnie z § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973), należy dokonać oceny warunków pracy w aspekcie:
1) organizacji stanowisk pracy, w tym rozmieszczenia elementów wyposażenia, w sposób zapewniający spełnienie wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy,
2) stanu elementów wyposażenia stanowisk pracy, zapewniającego bezpieczeństwo pracy, w tym ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym,
3) obciążenia narządu wzroku oraz układu mięśniowo-szkieletowego pracowników,
4) obciążenia pracowników czynnikami fizycznymi, w tym szczególnie nieodpowiednim oświetleniem,
5) obciążenia psychicznego pracowników, wynikającego ze sposobu organizacji pracy.
Na podstawie oceny pracodawca jest obowiązany podejmować działania mające na celu usunięcie stwierdzonych zagrożeń i uciążliwości.
Innym, równie istotnym obowiązkiem wynikającym z art. 227 § 1 k.p., będzie przeprowadzenie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, występujących na danym stanowisku pracy. Zgodnie z § 3 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 33, poz. 166), wykonanie tych badań i pomiarów powinno nastąpić nie później niż w terminie 30 dni od dnia uruchomienia danego stanowiska. Oczywiście pomiary należy przeprowadzać wyłącznie tam, gdzie jest to uzasadnione (czyli tam gdzie występują mierzalne czynniki szkodliwe dla zdrowia – np. hałas, czynniki chemiczne itp.), w związku z tym obowiązek ten nie jest obligatoryjny dla każdego tworzonego stanowiska pracy.
Ponadto, tworząc stanowisko pracy, pracodawca, zgodnie z art. 226 k.p., powinien dokonać oceny ryzyka zawodowego na tym stanowisku oraz zastosować niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające to ryzyko.
Maciej Ambroziewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.
Odpowiedzi udzielono 23 października 2014 r.