W sierpniu, kiedy przeprowadzono badanie, co drugi ankietowany (51 proc.) deklarował, że pracuje zarobkowo. "Osoby aktywne zawodowo przeważają wśród mężczyzn (59 proc.), respondentów w wieku od 25 do 54 lat, mieszkańców dużych aglomeracji, wsi (52 proc.) oraz badanych legitymujących się wykształceniem wyższym (78 proc.) bądź zasadniczym zawodowym (57 proc.)" - zwrócono uwagę w komunikacie z badania.  

Dla największej części pracujących podstawowym źródłem dochodów była umowa o pracę na czas nieokreślony - wskazało ją 50 proc. respondentów pracujących zarobkowo. Rzadziej wymieniano umowę o pracę na czas określony (17 proc.), pracę na własny rachunek poza rolnictwem (12 proc.) i pracę we własnym gospodarstwie rolnym (11 proc.). Nieliczni uczestnicy sondażu wskazywali umowy zlecenia (5 proc.), pracę dorywczą bez umowy (2 proc.) oraz umowę o dzieło, pracę stałą bez umowy lub inny rodzaj zatrudnienia (po 1 proc.).

"Zatrudnienie na umowie o pracę na czas określony oraz na umowach o dzieło lub zleceniach dominuje jedynie wśród najmłodszych ankietowanych. Zarobkowanie na podstawie kontraktów cywilnoprawnych jest też relatywnie częstsze wśród mieszkańców miast liczących co najmniej 500 tys. ludności i respondentów najsłabiej wykształconych" - zauważa CBOS. Z kolei kobiety, osoby w wieku od 35 do 54 lat oraz badani mający wyższe wykształcenie ponadprzeciętnie często utrzymują się z pracy na podstawie umowy o

pracę na czas nieokreślony. Ponadto, im starsza osoba, tym częściej prowadzi własne gospodarstwo rolne lub działalność gospodarczą poza rolnictwem. 

W ciągu dekady z 36 proc. do 4 proc. stopniał odsetek osób aktywnych zawodowo twierdzących, że formuła obowiązującej ich umowy nie zmieniła się od ponad 15 lat. Grupa osób zarobkujących w ten sam sposób od 6 do 15 lat wzrosła z 28 proc. w 2004 r. do 43 proc. obecnie. Respondenci aktywni zawodowo, którzy pracują w ten sam sposób od roku do 5 lat stanowią obecnie 43 proc. wobec 24 proc. przed dekadą. Z 12 do 10 proc. spadła natomiast grupa zatrudnionych w tej samej formie krócej niż rok. 

Przeciętny Polak pracuje nieco więcej niż 10 lat temu, każdego tygodnia przekraczając o ok. 6 godzin ustawowy czas pracy. Obecnie średnia wynosi 46,3 godzin w tygodniu, podczas gdy w 2004 r. było to 44,6 godzin.

Obecnie pracę powyżej 40 godzin w tygodniu zadeklarowało 43 proc. ankietowanych (o 4 pkt. proc. mniej niż w 2004 r.). Dokładnie 40 godzin w tygodniu pracuje także 43 proc. badanych (o 5 pkt. proc więcej). Poniżej 40 godzin pracuje dokładnie co dziesiąty respondent (spadek o 4 pkt proc.). 

Jak zauważa CBOS, od ubiegłego roku zmniejszyła się mobilność zawodowa Polaków, bowiem aktualnie 77 proc. pracujących deklaruje, że w ciągu ostatnich pięciu lat nie zmienili pracy. To o 8 pkt. proc. więcej niż w styczniu 2013 r. Natomiast osoby, które przez ostatnie pięć lat zmieniły miejsce zatrudnienia, czyniły to przeciętnie dwa razy. 

86 proc. ankietowanych aktualnie nie planuje zmieniać miejsca pracy, w tym aż 70 proc. wyraża takie przekonanie w sposób zdecydowany. Jeszcze rok temu przy dotychczasowym zatrudnieniu chciało pozostać 82 proc. pytanych, z czego 60 proc. było zdecydowanych. Obecnie 13 proc. pytanych zamierza zmienić swoją pracę, w tym 4 proc. jest zdecydowane, by zrobić to jak najszybciej. Rok temu było to odpowiednio 16 i 6 proc. uczestników badania. 

Niemal trzy czwarte (73 proc.) pracujących zarobkowo jest zadowolonych ze swej pracy. Niezadowolenie wyraziło 7 proc. pytanych, co piąty (20 proc.) nie miał zdania.

CBOS zauważa, że choć od 1992 r. wśród aktywnych zawodowo wyraźnie umocniło się przekonanie, że znalezienie innej pracy dającej dochody zbliżone do obecnych nie sprawiłoby im większego problemu, to badani mający takie poczucie stale należą do mniejszości. Obecnie takie zdanie wyraża 25 proc. badanych, przed 22 laty było to 11 proc. 

Sondaż CBOS został przeprowadzony w dniach 19-25 sierpnia tego roku metodą wywiadów bezpośrednich na liczącej 980 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski. (PAP)