Ustawa z 6.09.2001 r. o transporcie drogowym (Dz.U. z 2016 r. poz. 1907 ze zm.) oraz rozporządzenie Ministra Zdrowia z 17.07.2014 r. w sprawie badań lekarskich osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami i kierowców (Dz.U. z 2017 r. poz. 250 ze zm.) dotyczą nie tylko kierowców etatowych, lecz także osób doraźnie używających samochodu do celów służbowych, gdyż oprócz kierowców zawodowych w firmach często również np. kierownicy i niektórzy pracownicy korzystają z samochodów podczas wykonywania obowiązków służbowych.
Osoby te powinny przejść dodatkowe profilaktyczne badania lekarskie wymagane od kierowców. Koszt badań ponosi pracodawca, a w przypadku osoby zatrudnionej na podstawie umowy cywilnoprawnej, informacja o konieczności wykonania przez nią dodatkowych badań oraz o tym, kto ponosi ich koszty, powinna być uregulowana w zawartej z tą osobą umowie.
W skierowaniu na badania profilaktyczne lub okresowe osoby pracodawca powinien określić m.in. stanowisko, na którym ta osoba ma być lub jest zatrudniona – w tym podać rodzaj wykonywanej pracy i wyposażenie tego stanowiska mające wpływ na bhp. Jeżeli pracownik będzie miał zapewnioną możliwość osobistego korzystania z samochodu służbowego w celu ułatwienia przemieszczania się podczas realizacji zadań służbowych, w skierowaniu na badania profilaktyczne należy wpisać informację o tym fakcie.
Badania, o których mowa, dotyczą wyłącznie pracowników, którzy kierują pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony lub służącymi do przewozu maksymalnie 9 osób.
Osoby posiadające prawo jazdy kategorii A, A1, B, B1, B+E, T, które kierują pojazdem w ramach obowiązków służbowych, należy skierować na szereg badań. W ramach badania lekarskiego uprawniony lekarz dokonuje oceny stanu zdrowia w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami – narządów: wzroku (w tym badania oceniające widzenie zmierzchowe i zjawisko olśnienia), słuchu i równowagi, układów: ruchu, sercowonaczyniowego, oddechowego (w tym występowanie bezdechu tzw. obturacyjnego podczas snu) oraz układu nerwowego (w tym stanu psychicznego i padaczki). Ponadto powinny być zbadane: czynności nerek, poziom cukrzycy, a także objawy wskazujące na uzależnienie od alkoholu lub od środków działających podobnie do alkoholu, stosowanie produktów leczniczych mogących mieć wpływ na zdolność do kierowania pojazdami oraz innych poważnych zaburzeń stanu zdrowia, które mogą stanowić zagrożenie w sytuacji kierowania pojazdami.
Jeśli zatem w skierowaniu na wstępne lub okresowe badania lekarskie pracodawca wpisze, iż pracownik przy wykonywaniu obowiązków służbowych będzie korzystał z samochodu służbowego (lub prywatnego), lekarz medycyny pracy powinien skierować pracownika na ww. badania.
Edward Kołodziejczyk