Zmiany w obszarze trybu zgłoszenia i pozwolenia na budowę

Weszła w życie nowelizacjaustawyPrawo budowlane. Jak wynika z przyjętych założeń ma ona doprowadzić do zwiększenia swobód inwestorów, poprzez zwolnienie niektórych robót budowlanych z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę lub dokonania zgłoszenia. Wprowadzono w tym zakresie zmiany w obszarze kilku istotnych zagadnień.

Przechodząc do omawiania wprowadzonych zmian należy przypomnieć, że aktywność związana z prowadzeniem inwestycji budowlanych podlega kontroli organów wskazanych w pr. bud., czego odzwierciedleniem jest m.in. obowiązek uzyskania przez inwestora, co do zasady, zezwolenia organu administracji architektoniczno-budowlanej na rozpoczęcie i prowadzenie robót budowlanych, które jest udzielane po weryfikacji zamierzenia budowlanego w określonym trybie administracyjnoprawnym. Przy czym podstawowym trybem uzyskiwania przedmiotowej zgody jest tryb postępowania administracyjnego kończący się wydaniem decyzji w sprawie pozwolenia na budowę.

Zmiany w obszarze regulacji dotyczących instytucji pozwolenia na budowę

Zgodnie z nową regulacją ust. 1 art. 37a pr. bud. inwestor może, przed upływem 180 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu, złożyć wniosek o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę obiektu tymczasowego, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 12 pr. bud. Przepisy art. 32-36 stosuje się odpowiednio. W związku z powyższym należy wskazać, że w świetle art. 29 ust. 1 pkt 12 pr. bud. pozwolenia na budowę nie wymaga budowa tymczasowych obiektów budowlanych, niepołączonych trwale z gruntem i przewidzianych do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce w terminie określonym w zgłoszeniu, o którym mowa w art. 30 ust. 1, ale nie później niż przed upływem 180 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu. Zgodnie zaś z ust. 2 art. 37a pr. bud. w przypadku złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1, inwestor może powstrzymać się od rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce obiektu tymczasowego, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 12 pr. bud., do czasu zakończenia postępowania w przedmiocie pozwolenia na budowę. Oznacza to, że wprowadzona nowelizacja wyposażyła inwestorów w nowe uprawnienie, czyli w prawo do ubiegania się o wydanie pozwolenia na budowę dla tymczasowego obiektu budowalnego już wybudowanego lub będącego w budowie na podstawie zgłoszenia opartego o art. 29 ust. 1 pkt 12 pr. bud. Stanowi więc ustawowe odstępstwo od wykładni art. 28 ust. 1 pr. bud., z której wynikało do tej pory, że instytucja pozwolenia na budowę dotyczy wyłącznie inwestycji projektowanych, nie zaś będących w budowie albo wybudowanych - zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 grudnia 2011 r., sygn. akt II OSK 1936/10. Wobec tego należy uznać, że ratio legis przepisu sprowadza się do zapewnienia inwestorowi uwarunkowań prawnych do dalszego użytkowania takiego obiektu, bez konieczności dokonania jego rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce po upływie 180 dni od dnia rozpoczęcia budowy pod warunkiem uzyskania pozwolenia na budowę. Niezależnie od powyższego, wypada także wskazać, że ustawodawca dodał do art. 28 pr. bud. ust. 1a, który precyzuje, że decyzję o pozwoleniu na budowę wydaje organ administracji architektoniczno-budowlanej. Zmiana ta nie wprowadza żadnych zmian merytorycznych, gdyż jest tylko uzupełnieniem regulacji art. 28 pr. bud. poprawiającej wyłącznie czytelność ustawy zgodnie z duchem proponowanych zmian.

Zmiany w obszarze regulacji dotyczących trybu zgłoszenia

Zmiany wprowadzone w przepisach dotyczących obowiązku zgłoszenia można opisać w aspekcie proceduralnym i materialnoprawnym.

Zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu

W świetle modyfikacji dotyczących kwestii proceduralnych jedną z najważniejszych zmian jest skrócenie wskazanego w art. 30 ust. 5 pr. bud. terminu materialnoprawnego na wniesienie sprzeciwu do 21 dni od dnia doręczenia organowi zgłoszenia. Ponadto u.p.o.p.p. dodała do art. 30 pr. bud. ust. 5aa, w świetle którego organ administracji architektoniczno-budowlanej może z urzędu, przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 5, wydać zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Wydanie zaświadczenia wyłącza możliwość wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w ust. 6 i 7, oraz uprawnia inwestora do rozpoczęcia robót budowlanych. Przepis ust. 5e stosuje się odpowiednio. W konsekwencji zatem dodania powyższego ustępu wprowadzono do ustawy pr. bud. alternatywną możliwość nabycia uprawnienia do wykonania robót budowlanych w trybie zgłoszenia przez uzyskanie zaświadczenia organu o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Z chwilą bowiem wydania tego zaświadczenia inwestor z mocy ustawy ma prawo do wykonania zgłoszonych robót budowlanych, zaś organ traci możliwość wniesienia sprzeciwu. Na marginesie należy także dodać, że analogiczne zmiany w zakresie wydawania przez organ zaświadczeń zostały wprowadzone przy instytucjach zgłoszenia w sprawie zmiany sposobu użytkowania obiektu (art. 71 ust. 4c pr. bud.) i zawiadomienia o zakończeniu budowy (art. 54 ust. 2 pr. bud.). Ponadto należy wskazać, że uzupełniono art. 31 w ust. 2 pr. bud., wskazując, że odnośnie zgłoszenia rozbiórki stosuję się odpowiednio przepis art. 30 ust. 5, 5aa, 5c, 5d i 6a pr. bud., który reguluje zasady obowiązujące przy badaniu zgłoszeń w trybie art. 30 pr. bud. a dotyczące wnoszenia sprzeciwu, uzupełnienia zgłoszenia, wpływu nałożenia tego obowiązku na bieg terminu do wniesienia sprzeciwu od zgłoszenia, ustalenia dnia wniesienia sprzeciwu, czy też wydawania wspomnianych wyżej zaświadczeń.

Modyfikacja katalogu robót budowlanych podlegających obowiązkowi dokonania zgłoszenia

W nawiązaniu do powyższego należy podkreślić, że na podstawie analizowanej nowelizacji ustawodawca zdecydował się zmodyfikować również katalog robót budowlanych niewymagających uzyskania pozwolenia na budowę, natomiast podlegających obowiązkowi dokonania zgłoszenia. W rezultacie od dnia 1 stycznia 2017 r. do tego katalogu należy zaliczyć także inwestycje budowlane polegające na:

a) budowie naziemnych silosów na materiały sypkie o pojemności do 30 m3 i wysokości nie większej niż 7 m, jako obiektów gospodarczych związanych z produkcją rolną i uzupełniających zabudowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej (dotychczas silosy mogły mieć co najwyżej 4,5 m wysokości, budowa wyższych wymagała natomiast uzyskania pozwolenia na budowę);

b) budowie wiat o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki (dotychczas tego rodzaju inwestycje wymagały pozwolenia na budowę z wyjątkiem budowy wiat, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 2c i art. 29 ust. 1 pkt 5 pr. bud.);

c) budowie zjazdów z dróg krajowych oraz zatok parkingowych na tych drogach (dotychczas ww. roboty wymagały uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę);

d) budowie tymczasowych obiektów budowlanych, niepołączonych trwale z gruntem i przewidzianych do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce w terminie określonym w zgłoszeniu, nie później niż 180 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu (przed nowelizacją termin na rozebranie lub przeniesienie w inne miejsce przedmiotowego obiektu był krótszy i wynosił 120 dni);

e) przebudowie przegród zewnętrznych oraz elementów konstrukcyjnych budynków mieszkalnych jednorodzinnych, o ile nie prowadzi to do zwiększenia dotychczasowego obszaru oddziaływania tych budynków (dotychczas przebudowa tego rodzaju obiektu była dozwolona na podstawie zgłoszenia niezależnie od jej zakresu);

f) remoncie, o którym mowa w art. 29 ust. 2 pkt 1 pr. bud., dotyczącego wyłącznie: a) budowli, których budowa wymaga uzyskania pozwolenia na budowę, b) przegród zewnętrznych albo elementów konstrukcyjnych budynków, których budowa wymaga uzyskania pozwolenia na budowę (dotychczas obowiązkowi zgłoszenia podlegał każdy remont obiektów budowlanych, których budowa wymagała pozwolenia na budowę)

 

(...)